✔ Kur korumalı mevduatta aralık ayının sonunda yaşanan 48 milyar liralık azalmadan sonra bu yılın ilk haftasında da 45 milyar liralık gerileme oldu. KKM'nin kendiliğinden azalması ülke ekonomisi için çok iyi bir gelişme...
Kur korumalı mevduat hesabında önceki hafta yaşanan rekor gerileme hemen hemen aynı düzeyde geçen hafta da devam etti.
BDDK verilerine göre 23 Aralık’ta 1 trilyon 463 milyar lira olan ve bir haftada 48 milyar lira azalarak 30 Aralık’ta 1 trilyon 415 milyar liraya gerileyen kur korumalı mevduat, ocak ayının ilk haftasında da gerileme eğilimini sürdürdü. KKM, 6 Ocak’ta 1 trilyon 370 milyar liraya indi. KKM’de geçen hafta kaydedilen gerileme 45 milyar lira oldu.
Böylece kur korumalı mevduat iki haftada tam 93 milyar lira geriledi. KKM artık tüm cazibesini yitirmiş durumda.
Bankaların hesap sahiplerini yönlendirme çabaları da eskisi gibi sonuç vermiyor. Merkez Bankası’nın opsiyonlu KKM uygulamasını engelleyen düzenlemesi de bu düşüşte önemli bir etken. Ancak o engeli ortadan kaldıran yeni bir adım atıldı. Bu adımın nasıl sonuç vereceğini önümüzdeki haftalarda açıklanacak verilerde görebileceğiz. Muhtemelen bu adım içinde bulunduğumuz hafta için pek etkide bulunmamıştır. Dolayısıyla bu haftaya ilişkin verilerde de gerileme eğiliminin devam ettiğini gösteren bir tablo görme olasılığımız yüksek. Ama düşüş hızı yavaşlayabilir.
Vatandaş niye KKM yapsın ki?
Vatandaş açısından kur korumalı mevduat hesabında durmanın, hele hele yeni hesap açtırmanın artık hiçbir cazibesi kalmadı.
Kur yatay ve artık sağır sultan bile duydu ki, biliyor ki, seçime kadar bu şekilde gidilecek. Olağandışı bir gelişme olmazsa kur çok artmayacak, hele mümkün olsa hiç artırılmayacak.
Faiz deseniz, mevduat faizinin çok altında kalmış. Bankalar mevduata yüzde 25 dolayında faiz uyguluyor. Merkez Bankası’nın 30 Aralık tarihindeki durumu gösteren verilerine göre mevduatın ağırlıkla bulunduğu üç ay vadelide ortalama faiz yüzde 24.17 düzeyinde.
Yani KKM’de duran 1 faiz alıyorken, o parasını bankaya normal mevduat olarak yatıranın 2 faiz alma olanağı var. Tam yarı yarıya!
Kur farkı yok, faiz yarı yarıya, şu durumda vatandaş ne diye kur korumalı hesapta dursun; durmuyor da zaten.
İşte iki haftada neredeyse 100 milyara yaklaşan bir gerileme var.
Ülke ekonomisi için çok iyi
Kur korumalı mevduatın cazibesini koruması ve tutarın sürekli artması, artmasa bile aynı düzeyde kalması bu uygulamanın bitirilmesini adeta olanaksız hale getirecekti.
Nasıl bitirilsin ki, kur artışının devam ettiği, mevduat faizinin çok düşük seyrettiği bir ortamda KKM’yi sona erdirmeye kalkışmak, vatandaşa ve şirketlere adeta “Alın paranızı, koşun dövize” demek anlamına gelecekti.
Dolayısıyla KKM’nin böyle kendiliğinden ve yavaş yavaş azalması ülke ekonomisi için pimi çekilmiş bombanın etkisiz hale getirilmesiyle eşdeğer bir durumdur.
DÖVİZ TEVDİAT HESAPLARI YENİDEN ARTMAYA BAŞLADI
Döviz tevdiat hesaplarında kasım ve aralık ayları toplamında 27.7 milyar dolarlık bir azalma yaşanmıştı. Bu azalma yeni yılın ilk haftasında yerini artışa bıraktı.
Merkez Bankası verilerine göre döviz tevdiat hesapları geçen hafta 3 milyar 235 milyon dolarlık bir artış gösterdi. Bu artış Merkez Bankası’nca parite etkisi de dikkate alınarak hesaplanıyor.
Geçen haftaki artışın 2 milyar 557 milyon doları tüzel kişilerin, 679 milyon doları da gerçek kişilerin hesabındaki artıştan kaynaklandı.
Hafiyeliğe ara!
Döviz tevdiat hesapları kasım ve aralıkta 27.7 milyar dolar, kur korumalı mevduat da önceki hafta 48 milyar lira azalınca ister istemez herkes “Nereye gidiyor bu paralar” diye hafiyeliğe soyunmuştu.
Tüzel kişilerin döviz hesaplarında yaşanan azalmada, şirketlerin yaptıkları dış borç ödemelerinin kuşkusuz önemli bir payı vardı. Bu ödemelere ilişkin veriler biraz gecikmeli açıklandığı için düzeyin ne olduğunu bu aşamada bilme şansımız yok.
Yurtdışına döviz transferi kim bilir belki yalnızca dış borç ödemek için de değildi. Gerçek niyeti hele hiç bilemeyiz.
Neyse ki geçen hafta döviz hesaplarında hiç de azımsanmayacak bir artış oldu da, hafiyeliğe biraz olsun ara verme olanağı doğdu!
YABANCI BORSADAN ÇIKMAYA DEVAM EDİYOR
Yabancı yatırımcı borsadan çıkmayı bu yılın ilk haftasında da sürdürdü.
Merkez Bankası yılın ilk haftasındaki çıkışın 359.1 milyon dolar olduğunu açıkladı. Yabancıların çıkışı yeni değil, zaten haftalardır sürüyor.
Yabancı yatırımcının elindeki hisse senetlerinin tutarı da 6 Ocak itibarıyla 26.7 milyar dolara indi.
Yabancı çıkışı yalnızca hisse senedinden değil. Yılın ilk haftasında devlet iç borçlanma senedinden de 55 milyon dolarlık yabancı çıkışı oldu.
Yabancı yatırımcıların elindeki iç borçlanma senetlerinin tutarı da yalnızca 1 milyar 203 milyon dolar. Onu da satsalar da, onlar da kurtulsa, biz de kurtulsak!
