Canan SAKARYA
CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, çevreye ağır ve geniş çapta ya da ağır ve uzun vadeli zarar veren fiillerin ‘ekokırım’ suçu olarak tanımlanması için yasa teklifi verdi. ‘Ekokırım’ suçunun Türk Ceza Kanunu’na yeni bir madde olarak girmesini öngören yasa teklifine göre ekokırım suçunu işleyen kişi 8 yıldan 20 yıla kadar hapis ve bin günden 30 bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılacak. Ayrıca suçun işlenmesinden elde edilen maddi menfaatler ile bunların değerlendirilmesi veya dönüştürülmesi sonucu ortaya çıkan ekonomik kazancın on katına kadar para cezası verilecek.
Yasa teklifine göre, ekokırım suçuna maruz kalan çevrenin, eski haline getirilmesinin mümkün olduğu hallerde, eski haline getirilecek, eski haline getirmenin mümkün olmadığı hallerde suçtan dolayı oluşan zarar Türk Borçlar Kanununa göre karşılanacak. Ekokırım suçunun tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, tüzel kişi hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirleri uygulanacak. Yasa teklifi ile ekokırımı geriye dönük olarak da tanıyarak, bugüne dek yaşanmış ekolojik kırımların telafisi, tespiti ve tazminini de amaçlıyor.
CHP Bursa Milletvekili Sarıbal, yasa teklifinin gerekçesinde belli bir bölgenin ekosisteminde yaratılan ve insan dahil bölge canlılarının yaşamlarını barış, güven ve huzur içinde sürdürmelerini tehlikeye sokan aşırı tahribat ve yıkımın insan eliyle gerçekleştirilmesinin ekosistemlere önemli ölçüde zarar verdiğini belirterek, bu konuda bir düzenleme yapılmasının 6 Şubat 2023 depremlerinin ardından acil olduğunu kaydetti.
Sarıbal, ekokırım kavramının ilk kez Yale Üniversitesi’nde biyolog Prof. Dr. Arthur Galston tarafından kullanıldığını, ekokırım suçunun ise İsveç Başbakanı Olof Palme tarafından ABD’nin Vietnam’da portakal gazı kullanmasının çevreye verdiği zarar nedeniyle gündeme getirildiğini belirtti.
