EVRİM KÜÇÜK
Küresel emtia piyasaları, ABD’nin ticaret politikalarında izleyeceği yönü bekliyor. Trump yönetiminin 2 Nisan’da ilan ettiği yeni tarifeler için 90 günlük erteleme süreci yarın sona eriyor. Ancak ABD Ticaret Bakanlığı ve Başkan Trump’tan gelen son açıklamalar, tarifelerin 1 Ağustos’a kadar devreye alınmayabileceğini gösteriyor. Bu durum, yatırımcıların pozisyonlarını yeniden değerlendirmesine neden oldu.
Bloomberg Emtia Toplam Getiri Endeksi yılın ilk yarısında yüzde 5.5 yükseldi ve kazançların büyük kısmı altın, gümüş, bakır ve sığır işlemlerinden geldi. 2025’in ilk altı ayındaki yükselişin temelinde doların diğer para birimleri karşısında zayıflaması, savaşlardan yaptırımlara ve ticaret anlaşmazlıklarına kadar jeopolitik gelişmelerin yarattığı arz riski vardı.
Emtia piyasalarının bu hafta başlıca gündem maddesi ise tarifeler. Başkan Trump tarifelerin “1 Ağustos itibarıyla” yürürlüğe girebileceğini duyurdu. Bu süre, müzakere için ek zaman sağlarken, belirsizliği uzatıyor. Eğer Ağustos’ta yeni tarifeler tam kapsamlı olarak devreye girerse, hem gelişen ülkelerin para birimleri hem de emtia fiyatları üzerinde güçlü baskı yaratması bekleniyor.
Tarifelerin özellikle Çin, Vietnam ve Meksika menşeli sanayi ürünlerine yönelik olması bekleniyor. Buna karşın etkilerin, yalnızca hedef alınan ülkelerle sınırlı kalmayacağı; tarım, enerji, metal ve değerli maden piyasalarında da dalgalanma yaratacağı öngörülüyor.
Altında zayıflama, bakırda düşüş
Analistlere göre, kısa vadede emtia piyasaları “beklegör” pozisyonuna geçmiş durumda. Tarife ertelemesinin geçici rahatlatıcı etkisi, güvenli liman olarak görülen değerli metalleri baskıladı. Spot altın fi yatı dün sabah saatlerinde yüzde 0,8 düşerek 3.306 dolar/ons seviyesine geriledi. Analistlere göre, risk algısındaki geçici yumuşama, yatırımcıların altından çıkmasına neden oldu. Benzer eğilim gümüş, platin ve paladyum gibi diğer değerli metallerde de izlendi. Sanayi metallerinde ise daha belirgin bir satış baskısı dikkat çekiyor. Özellikle bakır fi yatları, Haziran sonundan itibaren yaklaşık yüzde 2 gerileyerek 9.500 dolar/tonun altını test etti. Nymex’de bakırın pound başına fi yatı yeniden 5 doların altına indi. Alüminyum, çinko, kalay, nikel gibi metallerde de düşük talep beklentisi ve ticaret belirsizliğiyle birlikte düşüş eğilimi sürüyor. Metaller yüzde haftalık yüzde 1’e yakın düşüş eğilimi gösterdi. Uzmanlara göre, tarifelerin 1 Ağustos’ta yürürlüğe girmesi hâlinde bu metallerde daha sert fi yat hareketleri yaşanabilir. Özellikle Çin talebinin azalması piyasada baskı yaratabilir. Tarifelerin devreye alınması durumunda, arz-talep dengesinde yaşanacak bozulmalar metallerde daha sert düşüşlere neden olabilir.
Tarım emtialarında temkinli hava
Tarifelerin uzaması durumunda en fazla etkilenecek alanlardan biri de tarım. Özellikle mısır, soya fasulyesi ve buğday gibi ürünlerde ticaret akışlarının bozulması; navlun, işleme ve tedarik zinciri maliyetlerini yukarı çekebilir. Bu da, fi yatların belirli bölgelerde artmasına, diğerlerinde ise düşmesine neden olabilir.
