SABAHA karşı saat 03.00, Ankara’nın sokaklarından biri… Araç trafiği en azından o sokakta tümüyle kesilmiş, sessizlik hakim olmuş…
O saatte bir-iki kişi ellerindeki cihazı yerde gezdirip duruyordu. Uykusu kaçan mahalle sakinlerinden biri önce izledi, sonra merakını gidermek için sordu:
- Gecenin bu saatinde elinizdeki o aletlerle ne yapıyorsunuz?
Görevli yanıtladı:
- Su sesi arıyoruz…
Mahalle sakini iyice meraklandı:
- Su sesi aramak ne demek?
Görevli şu yanıtı verdi:
- Yer altındaki içme suyu borularından kaçak var mı, ona bakıyoruz. Bu cihazla dinleme yapıyoruz. Eğer borulardan kaçak varsa bu cihaz sesi algılayıp bizi uyarıyor.
Yazıyla yansıttığım bu enstantaneyi Başarsoft Yönetim Kurulu Başkanı, TOBB Yazılım Meclisi Yazılım İhracatı Komite Başkanı Alim Küçükpehlivan’ı dinlerken gözümde canlandırdım.
Alim Küçükpehlivan’ın ev sahipliğinde geçenlerde İnoksan Endüstriyel Mutfak Yönetim Kurulu Başkanı Vehbi Varlık, Loris Parfüm Yönetim Kurulu Başkanı Fehmi Okuyucu, TÜRKKEP Kurucu Ortağı ve Yönetim Kurulu ÜyesiHüseyin Karayağız’ın aralarında bulunduğu bir grup iş insanıyla buluştuk.
Alim Küçükpehlivan’a son dönemlerde yazılımda hangi alanlara yoğunlaştıklarını sordum, anlattı:
- Su kayıp-kaçağı üzerinde çalışıyoruz. Yer altındaki içme suyu borularında çok kayıp-kaçak var. Zaten su fakiri bir ülkeyiz. Kayıp-kaçağı en aza indirmek büyük önem taşıyor.
Elektrik ve doğal gazı anımsattı:
- Elektrik ve doğal gazda kayıp-kaçak oranları akıllı sayaçlara yönelik yazılımlarımızla epey geriledi. Elektrikte en büyük kayıp-kaçak Doğu ve Güneydoğu’daydı. Oralarda da kayıp-kaçak oranları önemli ölçüde düştü.
Teknisyenlerin bastığımız, dolaştığımız sokak ve caddelerde gece sessizlik çöktüğünde “su dinlemesi” yaptığını kaydetti:
- Bazı şehirlerimizde yer altındaki su şebekeleri, boruları sorunlu. Oralardan kayıp-kaçak söz konusu oluyor. Teknisyenlerimiz gece 03.00’de sokaklarda su dinlemesi yapıyor. Dinlemeyi yaparken hassas cihazlar kullanıyorlar.
Su kayıp-kaçağı ile ilgili çalışma yaptıkları illerden örnekler verdi:
- İzmir’de İzsu, Ankara’da ASKİ ile çalışma yaptık. Daha sonra Diyarbakır ve Mersin’e uzandık.
Ardından epey zamandır kullanımda olan “Rotaban” üzerinde durdu:
- “Rotaban”, şirketlerin, okulların servis araçları için “güzergah optimizasyonu” sağlıyor. Şirketler, personelin işe gitmeyeceğini servise binmediği andan itibaren algılayabiliyor. Ona göre personel kaydırması yapabiliyor.
Bunun ne anlama geldiğini bir örnekle anlattı:
- Otomotiv sektöründen bir şirkette far montaj hattında kritik noktada görevli personelin servise binmediği bilgisi ilk andan itibaren bağlı olduğu yöneticiye ulaşınca tedbir alındı. Personel kaydırmasıyla o hatta üretim aksamasının önüne geçildi.
Yazılımlarla akıllanan sayaçlar özellikle elektrikteki kayıp-kaçak oranlarını oldukça aşağı çekti…
Akıllı su sayaçları da kullanım noktasındaki kayıp-kaçakları azalttı…
Alim Küçükpehlivan’ın dediği gibi borularda, yer altındaki aktarma merkezlerinde oluşan su kayıp-kaçaklarının da önemli boyutlarda olduğu anlaşılıyor…
Geceleri sokaklarda yapılan “su dinlemesi”, kayıp-kaçak oranlarını aşağı çekmeyi tetiklemeye yetecek mi?
Yerli navigasyonu savunma sanayi kadar önemli görüyoruz
BAŞARSOFT Yönetim Kurulu Başkanı, TOBB Türkiye Yazılım Meclisi Yazılım İhracatı Komite Başkanı Alim Küçükpehlivan, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın “yerli navigasyon” yazılımı için sektöre çağrı yaptığını belirtti:
- Bence “yerli navigasyon” savunma sanayi kadar kritik. Şu anda hepimizin şehir içi, şehirlerarası, yurtdışı her türlü hareket, seyahat bilgilerimiz Google ve Yandex’in elinde. Yani, her hareketimizionlar biliyor. Bu verilerimizi onlar kullanıyor.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın “yerli navigasyon” için yüzde 50 hibe şeklinde uygulanacak destek programını devreye alacağını vurguladı:
- Ben “yerli navigasyon” konusunda ilk hazırlıklarımı 10 yıl önce yapmıştım. Şimdi Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın çağrısı doğrultusunda çalışmalarımızı canlandırdık. “Yerli navigasyon” projesinde yerimizi almak istiyoruz.
50 girişime yatırım yaptı hava ve nemden enerji ve su üreteni de kucakladı
BAŞARSOFT Yönetim Kurulu Başkanı, TOBB Türkiye Yazılım Meclisi Yazılım İhracatı Komite Başkanı Alim Küçükpehlivan ev sahipliğindeki buluşmada bilgisayar mühendisi olan, 30 yıldır bilişim sektöründe yer alan TÜRKKEP Kurucu Ortağı Hüseyin Karayağız’la da konuştuk.
Karayağız, son 12 yıldır TR-ANGELS melek yatırım ağı kurucusu olarak lider melek yatırımcılık yaptığını belirtti:
- Enerji, batarya, havadan su üretme, biyoteknoloji, yapay zeka girişimlerine yatırım yapıyorum ve yapıyoruz.
Geçen yıl yeni bir Girişim Sermayesi Yatırım Fonu (GSYF) kurduklarını bildirdi:
- “Derin Teknoloji GSYF”miz Ziraat Yatırım çatısı altında kuruldu. Bu fon sayesinde melek yatırımdan sonra seri üretime geçecek girişimlere de yatırım desteği veriyoruz.
Ardından ekledi:
- Amacımız özellikle ülkemizin her yerinden yeni derin teknoloji girişimlerini çıkarmak ve dünyaya ürün satmalarını sağlamak.
Girişimlerden örnekler sıraladı:
- RePG Enerji: Havadan ve ortamdaki nem ve ısı değişiminden enerji ve su üretiyor. Yüzde 80’i aşkın oranda Türk teknolojisi. Faaliyet yeri Bursa’da.
- Salty Enerji (sodyum ion temelli): Tuzdan pil hücresi ve batarya üreten, dünyada bizi öne çıkaran bir girişim.İzmir’de faaliyet gösteriyor.
- Batron Enerji: Lit-ion pil üretiyor ama kendi BMS teknolojisi (Batarya Yönetim Sistemi) olan yerli girişim. Yeri Kayseri’de.
- Laska Enerji: Atık araba lastiklerini kendine ait solüsyon ve reaktör sayesinde yakmadan yüzde 99.99 oranında geri dönüşüm yakıt, karbon siyahı, gaz ve çelik üretiyor. Yeri Ankara’da.
- Biftek: Laboratuvar ortamında protein (et) üretimi veya yara iyileştirme, hücre yenileme gibi alanlarda çalışıyor. Bu biyoteknoloji girişimi Ankara’da bulunuyor.
- ADASTEC: Bir ucu ABD’ye uzanan otonom otobüsün otonom sürüş teknolojisi tarafını geliştiriyor.
Daha çok enerji projelerinde yer aldıklarının altını çizdi:
- Toplam 50 kadar girişime yatırım yaptık.
Örnekleri sıraladıktan sonra şu noktaya işaret etti:
- Amacım girişimleri aktarmak değil ama melek yatırımcılık ve melek yatırım ağları konusunda farklı bir yöntemle ilerlediğimizi belirtmek istedim.
Türkiye’nin derin teknoloji ve yüksek katma değer üretmeden daha fazla ilerleme şansının olmadığını kaydetti:
- Aslında “yüksek teknoloji” yanlış bir ifade. Derin teknolojiniz olursa yüksek katma değerli ürünleriniz olabilir.
Noktayı şu mesajla koydu:
- Bir sonraki “Türk Derin Teknolojisi”, sanayiciler ve hedef güden yatırımcılar bu ekosistemden çıkacak.
Karayağız, diğer görevlerini de paylaştı:
- TR Angels Kurucu Orağı ve Yönetim Kurulu Üyesi
- RePG Enerji Yönetim Kurulu Başkanı
- Derin Teknoloji GSYF Yatırım Kurulu Üyesi
