ESRA ÖZARFAT / BURSA
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) tarafından hazırlanan, Bursa 250 Büyük Firma Araştırması-2023 sonuçları belli oldu. Buna göre Bursa 250 Büyük Firma’nın net satışları 2022 yılında 664,71 milyar TL iken 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 54 artışla 1 trilyon 25 milyar TL oldu. Bu rakam dolar bazında son 10 yıldaki en yüksek yıllık net satış rakamı olarak kayıtlara geçti. 2023 yılında Bursa 250 Büyük Firma içerisinde yer alan firmaların faaliyetler ile oluşturduğu net katma değer yüzde 102 oranında artarak 211,34 milyar TL değerine ulaşırken, şirket karlarının katma değer içindeki payı yüzde 54’ten yüzde 41’e geriledi. Bursa’da 250 büyük firmanın 2023 yılı ihracat rakamları da yavaşlayan küresel talepten olumsuz etkilendi. 2023 yılında 250 Büyük Firma’nın ihracatı 13,4 milyar oldu. İç talepte ve ihracatta yaşanan gelişmelere bağlı olarak 2023 yılında 250 firmanın istihdamında ise yüzde 3,8 artış gerçekleşti. Listedeki firmaların sektörel dağılımında ise 63 firma ile otomotiv yan sanayii başı çekiyor. Otomotiv yan sanayii sektörünü 37 firma ile tekstil, 30 firma ile gıda, tarım ve hayvancılık ve 25 firma ile perakende ticareti takip ediyor.
Net satışlar 1 trilyon lirayı aştı
BTSO Başkanı İbrahim Burkay, 2023’ün Türkiye ve dünyada yüksek enflasyonun getirdiği fiyat artışları ve buna bağlı olarak yavaşlayan dünya ekonomisi nedeniyle zorlu bir yıl olduğunu söyledi. Yıl boyunca devam eden sıkı para politikaları, jeopolitik gerilimler ve korumacılık önlemlerinin büyümeyi baskılayan unsurlar olarak öne çıktığını kaydeden Burkay, “250 Büyük Firmamızın net satışlarındaki büyüme bir önceki yıl yüzde 115,9 iken 2023’te yüzde 54,3 oldu. Ancak yılsonu tüketici enflasyon verilerinden arındırıldığında net satışlarda yüzde 1,56 ve üretimden net satışlarda ise yüzde 0,24 oranında reel bir artış gerçekleştiğini görüyoruz” dedi. Başkan Burkay, Bursa 250 Büyük firmanın faaliyet karının 2023 yılında yüzde 37,16 artarak 96,74 milyar TL olarak gerçekleştiğini, geçmiş yıllara göre zayıf kaldığını ifade etti. Faaliyet karının net satışlara oranının da yüzde 1,18 puan gerilediğini söyleyen Başkan Burkay, “2023 yılında faaliyet karının net satışlara oranı yüzde 9,43 olarak gerçekleşti. Bir diğer karlılık göstergesi olan faiz, amortisman ve vergi öncesi kar büyüklükleri ise yüzde 78,3 artarak 192,45 milyar TL’ye yükseldi. 2023 yılındaki piyasa koşulları ve enflasyonun dünya genelindeki büyük etkisiyle FAVÖK haricindeki karlılık göstergelerinin reel olarak çok düşük bir oranda arttığını görüyoruz” diye konuştu.
“Finansman giderleri en önemli belirleyici”
Katma değerin dolar cinsinden ortalama artışının 2023 yılında son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaştığını vurgulayan İbrahim Burkay, “2013 yılında 4,4 milyar dolar olan katma değer, 2023’de 8,9 milyar dolara ulaştı. Net katma değer göstergesinde 2023 yılında ise yüzde 41’lik bir artış meydana geldi” dedi. Bursa’nın teknolojik dönüşümünü tamamladığını, bundan sonra üretimde katma değeri artırmak için adımlar atılması gerektiğini belirten Burkay, mekansal planlama ve yeni iş modellerinin önemine işaret etti. Finansman giderlerinin firmaların ve sektörlerin karlılıklarında ve mali yapılarında en önemli belirleyici unsurlardan biri olmaya devam ettiğini belirten Başkan Burkay, işletmelerin borçlanma ihtiyacını azaltacak, işletme sermayesinden aktif kullanıma kadar bir finansal planlama yapılması gerektiğine vurgu yaptı. Burkay, Bursa’da halka açık şirket sayısının artması gerektiğini söyledi.