Fikri CİNOKUR
Japon deprem uzmanı Yoshinori Morıwaki, İstanbul ve Bursa’da deprem olasılığının kaçınılmaz olduğunu, şimdiden gerekli önlemlerin alınması gerektiğini belirterek, Türkiye’deki yapı stokunun yüzde 60’ının da kaçak olduğunu bildirdi.
Antalya Sanayici ve İş İnsanları Derneği (ANSİAD) tarafından düzenlenen 9. olağan toplantıya konuşmacı olarak katılan Hazama Ando Corporation Türkiye Ofisi Genel Müdürü Yüksek Mimar, Yüksek İnşaat Mühendisi Japon Deprem Uzmanı Yoshinori Morıwaki, “Türkiye-Japonya: 2 Ülke Arasındaki Deprem Afet Önleme Farkları” başlıklı bir sunum yaptı. Türkiye ekonomisinin belkemiği İstanbul’u etkileyen büyük bir deprem olasılığının kaçınılmaz olduğunu belirten Morıwaki, Bursa’da da deprem olma olasılığının bir hayli fazla olduğunu söyledi.
İstanbul’u etkileyen son iki büyük depremin 1509 ve 1766 yıllarında olduğunu anımsatan Morıwaki, şunları kaydetti: “Marmara denizi altındaki faylarda Kuzey Anadolu Fayı’nın yüzeydeki parçaları gibi 200 ile 250 yıl civarında bir tekrarlanma periyodu olduğunu düşünürsek, günümüzde İstanbul’u etkileyen büyük bir depremin olacağı kaçınılmazdı. Şimdi de aynı şekilde, Bursa’da gelecek 50 yıl içinde büyük bir deprem olma olasılığı bir hayli fazla. Bu 50 yıl istatistiki olarak gelecek bir hafta veya bir ay içinde olabileceği gibi 50 yıldan sonra, örneğin bundan 60 veya hatta 70 yıl sonra da olabilir. Fakat deprem olacaktır. Bursa’da gerekli önlemler alınmalıdır.”
“20 milyonu aşan yapı stokunun yüzde 60’ı kaçak”
Japonya’da imar affının olmadığını ancak Türkiye’de imar afları getirildiğini, Türkiye’nin bina karnesinin de zayıf olduğuna dikkat çeken Yoshinori Morıwaki, şöyle devam etti: “Türkiye’de 20 milyonu aşan yapı stokunun yüzde 60’ı kaçak. Türkiye’de ve Japonya ve Türkiye arasında mühendis ve mimarlık mesleği konusunda farklılıklar var. Türkiye’de mühendislik bölümü mezuniyet belgesi alan bir kişi mühendis olup imza yetkisine sahip olabiliyor. Japonya’da ise bir mühendis mezuniyet belgesini aldıktan sonra iki yıl çalışıp ‘Ulusal Sınavı’ kazanmak zorundadır. Japonya’da bu sınavı geçme oranı yüzde 10‘dur.”
“Daha fazla sismik izolatör ve güçlendirme kullanılsın”
Deprem eğitimi ve tatbikatlar hakkında da bilgi veren Yoshinori Morıwaki, “Japonya’da hükümet, devlet daireleri, okullar ve şirketler ile iş birliği ile depreme yönelik eğitimler ile tatbikatların geliştirilmesi için çalışmalar yapıyor. Radyo sistemi büyük depremlerde iletişim bağlantısı için önemli. Büyük bir deprem meydana geldiğinde kablolu sistem telefon ve internet bağlantısı kesilir. Cep telefonu servis dışı kalır. Çünkü iletişim trafiğinde görülmedik bir şekilde artış yaşanır. Bu yüzden devlet ve belediyeler için özel radyo sistemine sahip olunması gereklidir. Türkiye’de sismik izolatör ve güçlendirme daha fazla kullanılmalıdır. Bu teknoloji binaların, yapıların, insan hayatının ve ülkenin korunmasına katkı sağlar. Japonya’da hastaneler, okullar, müzeler, devlet binaları vb. yerlerde sismik izolatör ve güçlendirmeye önem veriliyor. Bu sistemin Türkiye’de ise sadece hastanelerde kullanıldı” diye bilgi verdi.
