Son bir kaç haftadır Asya kaynayan kazan halinde. Afganistan yine terörizmle gündemde.
Adı on yıllarca uluslararası terörizmle birlikte anılan Afganistan yeniden gündemde.
Yine konu terörizm; Üstelik sadece komşu ülkelere yönelik değil, ABD'yi de vuran bir "çıbanbaşı" haline geldi Taliban yönetimindeki ülke.
Son bir kaç haftada;
- Afganistan topraklarından kaynaklanan bir dron saldırısı ile Çin'in Tacikistan'da işlettiği maden vuruldu. 3 Çinli işçi öldü.
- Pakistan'ın Peşaver kentindeki bir askeri üsse intihar saldırısı düzenlendi. Pakistan saldırının Afganistan kaynaklı olduğunu açıkladı.
- ABD'de, Beyaz Saray'ın çok yakınında, Trump'ın emriyle Amerikan başkentini korumak için getirilen iki Amerikan askeri pusuya düşürüldü. Saldırganın, Afganistan'da CIA tarafından eğitilmiş, Amerikan askerlerinin çekilmesiyle birlikte ABD'ye sığınma hakkı verilmiş Afgan asıllı Rahmanullah Lakanval olduğu belirlendi.
Yine CIA'nın yetiştirdiği, ardından kontrolden çıkan IŞİD'in eski lideri Usame Bin Ladin'den sonra, şimdi de Lakanval ABD'yi başkentinde, adeta "kalbinden" vurması kritik önemde. Washington'daki saldırının zamanlaması da manidar; Tam da ABD Başkanı Trump Afganistan'daki Bagram üssünü Taliban'dan "geri istediği" dönemde gerçekleşti Washington'daki Ulusal Muhafızlara pusu.
Asya'da kritik cepheleşme
Nitekim Washington saldırısını Afganistan kaynaklı diğer terör eylemleriyle birlikte okuyunca, Asya'da tehlikeli cepheleşmenin işaretlerini görmek mümkün.
Gazze ve Ukrayna'daki sıcak çatışmalar nedeniyle küresel kamuoyunun ilgisi bu bölgelere dönükken, Asya'da muazzam bir cepheleşme yaşanıyor. Pakistan ve Tayland giderek daha fazla Çin'e yaklaşırken, ABD'nin bölgedeki en yakın müttefiklerinden Japonya'nın Pekin yönetimiyle durduk yerde "maraza çıkarması" dikkat çekici. Buna Çin ile Hindistan arasında "hortlayan" sınır gerilimini de eklemek gerek elbette.
Türkiye, Pakistan'ın sınır aşan operasyonunu engelledi
Taliban'ın ülkedeki tüm silahlı gruplar üzerinde tam kontrol sağlayamadığı Afganistan'da, bu silahlı gruplar pek çok ülke tarafından "taşeron" olarak kullanılıyor. Belli ki Asya'da giderek belirginleşen cepheler arasındaki örtülü gerilimde kozlar -şimdilik- "devlet olmayan devlet" Afganistan üzerinden paylaşılıyor.
Afganistan kaynaklı saldırılardan en çok etkilenen ülkelerin başında gelen Pakistan, Afgan silahlı gruplarına karşı sınır aşan bir terörle mücadele operasyonu düzenlemeye kalktı.
Ancak ilginçtir;
Pakistan'ın Afganistan'a yapmayı planladığı büyük çaplı operasyon, Türkiye'nin araya girmesiyle durduruldu. Bu konudaki açıklama, Pakistan Başbakan Yardımcısı Ishaq Dar'dan geldi. Dar, Türkiye ile birlikte Katar'ın son anda devreye girerek, operasyona başlanmamasını, sorunun çözümü için kendilerinin "arabuluculuk yapabileceklerini" ilettiklerini söyledi. Katar ve Türkiye'nin talebi üzerine operasyonunun "şimdilik durdurulduğunu" söyleyen Dar, ancak saldırıların devam etmesi halinde Pakistan'ın terörle mücadele adına Afganistan'a askeri operasyon yapmaya kararlı olduğunu ifade etti.
İkinci Dünya Savaşı'nın kurduğu küresel düzen çökerken, Asya'da kaynayan kazan halinde. Patlar mı? Ne zaman patlar?
Bunu, ABD-Çin gerilimi belirleyecek gibi...