Yüzde 0 gümrük vergisiyle 500 bin ton mısır ithalatı için tarife kontenjanı açıldı. Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararına göre tarife kontenjanı 31 Temmuz 2025 tarihine kadar kullanılabilecek.
Tarife kontenjanı uygulama tebliğine göre tarif kontenjanının tahsisatı, gümrük beyannamesi tescil numarası sırası esas alınarak yapılacak. Her bir beyanname kapsamında en fazla 8 bin ton ürün yüzde sıfır gümrükle getirilebilecek. Bunun dışındaki ürünler ise yürürlükteki vergi oranlarına tabi olacak.
“Mısır hasadı öncesi ithalat çiftçiyi kaygılandırdı”
Üreticilerden bu karara tepki geldi. Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, bu yıl kurak iklim nedeniyle erken ekilen mısırın ağustos başında hasat edileceğini belirterek, “Sıfır gümrük vergisi ile 500 bin ton mısır ithalat kotası verilmesi mısır çiftçimizi kaygılandırmıştır.” dedi.
Doğru, mısır piyasasında yaşanan gelişmeyi şöyle anlattı: “Bu yıl kurak iklim nedeniyle erken ekilen mısırın hasadı, ağustos başlarından itibaren Adana’da başlayacaktır. Ancak hasada çok az bir süre kalmışken, 14 Temmuz tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan karar gereği 31 Temmuz 2025 tarihine kadar ithalatının gerçekleşmesi şartıyla sıfır gümrük vergisi ile 500 bin ton mısır ithalat kotası verilmesi mısır çiftçimizi kaygılandırmıştır.”
Son bir yılda dördüncü adım
Bu yeni düzenleme, 2024’ten bu yana mısırda uygulanan tarife kontenjanlarının dördüncüsü oldu. İlk Ekim 2024’te mısır ithalatında %130 olan gümrük vergisi yüzde 5’e indirilmişti. Tarım ve hayvancılık sektöründe maliyetleri düşürmeye yönelik adımlar kapsamında, son bir yıl içinde mısır ithalatı için uygulanan tarife kontenjanları şöyle sıralanıyor:
■ 10 Ekim 2024: 1 milyon ton için %5 gümrük vergili 31 Aralık’a kadar ithalat izni verildi.
■ 19 Mart 2025: 1 milyon tonluk kontenjan %5 vergiyle açıldı, 30 Haziran’da sona erdi.
■ 1 Mayıs 2025: 1 milyon tonluk ithalat için %5 gümrük vergisi uygulandı.
■ 14 Temmuz 2025: 500 bin tonluk yeni kontenjan bu kez %0 (sıfır) gümrükle açıldı.
Cevap bekleyen sorular
Doğru, bu yıl kuraklık nedeniyle sulama sıkıntıları çekerek ve yükselen üretim maliyetlerine katlanarak mısır üreten çiftçilerin hasat zamanı mağdur olmaması ve bu ithalatın mantığını anlamak için şu sorulara cevap bulmak gerektiğini kaydetti:
■ Bu ay sonuna kadar sıfır gümrükle ithal edilen mısır, gelecek ay başı yerli hasat başlayana kadar tükenir ve yerli mısıra talep olur mu?
■ Depolar ithal mısırla yerli hasattan hemen önce dolarsa fiyatlar düşmez mi?
■ Türkiye’de 15 gün için 500 bin ton ithal mısır kotası açılıyorsa, yıllık mısır ihtiyacımız 12 milyon ton mu
■ Sıfır gümrükle, ucuz mısır ithal edilmesine rağmen en büyük kullanıcısı olan yem sanayiinde yem fiyatları düşmüyorsa, bu ucuz fiyatlı mısırı kimler ithal ediyor ve neye yarıyor?
■ Nişasta sanayii ithal ediyorsa, düşürülen NBŞ kotasına rağmen üretilen glikoz ve fruktoz nasıl ve nereye satılıyor?
■ Bu ithalat kararını alan Ticaret Bakanlığımız, arz fazlası veya talep düşüklüğü ile tarlada kalan çiftçinin ürünleri için neden aynı hızla davranarak ihracat desteği vermiyor?