Ankara bugünlerde diplomatik açıdan çok hareketli; Başkent'e özellikle Batı ülkelerinden heyet üzerine heyet geliyor.
Gündem de belli; NATO'nun genişlemesi.
ABD, İsveç'in NATO üyeliği işini Temmuz ayı başında Vilnius'ta gerçekleşecek zirve toplantısı öncesinde -en kötü ihtimalle zirve sırasında- bitirmek istiyor. Washington yönetimi dış politikasında kısa vadede en önemli önceliği buna vermiş durumda.
Nitekim Londra'daki Ukrayna toplantısında Türkiye'nin yeni Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'la ikili bir görüşme yapan Amerikalı meslektaşı Blinken'ın masaya getirdiği ana gündem de bu oldu. ABD'nin mesajı yeni değil; Ukrayna'yı işgal ederek uluslararası hukuku hiçe sayan Rusya cesaretlendirilmemeli. Bunun için de en kritik adımlardan biri, NATO'nun Rusya'nın komşusu olan Finlandiya ve İsveç'i alacak şekilde genişlemesi. Finlandiya tamam, sırada İsveç var.
DİĞER NATO ÜLKELERİ KONUYU ABD'NİN ELİNE BIRAKMIŞ GİBİ
Ankara'ya gelen diğer NATO üyesi ülkelerden diplomatik heyetlerin mesajlarından ortaya çıkan da şu; İsveç'in NATO üyeliği konusunda -Baltık ülkeleri dışında- hemen herkes Washington'un -deyim yerindeyse- arkasına saklanmış durumda. Ankara'da seçimlerden yeni çıkan AK Parti hükümetine, "Washington yönetimi NATO genişlemesini çok istiyor. Eğer olmazsa, yaratacağı hayal kırıklığı Türkiye'yi ABD ile ilişkilerinde zora sokabilir" mesajını veriyor diğer NATO üyesi ülkeler. ABD'yi, bir nevi "sopa" olarak kullanma eğilimi var.
Yine NATO ülkelerinden gelen bir başka mesaj ise, "İsveç'in Türkiye ile üzerinde uzlaşmaya varılan mutabakatta yer alan her şeyi yaptığı" yönünde. Türkiye'nin Vilnius zirvesine artık birkaç hafta kala hala vetoyu kaldırmamış olmasını "Ankara çıtayı sürekli yükseltiyor" olarak yorumlama eğilimi yaygın.
TEMMUZ BAŞINDA MECLİS'TEN GEÇER Mİ?
Bazı diplomatlar ise hala umutlu; Vilnius NATO zirvesi 11-12 Temmuz'da gerçekleşecek. Bayram tatili sonrasında TBMM'nin toplanarak, Temmuz ayının ilk haftasında İsveç'in NATO üyeliğini onaylayabileceğini düşünenler de var. Ancak Ankara'da AK Parti hükümetindeki hava, şimdilik, İsveç konusunun en erken sonbahara kalacağı yönünde.
KAOSTAN "KARLI ÇIKAN" DA VAR; STOLTENBERG BİR YIL DAHA DEVAM EDECEK GİBİ
Gerek Ukrayna savaşının, gerekse NATO genişlemesinin yarattığı diplomatik kaostan -deyim yerindeyse- karlı çıkan biri de var; 9 yıldır NATO Genel Sekreteri olarak görev yapan, halihazırda görev süresi üç kez uzatılan Stoltenberg'in, bir yıl daha koltukta kalması kesin gibi; Gerek ABD, gerek Almanya ve İngiltere'de eğilim, Stoltenberg'in 2024'te ABD'de düzenlenecek NATO zirvesine kadar, bir yıl daha göreve devam etmesi yönünde.
KIBRIS KONUSUNA DİKKAT !
NATO genişlemesi çerçevesinde gözlerin Türkiye üzerinde olmasını kullanma eğiliminde olan üye ülkeler de var; Yunanistan daha şimdiden bunun işaretlerini vermeye başladı bile. Vilnius zirvesine hazırlık için gerçekleşen NATO Savunma Bakanları zirvesinde, hem Kıbrıs Rum Yönetimi'nin NATO'yla -bir şekilde- yakınlaştırılması, hem Boğazlar, hem de Ege gibi konularda Yunanistan talep üzerine talepte bulunuyor. Bu talepler diğer NATO üyeleri nezdinde şimdilik pek kabul görmüyor. Atina'nın hesabı belli ki genişleme tartışmasının Vilnius'ta aşılamaması halinde, diğer NATO ülkelerinin bu talepleri daha çok ciddiye alma ihtimali üzerine kurulu.
Aman dikkat !
