Yener KARADENİZ
Geçen yıl 21,2 milyar dolarla Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı 3’üncü sektör olan hazır giyim ve konfeksiyonda ana pazar konumundaki AB’de kan kaybı hızlandı. Son açıklanan “AB Hazır Giyim Pazarında Türkiye’nin Yeri” raporuna göre 2023 yılı Ocak-Nisan döneminde bölgenin konfeksiyon ürünleri ithalatı yüzde 7,3 düşüşle 31,3 milyar Euro olarak gerçekleşirken aynı dönemde Türkiye’den yapılan ithalat ise genel düşüş ortalamasını yaklaşık olarak ikiye katladı. Yılın ilk dört ayında AB’nin Türkiye’den alımı değer olarak yüzde 12,7, miktar olarak ise yüzde 27 oranında düşüş gösterdi. AB, Türkiye’den 3,8 milyar dolar değerinde 175 bin tonluk kıyafet aldı. Bir önceki dönem bölge Türkiye’den 4,35 milyar Euro değerinde 240 bin ton ürün almıştı. Türkiye, söz konusu rakamlar ile AB’nin ilk 10 tedarikçisi arasında ihracatını değer olarak en fazla düşüren ikinci ülke olurken miktarda ise ilk sırada yer aldı.
Türkiye, 3. Tedarikçi konumunu sürdürdü
AB ülkelerinin 2022 yılında hazır giyim ve konfeksiyon ürünleri ithalatı 2021 yılı verilerine göre yüzde 31,8 oranında artış ile 113 milyar Euro seviyesinde gerçekleşmişti. 2023 yılının Ocak-Nisan döneminde ise artan enflasyonist baskı ve resesyonun etkisiyle söz konusu kalemde ithalat, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 7,3 düşüşle 31,3 milyar Euro seviyesine geriledi. 2023 Ocak-Nisan döneminde 7,9 milyar Euro ithalat değeri ile Çin AB ülkelerinin birinci tedarikçisi konumunda iken, Bangladeş 6,7 milyar Euro ile ikinci, Türkiye ise 3,8 milyar Euro ile AB’nin üçüncü büyük tedarikçisi konumunu sürdürdü. Bu yılın genelinde AB’nin hazır giyim ve konfeksiyon ithalatının 100 milyar Euro’nun biraz üzerinde gerçekleşmesi bekleniyor.
Tunus ve Vietnam yükselişte
2022 Ocak-Nisan dönemi ile kıyaslandığında Avrupa’nın en büyük hazır giyim ve konfeksiyon tedarikçisi olan Çin’in ihracatında yüzde 19,3, en büyük ikinci tedarikçisi olan Bangladeş’in ihracatında yüzde 3,4 ve üçüncü tedarikçisi olan Türkiye’nin hazır giyim ve konfeksiyon ihracatında yüzde 12,7 oranında düşüş yaşandı. İlk 10 tedarikçi arasında düşüş oranında ilk sırada Çin yer alırken onu Türkiye takip etti. Bu dönemde Tunus’un AB’ye hazır giyim ve konfeksiyon ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 11,8 ve Vietnam’ın sektörel ihracatı da yüzde 6,4 oranında artış gösterdi.
Pazar payı yüzde 12,1’e düştü
Türkiye’nin AB-27 hazır giyim ve konfeksiyon ürünleri pazarında Euro bazında pazar payında gerileme devam etti. 2022’de yüzde 12,8 olan Pazar payı yüzde 12,1’e geriledi. Bu dönemde tek olumlu gelişme birim fiyatlarında yaşanan artış olarak karşımıza çıktı.
Türkiye’nin AB pazarı için birim fiyatı 2023 yılının Ocak-Nisan döneminde 2022 yılı aynı dönemine kıyasla yüzde 19,4 oranında arttı ve kilogram başına 21,6 Euro olarak gerçekleşmişti. Bu değerle Türkiye 2023 yılı genelinde, AB’nin ilk on hazır giyim ve konfeksiyon ürünleri tedarikçisi arasında en yüksek birim fiyata sahip beşinci ülke konumunu korudu. Birim fiyatta ilk 10 tedarikçi arasında ilk sırada 28,7 Euro ile Tunus yer alırken ikinci sırada 26,2 Euro ile Fas ve üçüncü sırada ise 22,8 Euro ile de Vietnam yer aldı. Son dönem yatırım ortamı hareketlenen Kuzey Afrika ülkeleri, birim değerde de diğer ülkeleri geride bırakmış oldu.
TEKSTİL DE AB’DE GÜÇ KAYBETTİ
AB ithalatında düşüş tekstil sektöründe çok daha sert bir şekilde yaşandı. Ocak-Nisan 2023 döneminde bölgenin tekstil ithalatı bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 14,2 azalarak 6,8 milyar Euro değerinde gerçekleşti. Türkiye, Çin’in ardından AB’nin en büyük ikinci tekstil tedarikçisi konumunu sürdürse de bölgeye yapılan ihracat bir önceki yıla kıyasla yüzde 18,8 oranında düşerek 1,2 milyar Euro’ya geriledi. Söz konusu düşüşle birlikte Türkiye tekstil sektörünün AB pazarından aldığı pay yüzde 18,2’den yüzde 17,2’ye geriledi.
4 AB ÜLKESİNE İHRACAT ARTTI, 23’ÜNE DÜŞTÜ
AB’ye hazır giyim ve konfeksiyon ihracatında gerileme hali hazırda da devam ediyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre, bu yıl Ocak- Temmuz döneminde Türkiye’nin 27 üyeli AB’ye hazır giyim ihracatı, yüzde 9,9 düşüş ile 7,7 milyar dolardan 6,9 milyar dolara geriledi. Bu dönemde bölge ülkelerinin 6’sına ihracat artış gösterirken kalan 21 ülkeye dış satımda düşüş yaşandı. İhracatta artış yaşanan pazarlar arasında oransal olarak ilk sırada Letonya yer alırken onu sırasıyla Macaristan, Slovakya, Hırvatistan, Polonya ve Bulgaristan takip etti. Bölgede en yüksek değerli ihracat kaybı 300 milyon dolar ile Almanya pazarında görülürken onu 104 milyon dolar ile İspanya ve 95 milyon dolar ile de Danimarka izledi.