İREM CEYLİN DEMİRCAN/İZMİR
Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, vize başvurularında ret oranının yüzde 12’ye çıktığına dikkat çekerek, yeşil pasaport uygulamasında ihracat yapanlara öncelik tanınmasını istedi.
İzmir Ticaret Odası Meclis Salonu’nda gerçekleştirilen EBSO Mayıs ayı olağan meclis toplantısında güncel ekonomik sorunlara değinen Yorgancılar, “Geçtiğimiz günlerde Ankara’da düzenlenen Türkiye Ekonomik Şurası’nda enflasyondan işsizliğe, faizlerden yatırım ortaklığına birçok konu ele alındı. Bunlar arasında finansmana erişimin zorlaşması, meslek liselerinin cazibesinin artırılması, vize almanın giderek daha zor hale gelmesi öne çıkan konular oldu. Vize başvurularında ret oranı yüzde 12’ye çıktı. 163 ülke içerisinde vize ret oranlarında 86. sıradayız. Yeşil pasaport uygulamasının yeni baştan gözden geçirilerek güncellenmesi gerekiyor. İhracat yapanlara öncelik tanınmalı.” diye konuştu.
“Para politikalarındaki kararlılığı mali politikalarda göremiyoruz”
Para politikasında sürdürülen sıkılığın mali politikalara aynı kararlılıkla yansıtılamadığını belirten Yorgancılar, “3 Mayıs’ta Merkez Bankası, TL’ye geçişi destekleyen yeni adımlar attı ancak mali tarafta aynı netliği göremiyoruz” dedi. Yorgancılar, ihracat gelirlerinin yüzde 35’inin yeniden TCMB’ye satış zorunluluğuna dikkat çekti. Yorgancılar, Merkez Bankası'nın 2025 TÜFE hedefini yüzde 24’te sabit tuttuğunu, döviz mevduatları için zorunlu karşılık oranlarının artırıldığını, ayrıca bankaların TL mevduat oranlarını yükseltmeleri için aylık hedefler konduğunu aktardı.
Öte yandan, TL mevduata uygulanan faiz telafisi oranının arttırıldığını ifade eden Yorgancılar, “Dövize dönüşüm desteği yüzde 3’e çıkarıldı. Son olarak, yurt dışı kaynaklı TL repo ve kredi işlemlerinde zorunlu karşılık oranları 1 aya kadar vadede yüzde 18’e, 3 aya kadar vadede yüzde 14’e yükseltildi.” dedi.
“Zarar beyan eden firma sayısı arttı”
Geçen hafta 2024 yılına ait üretimden satışlar kriterine göre en büyük 100 firmayı açıkladıklarını hatırlatan Yorgancılar, anketin de sanayici açısından kayıp bir yıl yaşandığını ortaya koyduğunu söyledi. Yorgancılar, “100 büyük firmanın sonuçlarına baktığımızda, üretici ve ihracatçı firmalar açısından 2024 yılı ne yazık ki kayıp bir yıl oldu. Üretimden satışlar reel olarak gerilerken, maliyet kalemleri ciddi biçimde artmış, firmalar enflasyonun gerisinde kalmış. İhracat performansımız da ülke ortalamasının altında kaldı. Üretim ve ihracat süreçlerindeki ithalata yüksek bağımlılığımız sürüyor. Kur ve maliyet baskısı nedeniyle iç talepte zayıflama yaşanırken, dış pazarlarda da rekabet gücümüzü kaybetmeye başladık. Döviz riskinin yönetilmesinde firmalar son yılların en başarısız dönemini geçirdi. Özkaynaklarda enflasyon düzeltmesinin kısmi bir iyileştirici etkisi görülse de, ilk kez zarar beyan eden firma sayısında bu denli artış yaşadık.” diye konuştu.
“Enflasyonda bu ay rakam daha iyi gelecek”
Yorgancılar, mayıs ayı sonu itibarı ile enflasyon rakamının çok iyi çıkacağını dile getirerek, “Üretim düşüyor. İstihdam ile ilgili problem çıkıyor. Enflasyonda da istediğimiz rakamı sağlayamadık. Ama bu ay enflasyon rakamı daha iyi gelecek. Bundan sonraki süreç de umarım böyle devam eder.” ifadelerini kullandı.