SELÇUK ALTUN/ADANA
Son yıllarda yükselen maliyetler nedeniyle başta konfeksiyoncular olmak üzere Türk tekstil sektörünün adeta “taşınma” yarışına girdiği Mısır, şirketler açısından beklendiği kadar cazip bir “çıkış yolu” olmayabilir. Ulusal ve uluslararası pazarlara yönelik şönil ve fantezi iplik üretimiyle sektörün büyük oyuncuları arasında yer alan ve Mısır’da yatırım hazırlıkları yapan Ulusoy Tekstil’in Genel Müdürü Mehmet Ulusoy, konuyla ilgili EKONOMİ’ye açıklamalarda bulundu. Ulusoy, Mısır’da yatırım yapmanın büyük bir stratejinin parçası olarak düşünüldüğünde “faydalı” olduğunu, ancak bir şirketin “son kurşununu atarak” gitmesinin beklenen faydayı sağlamayabileceğini söyledi. Dünyada tekstil üretiminin yapı değiştirdiğini vurgulayan Mehmet Ulusoy, “Bu yapı değişikliği içerisinde Türkiye’nin yeri tabi ki olacak ama belki eskisinden farklı olacak. Örneğin konfeksiyonun azaldığını görüyorum. İşçi ağırlıklı ve yatırımı düşük olan alanlar bir miktar Türkiye dışına kayıyor. Fakat bu bence Türkiye’de tekstilin öleceği manasına gelmiyor. Tekstilde ne yazık ki daha az insan istihdam edeceğiz ama tekstil altyapısı, know-how’ı burada var. Biz mesela ipliği gidip Mısır’daki örgücülere de satacağız. Ama örgü grubu, konfeksiyon grubu gibi sektörler ağırlıklı olarak daha ucuz ülkelere mecburen gidecek” dedi.
“Türkiye’de sıkıntılı olan Mısır’da kendini kurtaramaz”
Şirket olarak Mısır’a “küçük” bir yatırım planladıklarını söyleyen Mehmet Ulusoy, “Buradaki tesislerimizin daha küçüğünü, buradaki kapasitemizin 6’da biri ya da daha küçüğünü orada kuracağız. Bize 35 bin metrekare arazi ayrıldı. İlk etapta bunun dörtte birini kullanacağız. Daha sonra gelişecek şekilde bir yapı düşünüyoruz. Hedefimiz burayı oraya taşımak değil, Mısır’da büyüyen sektöre hizmet etmek. İlk aşamada talebi görmek istiyoruz. İyimser bir tahminle iki yıl sonra başlarız” diye konuştu.
Türkiye’de sıkıntı çeken bir firmanın gidip de Mısır’da “kendini kurtarabileceği” bir ortam olmadığına dikkat çeken Ulusoy, şu değerlendirmeyi yaptı: “Gittiğiniz zaman Mısırlılar size sadece yasal, bürokratik bir destek veriyor. Kanunun dışında hiçbir şey yok. Bizimki gibi nakit teşvikleri olmamasına rağmen bazı ciddi teşvikler oluyor. Bizim için oradaki pazar cazip. Buradaki pazar küçüldükçe oradaki pazarın hızlı bir şekilde büyüdüğünü, potansiyeli olduğunu görüyorum. Bizim de bu potansiyelin içerisinde olmamız gerektiğini düşünüyorum.”
“Mısır ile ABD’nin ticari bağlantıları önemli bir etken”
Mısır’a yönelik motivasyonun “pek çok firmanın oraya gidiyor olması ve bu ülkenin ABD ile olan ticari bağlantılarından” kaynaklandığını anlatan Mehmet Ulusoy, şirket olarak da ihracatta ana pazarlarının Amerika olduğunu kaydetti. Mısır-ABD arasında tekstilde var olan ticari bağlantıya dikkat çeken Ulusoy, “Amerika’ya gittiğiniz zaman özellikle uygun fiyatlı ürün gruplarında ‘Mısır malı’ etiketi var. Buna göre bir düzen kurulmuş. Birçok Amerikan firması Mısır’dan ithalat yapmak üzere altyapı kurmuş” yorumunu yaptı.
■ “GİDENLERİN BÜYÜK BÖLÜMÜ HAYAL KIRIKLIĞINA UĞRAYACAK”
Mısır’da işçilik maliyetinin Türkiye’den çok ucuz olduğuna dair söylenen rakamları gerçekçi bulmayan Mehmet Ulusoy, şöyle konuştu: “Türkiye’den ucuz olduğu doğru ama orada çalışan firmaların masrafl arının, söylenenlerden daha yüksek olduğunu görürsünüz. Aslında ülkeden ülkeye çok ciddi farklar var. Tek bir bedele bakarak karşılaştırmak, Mısır’a sadece maliyet için gitmek doğru değil. Şu an Mısır parasında ciddi bir devalüasyon olduğu için ülkede enerji ve işçilik maliyetleri ucuz ama enerji maliyetlerinin yıllar boyunca Türkiye ile paralellik gösterdiği zamanlar da var. Ayrıca; insanlar son kurşunlarını oraya atarlarsa gerekli faydayı göremezler. Çünkü oraya yapılan yatırımların ciddi maliyetleri var. Bunları geri kazanma süreleri konduğu zaman Mısır’a gitmek ‘can simidi’ değil, ek maliyet haline gelir. Firmaların bu kaynakları mutlaka baştan ayırabilmeleri gerekiyor. Gidenlerin büyük bölümü hayal kırıklığına uğrayacak. Türkiye’den Mısır’daki bir yapıyı yönetmek çok zor. Fabrikayı taşımak, ancak daha büyük bir stratejinin parçası olarak düşünülmeli.”
■ “İhracattaki hedefimiz %50’ye yeniden ulaşmak
Ulusoy Tekstil’in ekonomideki olumsuzluklardan ‘olabildiğince az’ etkilendiğini ifade eden Mehmet Ulusoy, şirketin ihracat tablosu hakkında da şunları söyledi. “Avrupa’ya ihracatımızda düşüş, Amerika’daki taleplerimizde artış var. Bu artış sürerse, buradaki açığı kapatabileceğimizi düşünüyorum. Son birkaç senedir, ihracatta yüzde 50’nin altına indik ama eskiden cironun yüzde 65’e kadar ihracattan geldiği oluyordu. Şu an ihracattaki azalmayı Amerika pazarı ile telafi edince yine yüzde 50’ye yakın bir ihracat oranı gerçekleştirmeye çalışacağız.”
