NAZLI BERİVAN AK/TÜRKİYE YAYINCILAR BİRLİĞİ GENEL SEKRETERİ
28 Ekim’de kapılarını açan ve bine yakın marka, yayınevi ve STK ile TÜYAP Fuar Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilen İstanbul Kitap Fuarı bu yıl uluslararası misafirleriyle dikkat çekti.
Odak ülke Hindistan başta olmak üzere Polonya, Pakistan, İran, Moğolistan, Romanya, Kuzey Makedonya, Yunanistan gibi pek çok ülkeden gelen yayıncı ve yazarlar hem Türk yayıncılık ekosistemini daha yakından tanıma şansı buldular, hem de kendi listelerini yayıncılara tanıtma imkânı yakaladılar. Fuarda gerçekleşen matchmaking etkinliğinde pek çok yayıncı kitaplarını tanıttı, birçok kitabın ön anlaşmaları yapıldı.
Çin’den gelen geniş bir heyet yine uluslararası salonda yerini aldı. Türkiye-Çin İşbirliği Forumu’nun gerçekleştiği salonda olası işbirliği fırsatları konuşuldu, çeviri ve telif alışverişinin kolaylaştırılmasını yönelik politikalar tartışıldı. Birkaç gün sonra iki devletin resmi hesaplarından Türkiye ve Çin Halk Cumhuriyeti arasında Klasik Eserlerin Çevirisine ve Yayımlanmasına İlişkin Mutakabat Zaptı’nın kararvericiler tarafından imzalandığı bilgisi paylaşıldı.
Almanya yine gösterişli bir stantla fuarda yerini aldı. Farklı yayınevlerinin kitaplarının sergilendiği, Goethe-Institut’un tanıtıldığı stant, ziyaretçilerden yoğun ilgi gördü.
Bu sene fuarda odak pazar olarak Hindistan’ın seçilmesi önemli bir adımdı, Hindistan’ın önde gelen yayıncılarıyla yaptığımız oturumda temel sorunumuzun çeviri olduğu bir kez daha ortaya çıktı. Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca yürütülen ve kısa adı TEDA olan Kültür ve Turizm Bakanlığı Türk Kültür, Sanat ve Edebiyat Eserlerinin Dışa Açılımını Destekleme Projesi’nin önemi bir kez daha vurgulandı. Bilindiği gibi TEDA Türk kültür, sanat ve edebiyatıyla ilgili Türkçede veya başka bir dilde yayımlanmış eserlerin, çeviri ve yayım marifetiyle yurt dışında tanıtılmasını sağlamak için yurt dışında veya yurt içinde faaliyet gösteren yayıncılara teşvik veren bir çeviri, yayım ve tanıtım destek programı.

Yurtdışından gelen misafirler için fuarın en özel anı Onur Yazarı Gecesi yemeğiydi şüphesiz, bu sene onur yazarı Prof. Dr. Nermin Abadan Unat onuruna düzenlenen yemeğe Cumhuriyet coşkusu damga vurdu. Hep bir ağızdan söylenen şarkılar, Unat’ın dayanışma ve eşitliğin öneminin altını çizdiği ilham verici konuşması, fuarın 40 yılını özetleyen belgesel gösterimi ile onur gecesi uluslararası misafirler için unutulmaz bir hatıra oldu.
Uluslararası Yayıncılar Birliği başkanı Karine Pansa’nın fuara katılımı da önemli bir gelişmeydi. Pansa ziyareti boyunca pek çok etkinliğe katıldı, düşünce ve ifade özgürlüğü, yapay zekâyla gelen fırsat ve riskler, yayıncılıkta kadın temsili gibi pek çok kritik konuda görüşlerini paylaştı.
Fuarın 40. yılı uluslararası yayıncılarla gerçekleştirilen başarılı etkinlik ve yapılan anlaşmalarla sona erdi. Kitaplarımızın farklı dillerde okurunu bulması, uluslararası yayıncılık dünyasının network ağına daha çok yayıncımızın dahil olması ve fuarın uluslararası kimliğinin güçlenmesi için yapacağımız daha çok şey var, yine de 2023 önemli eşiklerden birini aştığımız özel bir sene olarak fuar ve yayıncılık tarihimize şimdiden geçti.