EVRİM KÜÇÜK
Donald Trump’ın ABD başkanlık seçimlerini kazanmasının, yüksek tarifeler, enerji geçiş politikalarında olası geri çekilme ve ABD dolarının değer kazanması ihtimali nedeniyle metal fiyatları üzerindeki baskısı sürüyor. Bu da metallerde 2025 yılı tahminlerini güçleştiriyor.
Londra’da üç ay vadeli bakır ton başına 9.500 doların altına indi, ABD vadeli işlemlerinde fiyat pound başına 4.3 doların altına geriledi. Alüminyum, çinko, demir cevheri ve çeliğin fiyatı da talep endişeleriyle baskı altında. Dalian’da demir cevheri vadeli işlemleri son 1 haftada yüzde 1.3 düşün ton başına 104 doların altına indi. Londra’daki çinko kontratları ise yüzde 2.6 düşüşle ton başına 3.000 doların altına geriledi. Gerek demir cevheri gerek çinko çelik yapımında kullanılıyor ve Her ikisi de Çin’e yoğun bir şekilde bağımlı. Bu nedenle tarifeler sebebiyle talebin azalması ihtimaliyle karşı karşıya.
1930’lardan bu yana en yüksek gümrük duvarı
Trump’ın gümrük tarifesi önerileri, ilk döneminde olduğundan daha agresif; genel olarak yüzde 10-20’lik ve Çin ithalatları için yüzde 60’lık bir gümrük tarifesi planları masada. Bu öneriler, gümrük tarifelerini 1930’lardan beri görülmemiş yüksekliklere çıkaracak.
Misilleme ve ekonomik şok korkusu
Kongre onayı gerektirmeyen bu tarifelerin uygulanması, StoneX analistlerine göre piyasa için bir şok etkisi yaratacak ve muhtemelen daha güçlü bir ABD doları, yavaşlayan büyüme ve işgücü verimliliği ile sonuçlanacak. Dahası, ABD ticaret ortaklarının misilleme yapması senaryosunda, görünüm endüstriyel metaller için daha da olumsuz hale gelebilir.
Tarihsel veriler, doların güçlenmesinin özellikle bakır ve alüminyum gibi temel metalleri negatif etkilediğini gösteriyor. Ayrıca bir ticaret savaşının tetikleyeceği jeopolitik riskler de temel metaller için olumsuz bir tabloyu destekleyebilir.
Faaliyetlerde azalma arz sorunlarından daha baskın Jeopolitik gerginlikler emtia piyasasını iki şekilde etkileyebilir. Piyasalar arz tarafına yoğunlaşışa, fiyatlarda artış olur. Ancak piyasalar ekonomik faaliyetlere bakarsa, ekonomik büyümeyi etkileyecek şoklar, yatırım ve talepte belirsizlik yaratarak fiyatların düşmesine yol açabilir.
Uzmanlar, olası bir ticaret savaşında ekonomik faaliyetlere ilişkin kaygıların metaller üzerinde arz endişelerine göre uzun süreli bir etkiye sahip olabileceği uyarısı yapıyor.
2025 yılı talep beklentileri bulanıklaşıyor
BMO Capital Markets’ta emtia analisti Colin Hamilton, geçen hafta yayınladığı raporunda, “Gümrük vergilerini, 2025’in ilk yarısında birçok endüstriyel metalde talep projeksiyonlarına karşı bir engel olarak görüyoruz” diyor. Hamilton, gümrük vergilerinin büyümeyi sınırlayabileceğini ve metal yoğunluklu net sıfır hedeflerini geciktirebileceğini ekliyor. Hamilton, piyasanın Trump’ın Çin’e yönelik gümrük tarifelerini zaten fiyatlamış olabileceğini ancak daha geniş kapsamlı, çok taraflı bir ticaret savaşını henüz fiyatlamadığını söylüyor.
Rosenberg Research & Associates Inc.’in kurucusu ve başkanı David Rosenberg de, seçim sonuçlarına ilişkin değerlendirmesinde, “Yaklaşan küresel tarife savaşı ABD dolarını güçlendiriyor” dedi.