Gelecek verinin doğru oluşturulması, yani verinin doğru toplanması ve onun iyi kullanılması ile belirlenecek. Bu konudaki uygulamalar ve modeller gelişiyor daha da gelişecek. Öncelikle şirketlerin bu konuda hazırlıklı olması gerekiyor. Veriyi toplamanın pek çok yolu var. Teknik derleme örneğin fabrikalarda makinalardan gelen veri. Buna biz makineden makineye ya da makine öğrenmesi de diyoruz. Araştırma, raporlama ve bunun sonucunda uygulama kısmı ise işin bir diğer yönü… Burada gelişmiş yapay zeka dil işlemcileri, farklı bilgi oluşturma yöntemleriyle derinleşiyor. Bazen yeni bir dünya geliyor diyorum ve her şey bugün de oluşuyor. Planlama yapmak, strateji yaratmak da anlık işler haline geliyor. “Bilgi çağı” dediğimiz şeyin ikinci fazına geçiyoruz: Bağlantı çağı. Burada kazanan, bilgiyi en çok üreten değil, en doğru şekilde bağlayan olacak.
Çalışmalar yetersiz kalıyor
Türkiye’de bu konularda yapılan çalışmaları çok yetersiz bulduğumu söylemem gerekiyor. Örneğin bir girişimciye mevcut fabrikasında nasıl bilgi toplayacağını anlatmaya çalıştığımda bana uzay biliminden bahsediyormuşum gibi bakıyordu… Hatta bana “Bizde o işler biraz karışık… “diyerek, şirketteki hiyerarşiden bahsediyordu. Maalesef bunlar münferit örnekler değil… Pek çok sektörde benzer yaklaşımlar var. Tabii iyi örnekler de var ama ileriye dönük hazırlık konusunda çok da iyi durumda olmadığımızı söyleyebilirim.
Bilgiyi doğru oluşturmak için 2 girişim
Bu yüzden Türkiye Bilişim Vakfı (TBV), akademi, özel sektör ve yapay zekâyı bir araya getiren iki önemli girişimi benim sevindirdi: Be Node Research ve N360.
Be Node Research, Türkiye ve yurt dışından akademisyenleri şirketlerle buluşturarak, iş dünyasının stratejik dönüşüm konularında bilimsel bilgiye dayalı, uygulamaya dönük araştırmalar üretiyor.
N360 ise, uzman görüşlerini yapay zekâ destekli analizlerle birleştiren yeni nesil bir platform olarak, bilgiye erişim ve karar alma süreçlerinde derinlik, hız ve güveni artırmayı hedefliyor. Bunlar bilginin demokratikleştiği, kurumların küresel uzmanlık ağlarına entegre olduğu yeni bir ekosistemin temelini oluşturuyor.
Bu girişimlerin pek çok tamamlanması, geliştirilmesi gereken yönleri olabilir. Ama önemli olan var olmaları. Kendi içlerinde mutlaka gelişme yolcuları ve yarattıkları önemli bir fayda penceresi olacak.
Özel sektör, akademi buluşması
Biraz bu girişimleri de açalım: Be Node Research, Türkiye Bilişim Vakfı’nın akademi ile özel sektörü ortak bir araştırma zeminde buluşturduğu bir girişim.
Ama bu yalnızca bir proje değil; Türkiye’de bilginin üretim biçimini değiştiren bir model.
21 Ekim’de tanıtılan proje, Türkiye ve yurt dışından akademisyenleri, Akbank, DefineX, Doğuş Otomotiv & Doğuş Teknoloji, Garanti BBVA ve Schneider Electric gibi büyük şirketlerle aynı masaya oturttu. Sonuç, hem akademik hem pratik değeri olan araştırmalar ortaya çıkmış. Sektörde derinleşme bir süre sonra herkesin bu konulardaki yapay zekaları oluşturması sonucunu da doğuracak. Bunun için bir yandan sektör diğer taraftan sadece akademi değil, özellikle işin içinde teknolojiyi geliştirenlerle özel sektörün buluşmasını çok önemli buluyorum.
Uzmanlıkla yapay zeka birleşiyor
N360, ise bilgiyi insan uzmanlığı ile yapay zekâ arasında dolaştıran bir platform.
Türkiye’de geliştirilen ama küresel ölçekte konumlanan bu yapı, kurumlara stratejik kararlarını artık çok daha hızlı, çok daha verimli ve çok daha derin bir çerçevede alma imkânı sunuyor. N360, ABD merkezli Enquire AI ile yaptığı iş birliği sayesinde binlerce uluslararası uzmanın görüşünü Türkçe ve İngilizce olarak erişilebilir hale getiriyor. Enquire AI Cenk Sidar’ın kurduğu bir girişim. Enquire AI; yapay zekâ (AI), büyük dil modelleri (LLM) ve insan uzmanlığını bir araya getirerek kurumlara hızlı, doğrulanabilir ve bağlamlı “bilgi/uzman görüşü” sunan bir platform. Dünyada örnekleri var ama bizim için kurucularının Türk olmasıyla, havuzunda dünyanın çeşitli yerlerinden Türk uzmanların da olması. Şimdi bu platform N360 ile Türkiye’deki kullanıcılara da açılacak. KOBİ’lerin burada çok desteğe ihtiyacı var. Aslında bu platformların onların için çok daha değerli olduğunu düşünüyorum. Ancak onların eğitilmesi için de bir platforma ihtiyaç var.
Son Söz: Gerçekten her şey değişiyor dendiğinde inanmamazlık yapmayın. Bildiklerinizi unutun ve bugünün doğrusunu yapmaya çalışın. Gelişime de açık olun…