Daha önceden tüketilen düşünceleri kullanmak, acaba bir yarın mıdır? Değildir. Parmenides Körlüğü de zaten yarını tahmin ederken bugünü "dönüştürmeden" geleceğe taşıma gafletidir.
1900 yılında New York Patent Bürosu’nun müdürü, dünyada artık o kadar çok yoğun keşif ve icatlar olduğunu, bundan sonra icat edilecek bir şey kalmadığını düşünerek istifa etmişti. Düşün; 1900 yılında, “artık icat edilecek bir şey kalmadı” diyerek görevi bırakan bir insan… Tam bir körlük…
Oysa tam da o noktada, insanlık yeni bir çağın eşiğindeydi. Elektriğin devreye girmesiyle her şey dönüştü. Victoria Çağı sona erdi ve yeni bir çağ başladı. Şimdi de yapay zekânın devreye girmesiyle benzer bir dönüşüm yaşıyoruz. Her şey yeniden paylaşılacak, yeni ve cesur bir dünya kurulacak.
YARIN HİÇ KİMSEYE VAADEDİLMEMİŞTİR
Asıl soru şu: Bu yeni dünyada sana yer var mı? Yakın geçmişte Avusturya-Macaristan İmparatorluğu vardı; ama yeni dünyada ona yer kalmadı. Osmanlı da öyle… Yeni dünyanın dengeleri içinde bir yeri yoktu. Şimdi, girdiğimiz bu yeniçağda bize yer var mı? Eğer varsa, onu neyle koruyacağız?
İnsan, gelecek körüdür. Ama onu merak etmekten vazgeçmez. Her gün 2 milyon kahve falı, geleceğe dair bir işaret umuduyla açılır… Yarın, kimseye vaat edilmemiştir. Yarını tahmin etmenin en garanti yolu, onu inşa etmekten geçer ama yarını merak edenin en büyük yanılgısı Parmenides körlüğüdür.
İKİ SORU İKİ CEVAP / Gelecek körlüğüne dair…
Gelecek körlüğünün ana sebebi?
İnsan, yarını tahmin ederken; bugünü geleceğe uzatır. Yarını bugünün tekrarı ya da doğrusal devamı sanır. Yanılgı, kırılmaları görememesidir. Zira her gün yeni bir başlangıç ve yarına dair sürprizleridir.
Bahtın talihin rolü?
Tahtın; öngördüğün, tahminindir. Bahtın ise hayatın sana sunduğu… Derler ki yarına dair konuşurken dikkat et. Zira hayat (yakın gelecek, yarın) sen plan yaparken olup bitenlerin yekûnundan ibarettir.
NOT
KENDİ GELECEĞİNİN KÖRÜ OLABİLİR MİSİN?
Vizyon, yarına dair bir öyküdür. Yoksa ne olur? Necip Fazıl'ın dediği gibi; "zamanın tık tıkları, güder yaratıkları…" Yarın kaygısı, gelişme sancısı çekmektir. Tomurcuk derdi olmayana "odun" diyoruz zaten… Yarını düşünmeyen ulusların, kurumların ve bireylerin yarını olamayacağına inanıyorum.
YARIN LÛGATI
Gelecek merakı: Faust’a ruhunu şeytana sattıran bu merak olmuştur. Merak et ama takılıp kalma
Türkiye’nin geleceği: Bizlerin vizyonunda olan bitendir, neyi merak ettiğin neyi konuştuğundur
Şirketin yarını: Büyümek için büyümek, kanserli hücrenin ideolojisidir. Sen değer üretmeye bak
Paradigma değişimi: Hayata ve geleceğe baktığın gözlüğün adı