Şirketler için her şey sadece bilanço rakamları ve kâr-zarar tablolarından ibaret değildir. En azından sorumluluk duygusu olan şirketler için böyle olmalıdır. Özel ya da kamu fark etmeksizin, tüm şirketler sadece ekonomik aktör değil, aynı zamanda toplumsal birer paydaş olduklarını her durumda hatırlamalılar.
Klasik kâr maksimizasyonu anlayışının ötesine geçerek bu sorumlulukla hareket etmek, yalnızca itibarı güçlendirmekle kalmaz; aynı zamanda uzun vadeli değer yaratımı açısından da stratejik bir zorunluluktur. Sorumlu bir kurumsal vatandaş olmanın yolu, sosyal sorumluluk faaliyetlerini yüzeysel tanıtım çabalarının ötesine taşıyıp, anlamlı ve etkili girişimlerle içinde faaliyet gösterdikleri topluluklara anlamlı ve etkili katkılar sunmaktan geçiyor.
Fırsat buldukça Türkiye iş dünyasından bu anlayışı benimseyen başarılı örnekleri paylaşmaya çalışıyorum. İlgimi çeken son örneklerden biri, 70 yıllık geçmişiyle köklü bir firma olan Nobel İlaç'a ait...
Nobel Medicus
Geçen hafta bir yemekte Nobel İlaç Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Ulusoy ile bir araya geldik. Sohbet oldukça keyifliydi. Vahap Munyar, bu sohbetten çıkanları köşesinde her zaman ki üslup ve akıcılığıyla aktardı. Sohbette yalnızca bilançoları, gelir tablolarını, yatırımları ve geri dönüşleri konuşmadık. İlaç gibi stratejik bir sektörde, Ar-Ge faaliyetlerinden sosyal sorumluluk projelerine kadar birçok önemli konuya da değindik. Bunlar arasında özellikle "Nobel Medicus" adlı yayın projesi dikkatimi çekti.
Nobel Medicus, yılda üç kez yayınlanan, yani teknik adıyla bir “süreli tıp dergisi”. Tam 20 yıldır aralıksız yayınlanıyor. Dergi; tüm tıbbi dallarda yürütülen klinik ve deneysel çalışmalara, en güncel araştırma bulgularına ve nadir olgu sunumlarına yer veriyor.
Her sayısında bir bilim insanının portresi, birkaç derleme ve çok sayıda araştırma makalesi bulunuyor. Bu makaleler büyük önem taşıyor; çünkü Türkiye'deki birçok akademisyen, çalışmalarını yayımlayacak nitelikli bir mecra bulmakta zorlanıyor. Hasan Ulusoy, “Nobel Medicus ile amacımız, Türkiye’de tıp alanında bilimsel bilgi üretimini teşvik etmek, üretilen fikirleri gün ışığına çıkararak tıp dünyasıyla buluşturmak, akademisyenleri ve araştırmacıları desteklemek, disiplinler arası bilgi paylaşımını teşvik etmekti” diyerek bu ihtiyacın karşılanmasının önemine dikkat çekiyor.
Dergide yayımlanan çalışmalar sadece Türkçe değil, İngilizce olarak da sunulabiliyor. Bugüne kadar; 72 derleme, 537 araştırma makalesi ve 142 olgu sunumu olmak üzere toplam 751 bilimsel çalışmaya yer verilmiş. Ayrıca her sayısında bir değerli bilim insanına kapağında yer vererek, şimdiye kadar toplam 61 bilim insanını tanıtmış.
Tüm masrafları Nobel İlaç tarafından karşılanan bu dergi, destekçisi kuruma rağmen bağımsız, özgün, hakemli ve multidisipliner bir yapıya sahip. Dünyadaki saygın indekslerde yer bulmuş, önde gelen kütüphanelerde taranıyor. Bilimsel yayıncılıktaki kaliteyi koruyabilmek adına hem Türkiye'den hem de yurtdışından uzman hekimler bağımsız bir hakem kurulunda görev alıyor.
Sorumlu kurumsal vatandaş
Hasan beyin dediği gibi "İlaç, insan hayatının devamlılığını sağlayan, sağlıklı yaşamın sürdürülebilirliğine ve toplumsal refahın güçlenmesine katkı sunan stratejik bir alan. Bu nedenle, uzun vadeli vizyonla yönetilmesi gereken kritik bir ekosistem." Nobel İlaç da bu ekosistemde, hammadde üretiminden kimyasal ve biyoteknolojik ilaç üretimine kadar tüm süreci entegre yürüten bir şirket olarak, “sorumlu kurumsal vatandaş” kimliğiyle önemli bir rol üstleniyor.
Bu tür örnekleri önemsiyorum; çünkü başarılı sosyal sorumluluk uygulamaları sadece etkili sonuçlar doğurmakla kalmıyor, aynı zamanda diğer şirketler için de ilham verici olabiliyor. Etkisi ölçülebilen, toplumun somut ihtiyaçlarını gözeten ve sürdürülebilir çözümler sunan projeler, hem kurumların paydaşlarıyla olan güven ilişkisini pekiştiriyor hem de daha kapsayıcı bir büyümenin kapısını aralıyor.
Şirketlerin attığı her sosyal adım, artık sadece bir yardım faaliyeti değil; değer odaklı bir duruşun ve çağın ruhunu yakalamış bir vizyonun göstergesi olarak görülüyor.
Bu köşede, bu anlayışla hayata geçirilmiş örnekleri fırsat buldukça paylaşmaya devam edeceğim.
