Şebnem TURHAN
Bankaların daha önce belli limitteki faturalarda 2 lira sonrasında 2.5 lira civarında aldığı otomatik ödeme talimatı faizi neredeyse katlandı. Bankadan bankaya değişmekle birlikte otomatik fatura talimatı faiz oranı yüzde 2,49’dan başlayıp yüzde 4,42’ye kadar çıkıyor.
Kredi kartlarıyla otomatik fatura talimatı verenler şubatla birlikte ödedikleri faizlere inanamadı. Bankaların daha önce belli limitteki faturalarda 2 lira sonrasında 2.5 lira civarında aldığı otomatik ödeme talimatı faizi şimdi katlandı. Bankadan bankaya değişmekle birlikte otomatik fatura talimatı faiz oranı yüzde 2,49-4,42 arasına yükseltildi. Bu durum kış aylarında yüklü gelen faturalarda vatandaşın otomatik ödeme talimatıyla yaptığı fatura tahsilatlarına karşılık ödediği miktarı da oldukça arttırdı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun verilerine göre de bankaların komisyon gelirleri yılın ilk ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 158 güçlü bir artış gösterdi.
Bankalar şubat ayıyla birlikte yaptıkları yeni düzenlemeleri hem mesajlarla hem de internet sitelerindeki ürün ve hizmet ücretleri bölümlerinde açıkladı. Banka banka kredi kartıyla otomatik ödeme talimatı faizlerine ulaşmak mümkün. Bankaların aldıkları faizlere BSMV ve KKDF hariç üzerine ayrıca bu vergiler tahsil ediliyor.
Ziraat ve Halk şubatta değiştirdi
Ziraat Bankası değişikliği 19 Şubat’ta yaptı. Ziraat Bankası’nda 0-1000 TL arası otomatik ödeme talimatlı faturalara ücret alınmıyor. 1001-4999 TL arasında yüzde 2,49, 5000 TL ve üzerinde ise yüzde 3,66 oranında faiz uygulanıyor. Diğer kamu bankası Halkbank’ta ise ayrım yok. 8 Şubat’ta yapılan yeni düzenlemeye göre bireysel ve ticari kredi kartları ile gerçekleşen otomatik fatura talimatlarında fatura tutarı üzerinden yüzde 4,42 faiz işletiliyor. Vakıfbank’ta ise son değişiklik 1 Kasım 2023’te yapıldı. 100 TL›ye kadar olan faturalar için 1.5 lira, 100 TL üzerindeki faturalarda ise fatura tutarının yüzde 2,49’u oranında işlem ücreti alınıyor.
İş Bankası mart başında güncelledi
İş Bankası, yaptığı değişikliğini 1 Mart’ta duyurdu. İş Bankası’nın sitesinde yer alan bilgiye göre kredi kartından otomatik fatura tahsilatı faizi 0-500 TL arasında ücretsiz, 500 lira üzerine ise faiz oranı yüzde 4,42. Garanti Bankası’nın ne zaman değişiklik yaptığına ilişkin bilgi internet sitesinde yer almıyor. Ancak fatura tutarı fark etmeksizin fatura tutarı üzerinden ödemenin gerçekleştiği tarihten itibaren kesilecek ilk ekstrenin son ödeme gününe kadar aylık yüzde 3,66 faiz uygulanıyor.
Yapı Kredi ve Akbank değişiklik açıklamadı
Yapı Kredi ise diğer bankalardan farklı. İnternet sitesinde yer alan bilgiye göre 19 Kasım 2018›den bu yana her fatura işleminde tek seferlik olarak 0-75 lira arasına 2 lira, 75 lira ve üzerine ise 2.5 lira tahsil ediliyor. Akbank da Yapı Kredi gibi yeni yılda değişiklik yapmayan bankalardan biri. Son güncelleme 1 Temmuz 2014’te yapılmış Akbank’ta. İnternetten fatura ödeme ücreti olarak 1 lira alınıyor. Ancak açıklama bölümünde anlık ücretlendirmelerin firma bazında farklı tutarlarda uygulandığı her bir ücret bilgisinin ise tüm kanallarda işlem öncesinde gösterildiği bilgisi yer alıyor. Denizbank’ın ürün ve hizmet ücretleri bölümünde otomatik fatura ödeme talimatı faizine ilişkin bir bilgilendirme yer almıyor. Ancak sitede fatura ödemeleriyle ilgili bölümde otomatik ödeme talimatının hesap ya da kredi kartı üzerinden masrafsız olarak gerçekleşeceği bilgisi veriliyor.
Türk Ekonomi Bankası, kredi kartından fatura ödemesinde 26 Şubat 2024’te değişiklik yaptı. Buna göre asgari tutar 1 lira asgari oran da yüzde 3, azami tutar ise yine 1 lira ve azami oran yüzde 3. TEB’te açıklama kısmında bu ücrete BSMV’nin dahil olduğu bilgisi de verildi. ING Türkiye’nin internet sitesinde ürün ve işlem ücretlerinde manuel fatura ödeme ücretine ilişkin bilgi var sadece. Bu da en son 11 Haziran 2015’te güncellenmiş. Kredi kartından 100 TL’ye kadar manuel ödeme yapılan fatura tahsilatları için 1.15 TL, 100 TL ve üzeri tahsilatlar için fatura tutarının yüzde 1,5’e tahsil ediliyor. HSBC’nin internet sitesinde ise düzenli ödemelerde fatura ödemesine en son güncelleme 2 Ekim 2014’te yapılmış ve ücret alınmıyor.
Faizin üzerine vergiler de ekleniyor
Fibabanka’nın internet sitesinde yer alan bilgiye göre 29 Şubat 2024’te ücretlendirmede güncelleme yapıldı. Buna göre fatura ödemelerinde anlık ödemeler kredi kartından yapıldığında 0-150 lira arasında 5 lira, 150 lira ve üzeri ödemelerde ise fatura tutarının yüzde 3,5’i kadar ücret alınıyor. Odeabank 2 Ekim 2023’te güncelleme yapmış, 100 liralık fatura ödemesine kadar 1.25 lira, üzeri tutarlar için tutarın yüzde 1,5’i kadar komisyon alınıyor. Bu komisyona BSMV dahil. Şekerbank’ta fatura ödemelerine 17 Nisan 2019›dan bu yana asgari sıfır lira, azami ise 2.86 lira uygulandığı yer aldı.
Banka banka farklılık gösterse de internet sitelerinde duyurulan ücretlere göre fatura tutarının en yüksek yüzde 4,42’si en az yüzde 2,49’u faiz olarak bankaya ödeniyor görülüyor. 1000 TL’lik bir fatura talimatında en yüksek BSMV ve KKDF hariç 44.2 lira en düşük 24.9 lira ekstradan ödemeniz gerekiyor. Güncel fatura ödemelerinde vergiler dahil olduğunda 953 liralık faturaya 42.31 lira, 118 liralık faturaya da 5.23 lira işlem faizi işletildiği ortaya çıkıyor. Tüm ailenin faturaları otomatik ödeme talimatına verildiğinde ise kaynakların verdiği bilgiye göre aylık 400-500 liralık faiz ücretleri ile karşı karşıya kalınıyor.
KATILIM BANKALARINDA DURUM NASIL?
Katılım bankası Kuveyt Türk’ün 2024 yılına ait ürün ve hizmet ücret tablosuna göre kredi kartı ile fatura ödemeye ilişkin 5.40 TL’lik işlem ücreti alındığı internet sitesinde yer alıyor. Bir diğer katılım bankası Albaraka Türk son güncellemesini 2020’de yapmış. 100 liraya kadar olan fatura ödemelerinde 2 lira, 100-200 lira arasına 4 lira olmak üzere 2’nin katları şeklinde gidiyor. 499 liraya kadar 10 lira alınıyor. Banka açıklamasında komisyon tutarının parametrik olduğu fatura tutarının artmaya devam etmesi durumunda komisyon oranını da 2 liranın katları şeklinde artmaya devam edeceğini açıklıyor. Türkiye Finans ise kredi kartı ile 100 liraya kadar olan fatura ödemelerine 2 TL alıyor, 100 lira üzerinde ise fatura tutarının yüzde 2’si kadar komisyon işletiyor. Son değişiklik 23 Şubat 2023’te yapılmış. Vakıf Katılım’da ise anlık kredi kartından fatura ödeme işlemine ilişkin tahsilata yer verilmiş. Buna göre her fatura işleminde tek seferlik olarak fatura tutarının yüzde 2,5’i tahsil ediliyor ve BSMV bu tutara dahil değil. Ziraat Katılım’ın sitesinde ise sadece anlaşmalı kurumların şube gişelerinden yapılan kredi kartı ile fatura tahsilatına 5 lira uygulandığı bilgisi yer alıyor.
OCAK AYINDA ÜCRET VE KOMİSYON GELİRLERİ YÜZDE 158,1 ARTTI
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ocak ayına ilişkin bankacılık sektörü verilerine göre yıllık bazda sektörün karı, kredi karşılıklarındaki yüzde 66,4 yıllık artış ve 11.7 milyar TL seviyesinde yüksek ticari zararın etkisiyle yüzde 18,6 geriledi. Böylelikle sektör karı 2021 Mayıs ayından beri ilk kez yıllık bazda düştü. Ücret ve komisyon gelirlerinde yıllık artış yüzde 158,1 seviyesinde oldukça kuvvetli gerçekleşirken faaliyet giderlerindeki yüzde 83 artışın üzerinde oldu. Ocak 2024’de gerçekleşen 11.7 milyar TL ticari zarar karlılığı önemli ölçüde baskılarken Ocak 2023’de bankalar 10.7 milyar TL ticari kar elde etmişti. Yıllık bazda en sert kar daralması yüzde 68,2 ile kamu mevduat bankalarında yaşandı. Özel mevduat bankalarında yıllık bazda kar daralması yüzde 50,4 olurken yabancı mevduat bankaları yıllık bazda yüzde 14,4 kar artışı ile öne çıktı.
