Türkiye İhracatçılar Meclisi ( TİM ) uzun bir zamandır yayınladığı Türkiye’nin en çok ihracat yapanlar listesinin 2024 yılını kapsayan “ İlk 1000 İhracatçı “ araştırmasını yayınladı.
Bu sohbetimizde de yıllardır yaptığımız gibi bu araştırmadan hareketle, Türkiye ihracatının son 3 yılını ele alıp bunların üzerine biraz kalem oynatıp yorumlarınıza bırakacağız.
Her yıl hazırladığımız ilk 1000 ihracatçı ile bunların arasından ilk 10 / 50 / 100 ve 500 ihracatçının Türkiye ihracatındaki paylarını gösteren çizelgemiz aşağıdadır.
TİM Araştırması Kapsamında İlk 1.000 İhracatçının Türkiye İhracatındaki Yeri
|
İhracatçı Sayısı |
2022 Yılı İhracatı |
2022 İhracatına Yüzdesi |
2023 Yılı İhracatı |
2023 İhracatına Yüzdesi |
2024 Yılı İhracatı |
2024 İhracatına Yüzdesi |
|
Milyar ABD $ |
Milyar ABD $ |
Milyar ABD $ |
||||
|
İlk 10 firma |
44.086 |
17,34% |
47.361 |
18,52% |
48.825 |
18,64% |
|
İlk 50 firma |
77.505 |
30,49% |
81.634 |
31,92% |
83.699 |
31,96% |
|
İlk 100 firma |
93.733 |
36,88% |
97.150 |
37,98% |
100.399 |
38,33% |
|
İlk 500 firma |
140.018 |
55,09% |
141.015 |
55,13% |
146.795 |
56,04% |
|
İlk 1000 firma |
161.856 |
63,68% |
161.649 |
63,20% |
167.887 |
64,10% |
|
Toplam |
254.172 |
|
255.777 |
|
261.925 |
|
|
Türkiye İhracatı |
Kaynak: TİM 2022 / 2023 / 2024 yılları için İlk 1000 ihracatçı çalışmaları
Tabloda da görüleceği üzere İlk 1.000 İhracatçı Türkiye ihracatında, her geçen yıl daha fazla yer almaya devam ediyor.
Bu tabloda görülen oranların KOBİ’ler lehine değişmesinden yana olduğumu hep savunurum.
Çünkü ekonomimizde KOBİ sayısı büyük işletmelerden kat be kat fazladı ve bunların ihracat pazarlarına katılabilmelerinin sağlanması, ihracatımızı mutlaka ciddi boyutta arttıracaktır.
İlk 1.000 İhracatçı listesinin en sonunda yer alan ihracatçının, yaptığı ihracat bedelinin 32 milyon ABD dolarına yaslandığını, 2024 yıl sonu TCMB kurlarına göre de bir milyar TL’nin üzerine çıktığını gördüğümüzde, liste kapsamına giren ihracatçıların hiçbirinin KOBİ olmadığını göreceğiz.
Çünkü yasal KOBİ tanımında işyeri çalışan sayısının 250 altında olması ve net satış hasılatı veya mali bilanço limitinin azami 500 milyon TL olması yer almaktadır.
Oysa TUİK, bültenlerinden öğrendiğimize göre, ihracat değerlendirmelerinde sadece 250 çalışan sınırını ele almaktadır.
Bu tür bir değerlendirme, yasal olarak iki unsur ile yapılan bir tanımlamanın tek unsurunun ele alınması ile bizleri eksik ve yanlış sonuca götürecektir.
Bu tablonun önceki yıllardan daha farklı çünkü 2022 yılından sonra ilk 1.000 ihracatçı hesaplamaları, mal ihracatı rakamlarına, hizmet ihracatı rakamları da dahil edilerek yapılmış.
Benim bugünkü Hizmet İhracatı tanımına bakış açım biraz farklıdır.
Bugün yapılan uygulamalarda, eskiden “ Döviz Kazandırıcı “ olarak tanımlanan faaliyetlerin de “ Hizmet İhracatı “ kapsamında değerlendirildiğini görüyoruz.
Ben şahsen mal ihracatı ile gerçek hizmet ihracatının, döviz kazandırıcı diğer faaliyetlerle bir arada ele alınmaması gerektiğini savunuyorum.
Gelecek hafta yayınlanacak sohbetimizde bu çizelgeyi, Hizmet İhracatı yapan firmaları listeden düşerek yeni ve farklı bir analiz yapacağım ve düşüncelerimi biraz daha açacağım.
