Yapay zekânın veri toplama ve anlamlandırma becerisini kullanan bir yönetici, yeni nesil beklenti yönetimiyle kurumuna avantaj sağlar. Bunu beceremezse kurduğu sistem güvensizlik üretecektir
Yapay zekâ çağında güven; sözle değil, kodla inşa edilir. Beklenti yönetimi artık bir duygusal yetenek değil, algoritmik stratejidir. Sevgiline 3 vaat et ama 4 ver; efsanesin. Ama 10 vaat edip 8’ini yerine getirirsen (ki 4’ün iki katı olsa da) kötüsün. Neden? Çünkü mesele gerçekle değil, beklentiyle ilgilidir.
Ekonomide de aynı durumu yaşıyoruz. Enflasyonun kendisi kadar, onun algısı da piyasayı belirler. Fiyatların artacağı beklentisi, faize dövize gerek kalmadan da zam getirir. Yapay zekâ çağında bu durum daha da keskinleşti: Beklentiyi yöneten, sistemi yönetir. Beklenti Bir Algıdır, Algı Kodlanabilir.
ALGIYI OLGUYA DÖNÜŞTÜREN KAZANIYOR
Yapay zekâ sistemleri; insan beklentilerini analiz eder, tahminler üretir, karar modelleri kurar. Artık bir yöneticinin en büyük gücü; sadece vizyonu değil, veriye dayalı beklenti inşasıdır. Beklenti yönetimi 3 aşamalı yeni bir algoritmaya dönüştü: 1- Algı oluştur: Veriyle, içerikle, söylemle…
2-Tutarlılık inşa et: Her temas noktasında aynı mesaj… 3- Algıyı olguya dönüştür: Kod, eylemle buluştuğunda gerçek başlar. Bu döngüyü kurabilen; sadece siyasetçi, yönetici ya da CEO değil; sistem mimarıdır. Sistem mimarı ise geleceği inşa edebilendir zira sistemin algoritması, onun tekelindedir.
2 SORU 2 CEVAP / Verili algıya dair…
Yapay zekâ beklenti yönetimini nasıl dönüştürüyor?
YZ, duyguya değil veriye bakar. İnsanların geçmiş tercihlerini, davranış paternlerini analiz ederek ne beklediklerini tahmin eder. Yani beklentiyi önceden sezerek yönlendirme imkânı sunar.
Algı yönetiminde yapay zekânın riski nedir?
Veri yanıltıcıysa beklenti de çarpık olur. YZ sistemleri, yanlış eğitilirse manipülatif olabilir. Bu da halkı değil, yalnızca "hedef kitleyi" yönlendirmeye odaklanan etik dışı bir yapıya dönüşebilir.
NOT
ALGI KODLA, VAADİ EYLEMLE PEKİŞİR
Merkez bankalarının açıklamaları artık Twitter (şimdiki X platformu) algoritmasında değil, LLM’lerde (büyük dil modellerinde) analiz ediliyor. Piyasa, sözünüze değil, veri tutarlılığına bakıyor. Yapay zekâ, söylem ile eylem arasındaki boşluğu hızla ifşa ediyor. Güven artık bir his değil; sistem çıktısıdır.
YZ LÛGATI
Beklenti Algoritması: İnsan davranışını tahmin etmeye odaklı YZ modeli
Sözel Yönlendirme: Veriye değil, söyleme dayalı manipülasyon tekniği
Kodlanmış Güven: Tutarlılık, şeffaflık ve veriyle inşa edilen sistemsel güven
Algı–Olgu Döngüsü: Söylemin veriye, verinin davranışa dönüşme süreci
Veriyle İkna: özle değil; grafikle, modelle, sonuçla karar etkileme yöntemi
