İMAM GÜNEŞ
Ticaret Bakanlığı ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) haziran ayına ilişkin dış ticaret verilerini Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Dış Ticaret Kompleksi’nde yapılan basın toplantısıyla açıkladı. Toplantıya Ticaret Bakanı Ömer Bolat, TİM Başkanı Mustafa Gültepe ve çok sayıda ihracatçı katıldı.
Açıklanan verilere göre, ihracat yüzde 8 artışla 20 milyar 537 milyon dolar, ithalat yüzde 15,3 artışla 28 milyar 708 milyon dolar oldu. 2025 yılı Ocak-Haziran döneminde ise ihracat yüzde 4,1 artışla 131 milyar 440 milyon dolar, ithalat yüzde 7,2 oranında artışla 180 milyar 869 milyon dolara ulaştı.
Haziranda ihracatın ithalatı karşılama oranı 4,8 puan azalarak yüzde 71,5 olurken, yılın 6 aylık döneminde yüzde 72,7’ye geriledi. Haziran ayında dış açığı yüzde 38,8 artışla yaklaşık 8,2 milyar dolara ulaşarak dikkat çekti. Ocak-Haziran döneminde ise açık, yüzde 16,3 artışla 49,4 milyar dolara yükseldi.
İthalatın en fazla azaldığı ülke İtalya oldu
Haziran ayı ihracatındaki artışın 1,5 milyar doları aşarak yüzde 8’lik oranla 2024 Temmuz ayından sonraki en yüksek yıllık ihracat artışı olduğunu kaydeden Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “2025 yılının Ocak-Haziran döneminde en önemli ticaret ortaklarımızdan AB’ye ihracatımız yüzde 8 attı ve 57,7 milyar dolar olarak gerçekleşti. Yıllıklandırılmış bazda baktığımızda ise paritedeki düşüşten en çok etkilenen ülke grubu olmasına rağmen, AB’ye ihracatımızın 112,8 milyar dolarlık rekor düzeyini yenilediğini görüyoruz” dedi.
Yılın ilk 6 ayındaki ithalatta ilgili bilgi veren Bolat, şöyle devam etti: “En çok düşüş gösteren ilk 5 ülke 1,7 milyar dolar azalışla İtalya, 596 milyon dolar azalışla İsrail, 384 milyon dolar azalışla Hindistan, 376 milyon dolar azalışla Avustralya ve 353 milyon dolar azalışla Rusya Federasyonu olarak gerçekleşti. Aynı dönemde ithalatımızda en çok artış gösteren ilk 5 ülke 2,7 milyar dolar artışla Çin, 2,3 milyar dolar artışla İsviçre, 1,9 milyar dolar artışla Almanya, 1,7 milyar dolar artışla BAE ve 702 milyon dolar artışla Kazakistan oldu.” Türkiye’nin küresel pazarlarda rekabet gücünün zayıflamasının firmaların ihracat motivasyonunu azalttığını söyleyen TİM Başkanı Mustafa Gültepe, ihracatta orta ve uzun vadeli hedefler için Türkiye’nin 2-3 yıl önceki rekabetçilik düzeyine dönmesi gerektiğini vurguladı. İhracat ailesine katılan firma sayısının giderek azalmasının önemli bir uyarı olduğunu kaydeden Gültepe, “Son aylarda 26 sektörün neredeyse yarısı eksi yazıyor. İhracatımızın önemli bir kısmını, az sayıda şehir ve firma gerçekleştiriyor. Bazı illerimizde ihracatın neredeyse tamamını tek bir sektör yapıyor. 2024’te toplam mal ihracatımızın yüzde 51’ini, hizmet ihracatımızın yüzde 30’unu ilk 1000 firmanın gerçekleştirdiğini de unutmamalıyız. Anadolu’nun üretim gücü yüksek. Bu potansiyeli harekete geçirebilmemiz için yeni desteklere ihtiyacımız var” diye konuştu.
Paritenin ihracata 3 aylık katkısı 1,6 milyar dolar
■ Hizmet ihracatının yaklaşık 9,5 milyar dolar olması bekleniyor.
■ Sektörler özelinde otomotiv 3,4 milyar dolarla liderliğini sürdürdü. Otomotivi, 2,6 milyar dolarla kimyevi maddeler, 1,4 milyar dolarla çelik, 1,3 milyar dolarla elektrik elektronik ve 1,2 milyar dolarla hazır giyim takip etti.
■ Toplamda 18 sektör ihracatını artırdı.
■ En çok ihracat yapan beş il İstanbul, Kocaeli, Bursa, Ankara ve İzmir şeklinde sıralandı.
■ Haziranda 864 firma ilk kez ihracat gerçekleştirdi.
■ Paritenin ihracata katkısı ise 622 milyon dolar oldu. Böylece paritenin son üç aydaki katkısı 1,6 milyar dolara ulaştı.
■ 57 ülkede yüzde 50’nin, 108 ülkede yüzde 10’un üzerinde ihracat artışı kaydedildi. Genel tabloda ise 134 ülkeye ihracat arttı.
■ 2025 Ocak-Haziran döneminde ithalatta en çok azalış gösteren ilk 5 fasıl; 523 milyon dolar azalışla demir ve çelik, 487 milyon dolar azalışla Mineral yakıtlar, 321 milyon dolar azalışla hububat, 204 milyon dolar azalışla Metal cevherleri ve 138 milyon dolar azalışla gıda sanayiinin kalıntıları olarak gerçekleşti.
■ Aynı dönemde ithalatta en çok artış gösteren ilk 5 fasıl; 2,9 milyar dolar artışla kıymetli ve yarı kıymetli taşlar, 2,2 milyar dolar artışla Motorlu kara taşıtları, 1,2 milyar dolar artışla elektrikli makina ve cihazlar, 856 milyon dolar artışla Kakao ve 789 milyon dolar artışla alüminyum ve alüminyumdan eşya oldu.
