AYSEL YÜCEL
İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz Bölgeleri (İMEAK) Deniz Ticaret Odası (DTO), odanın 2022-2026 çalışma dönemini içeren 5. Müşterek Meslek Komiteleri Toplantısı’nı Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’nun katılımıyla geçtiğimiz hafta sonu Sapanca’da gerçekleştirdi. Toplantıda konuşan DTO Başkanı Tamer Kıran, denizcilik sektöründeki güncel gelişmeleri aktardı.
DTO Başkanı Tamer Kıran, denizcilik sektörünün bir yandan baş döndürücü değişimlere sahne olduğunu, diğer yandan artan jeopolitik istikrarsızlıkların şekillendirdiği benzeri görülmemiş zorluklarla karşı karşıya olduğunu söyledi.
Dünya Denizcilik Örgütü’nün (İMO) 2050 yılına kadar deniz taşımacılığında net sıfır sera gazı emisyonuna ulaşmayı hedeflediğini hatırlatan Kıran, “Böyle bir hedefe ulaşmak için dünya filosunu mümkün olduğunca sıfır emisyonlu yakıt kullanan enerji verimli gemilerle değiştirmek gerekiyor. Küresel deniz filosunda 110 bini aşkın gemi bulunuyor. Filonun yüzde 83'ü, yani 91 bin 300 gemi, herhangi bir enerji verimliliği veya sera gazı azaltma önlemi kullanmıyor” diye konuştu. Kıran, IMO'nun hedefine ulaşılabilmesi için 2025 ila 2050 yılları arasında her yıl her yıl 3 bin 650 geminin yeniden inşa edilmesi gerektiğine işaret etti.
EKONOMİ’ye konuşan DTO Başkanı Kıran, Türk sahipli filonun güncel durumunu paylaştı. Kıran, Türk sahipli 100 grt üstü gemi sayısının 3 bin 69 olduğunu belirtti. Bu gemilerin yüzde 90’a yakını LNG/ alternatif yakıt, Eco veya EST gibi yakıt verimliliğini artıran ya da emisyon salınımı azaltan herhangi bir teknolojiye sahip olmadığını söyledi. Türk bayraklı gemiler özelinde bakıldığında ise bu oran yüzde 97’yi aşıyor.
■ ALİAĞA’DA SÖKÜM TRAFİĞİ HIZLANACAK
Küresel deniz ticaretindeki çevreci dönüşümün, gemi söküm işlerini de artırması bekleniyor. Küresel uzmanlar, gemi geri dönüşümde dip seviyelerin bu yıl görüldüğünü, 2025’te sektörde talebin hızlanmasını beklediklerini ifade ediyor. Söküme giden gemi ve açık deniz araçlarının küresel nakit alıcılarından GMS, bu hafta gemi geri dönüşüm piyasalarında yaklaşık 10 USD/ LDT'lik bir artış görüldüğünü açıklarken, 2025 için daha iyimser beklenti içerisinde olduklarına işaret etti. Aliağa’da faaliyet gösteren Leyal Group, İş Geliştirme Başkanı Dimitris Ayvatoğlu da önceki gün Kopenhag'da düzenlenen Gemi Geri Dönüşüm Forumu'nda,2024'te son yılların en düşük tonajının geri dönüştürüleceği tahmin edilen sektörde iyileşme beklediklerini söyledi. Ayvatoğlu, “Gemi geri dönüşüm sektörü, yıkıma hazır gemilerin akınına uğrayabilir” dedi. Avrupa’nın en önemli geri dönüşüm tesislerinden olan Aliağa Gemi Geri Dönüşüm Tesisleri’nde de 2025 yılında işlerin artması bekleniyor. Küresel denizcilik devi MSC, 42 yıllık emektar konteyner gemi ikilisine veda etmeye hazırlanırken, bu gemilerden birini Aliağa’ya söküme gönderecek. Aliağa'da 22 söküm tesisi bulunuyor.
■ Uraloğlu: İlk 10 hedefi için yerli filoyu yenileyeceğiz
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Türk sahipli fi lonun küreselde ilk 10’a girme hedefi ni hatırlatarak, “Türk sahipli fi lomuz, 52,7 milyon DWT’ye ulaşarak dünyada 11'inci sıraya yükseldi. Dünyada ilk 10’da yer alma hedefi mize sadece bir basamak kaldı” diye konuştu. Uraloğlu, bu hedefe ulaşılabilmesi için fi lonun yenilenmesine destek olacaklarını belirterek, “Deniz ticaret fi losunu yenileyerek, 12 milyar tonu geçen dünya deniz ticaret hacminden daha fazla pay almayı amaçlıyoruz” dedi. AB, Emisyon Ticaret Sistemi'nden (ETS) sağlayacağı geliri yeşil dönüşüme aktaracak. Denizciler, Türkiye'de de benzer bir uygulama yapılmasını çağrısında bulunmuş, sektörün bu talebi geçtiğimiz aylarda karşılık bulmuştu. Uraloğlu, yeni düzenlemeyle Emisyon Fiyatlandırma Sistemini kuracaklarını açıklamış, bu sistem üzerinden sağlanacak gelirin, Türk sahipli yaşlı gemi fi losunun yenilenmesi için kullanılacağını açıklamıştı. Bu konuda çalışmalar sürüyor. Bakan Uraloğlu ayrıca, sektöre yeni bir Ro-Ro hattı müjdesi verdi. Uraloğlu, “Yeni Ro-Ro hatları kurmak için de teşvik veriyoruz. Bu yıl bitmeden Tekirdağ’dan İtalya’ya vereceğimiz teşvik ile yeni bir yurt dışı Ro-Ro hattı daha açmayı planlıyoruz” dedi.
