EVRİM KÜÇÜK
Paslanmaz çelik inşaat ve otomotivden imalat ve tüketim mallarına kadar birçok endüstride hayati bir malzeme olmaya devam ediyor. Ancak ABD Başkanı Trump’ın açıkladığı gümrük vergilerinin tetiklediği ticari gerilimler, ekonomik dinamikler, malzeme maliyetleri nedeniyle pazarın bu yıl önemli değişimler geçirmesi bekleniyor.
Üretim geçen yıl %7 artış gösterdi
Dünya Paslanmaz Birliği verilerine göre, 2024 yılında küresel paslanmaz çelik üretimi yüzde 7 artarak 62.6 milyon tona çıktı. Avrupa, paslanmaz çelik üretimini yüzde 1,5 oranında artırarak 6,09 milyon tona, ABD yüzde 6,9 artışla 1,95 milyon tona çıkardı. Çin aynı dönemde 39,44 milyon ton üretimle pazarda açık ara lider oldu. Bu yıl pazarın bazı zorluklar yaşaması bekleniyor. Nikel ve krom gibi temel hammaddelerin dalgalanan fiyatları, Trump’ın tarifeleri ve devam eden küresel tedarik zinciri kesintileri nedeniyle 2025 yılında talep tarafında sıkıntılar yaşanabileceği ve küresel fiyatları istikrara kavuşmadan önce bir süre baskı altında tutabileceği belirtiliyor.
Asya’da Endonezya’nın nikel pazarı ve Çin’in üretimi takip ediliyor
Asya’daki paslanmaz çelik fiyatları bu yılın başlarında istikrar belirtileri gösterdi ve 304 soğuk haddelenmiş rulo fiyatları ton başına 1.875 dolarda (CIF Doğu Asya) seviyesine geldi. Fastmarkets tarafından yapılan değerlendirmede Asya’da bu yıl paslanmaz fiyatlarında en önemli etkenin Çin’in yavaşlayan üretimi ve Endonezya’da nikel ihracatına sınırlandırmalar olduğuna dikkat çekiliyor. 2024’ün ikinci yarısında görülen Çin paslanmaz üretim büyümesindeki yavaşlama, üretim ile tüketim arasındaki açığı bir kapatmaları için 2025 boyunca devam edebilir. Endonezya’nın nikel ihracat kısıtlamalarının hammadde maliyetlerini dengede tutması ve bölge genelinde paslanmaz çelik fiyatlarına destek sağlaması bekleniyor. Fiyatlarda hafif bir toparlanma beklenirken, ABD tarifeleri gibi ticaret politikaları, küresel pazarları hedefleyen Asyalı ihracatçılar için ek belirsizlik yaratabilir.
Avrupalı üretici ithal fiyatlarla baş etmekte zorlanıyor
Avrupa’nın paslanmaz çelik pazarı oldukça rekabetçi ve zorlu koşullar altında faaliyet gösteriyor. Özellikle inşaat ve tüketim mallarında zayıf son kullanıcı talebi, fiyatları düşmeye zorladı. Üreticiler özellikle Asya pazarlarından gelen artan ithalat rekabetiyle mücadele ederken bu eğilim 2025'in 1. çeyreğine kadar devam etti. İthalat, Tayvan, Güney Kore ve Çin'den gelen düşük maliyetli ürünlerle pazarının yaklaşık yüzde 25’ini ele geçirdi. Ancak, Asya’da fiyatların destek bulması, AB’de daha kısıtlayıcı ticaret önlemleri Avrupa üreticilerine yardımcı olabilir. Ancak, devam eden makroekonomik zorluklar ve durgun talep, 2025’te Avrupa paslanmaz çelik fiyatlarında önemli bir yukarı yönlü hareketi önleyebilir.
ABD’de Trump’ın politikaları fiyata destek verebilir
ABD paslanmaz çelik piyasası, ticaret politikaları tarafından şekillendirilmeye devam ediyor. Enflasyon endişeleri ve durgun talep karışık bir görünüm yaratıyor. Ancak Trump yönetimi altında daha az elektrikli araç (EV) teşviki olasılığı, içten yanmalı ve hibrit araçların EV’lerden daha fazla paslanmaz çelik kullanması göz önüne alındığında olumlu olabilir. Ayrıca, Aralık ayında konut başlangıçlarının artmasıyla, bu durum ev aletleri ve HVAC sistemleri için paslanmaz kullanımı açısından olumlu olabilir. Trump’ın enerji pazarlarına, özellikle petrol ve doğal gaza odaklanması da olumlu olabilir.
2025’te paslanmaz çelik fiyatlarını etkileyen temel faktörler
Ham madde maliyetleri: Nikel fiyatlarının ton başına 15.000- 20.000 dolar arasında sabitlenmesi beklenirken, krom maliyetlerinin son yıllardaki kadar yüksek olması pek olası değil. Bu ham maddeler alaşım ek ücretlerini ve genel ürün fiyatlandırmasını etkileyebilir.
Tedarik zinciri kesintileri: Küresel nakliye gecikmelerinden malzeme kıtlığına kadar devam eden zorluklar, envanter seviyelerini ve teslim sürelerini etkilemeye devam edebilir.
Ticaret politikaları ve tarifeler: ABD ve Avrupa gibi önemli pazarlardaki ithalat/ihracat kısıtlamaları ve tarifelerin tedarik zincirlerini ve fiyatlandırma stratejilerini değiştirmesi fiyatları etkileyebilir.
Talep dalgalanmaları: Altyapı, otomotiv ve tüketim malları gibi sektörlerdeki dengesiz talep, fiyat değişkenliğine yol açabilir.
2025 istikrar ve belirsizliğin bir karışımını getirirken, paslanmaz çeliğin uzun vadeli görünümü kentleşme, teknoloji ve zararlı emisyonları azaltma çabalarındaki küresel eğilimlere göre belirlenecek. Bu faktörlerin 2025’ten sonra talebi artırması öngörülüyor.