Kasım enflasyonundaki sürpriz düşüş faiz indirim beklentisini artırdı; ancak uzmanlara göre Merkez Bankası’nın temkinli davranıp en fazla 100 baz puan indirmesi gerekiyor. PMI verileri imalatta toparlanma sinyalleri verse de ekonomik koşullar kırılgan; erken gevşeme dezenflasyon sürecini riske atabilir
Bu yazı yazıldığı sırada Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) henüz toplanmamıştı. Siz okuduğunuzda büyük ihtimalle ya toplantı halinde ya da toplantısını bitirmiş ve faiz kararını açıklamış olacak. Yani bu yazı faiz kararı açıklanmadan önce yazıldı.
Geçen hafta açıklanan enflasyon rakamları piyasaların ve ekonomistlerin beklediğinden çok daha düşük gelince faiz indirim beklentisi daha da güçlendi. Merkez Bankası da bu beklentiye uygun olarak çok büyük ihtimalle bugün politika faizini indirecek ama mesele bu indirimin kaç puan olacağı.
Bu soruya yanıt ararken bir kaç noktaya dikkat çekmek de fayda var:
- Enflasyon bir düşüş eğilimine girdi; yani dezenflasyon süreci devam ediyor.
- Ancak bu düşüş eğilimine rağmen enflasyon hala Merkez Bankası'nın sürecin başında çizdiği patikanın çok üzerinde bulunuyor.
- Enflasyon düşüyor diye "erken kutlama yapmak" enflasyondaki düşüşü durdurup geri çevirme riski yaratır.
- Diğer ülke örnekleri ve geçmişteki yüksek enflasyon vakaları bize, düşen enflasyonun politikalardaki gevşemeye bağlı olarak belirli seviyelerde takılıp kalabildiğini söylüyor.
Peki, ne yapmalı?
Geçen hafta İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI Kasım ayı sonuçları açıklandı. Endeks eşik değeri bir önceki aya göre 2 puan artarak 48'e yükselmiş. Bu bize iktisadi faaliyet koşullarında bir iyileşme olduğu sinyalleri veriyor ama değer 50’nin altında kaldığı için koşulların hala bozuk olduğunu söylüyor.
Kasımda üç sektör yeniden büyümeye geçmiş. Yeni siparişlerde ve istihdamda artış bildiren sektör sayısı artmış. Girdi maliyeti enflasyonu da genel olarak düşüş kaydetmiş. Talepteki zayıflık nedeniyle yeni siparişler yavaşlamış, ancak bu yavaşlama ağustos ayından bu yana en ılımlı seviyede gerçekleşmiş.
Bu tablo nasıl yorumlanmalı?
S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker'a göre “Enflasyonist baskıların hafiflemesi, kasım ayında Türk imalat sektörüne olumlu yansıdı. Girdi maliyetleri ve satış fiyatları 2025’in başından bu yana en düşük oranlarda arttı. Bu gelişme, üretim, yeni siparişler ve istihdam gibi önemli alt kalemlerde daralmanın hız kesmesi ile aynı döneme denk geldi. Özellikle istihdamda düşüş durma noktasına yaklaştı. Veriler, yılın sonu yaklaşırken imalat sektörünün toparlanabileceği yönünde umut veriyor.”
Merkez Bankası'nın bugün ne yapacağını bilmiyorum ama PMI Kasım sonuçlarının bize sunduğu tabloya ve yapılan yorumlara bakarak diyorum ki; "Merkez Bankası hem bugün hem de gelecek toplantıda ihtiyatlı davranıp faiz kararı alırken temkinli davranmalıdır. Temkinli olmanın ölçüsü de en fazla 100 baz puanlık bir indirimdir. PPK, önemli ölçüde gıda fiyatlarındaki düşüşten kaynaklanan Kasım ayı enflasyon verilerinin cazibesine kapılıp, indirimin boyutunu yüksek tutarsa zaten yavaş ilerleyen dezenflasyon sürecini zora sokabilir."
