Bizdeki sendikalar henüz işyeri/işkolu sendikacılığından ötesini göremeyip ücret pazarlığından farklı müzakere bilmediğinden, akıllı robot yani metal yaka istihdamı onlara bilim kurgu gibi geliyordur
Metal yaka dediğim; akıllı robotlar… Mavi yakalı kol işçileri, beyaz yakalı ofis çalışanları ve yakasız dediğimiz ev çalışanlarının yanı sıra istihdam tanımına getirilen yeni kavram bu… Giderek daha fazla dillendirilir oldu. Öyle ki yapay zekâyla donatılmış insansı robotların fiyatı da 10 bin dolara kadar indi.
Çin’de yeni akım; fabrikanın tamamını robot çalışana teslim etmek… Bu sayede üretim artışı sağlanıyor, maliyet düşüyor ve küresel arenada fiyat rekabetinde üstünlük temin ediyor. Karanlık fabrikalardan değil, humanoid denilen iki ayaklı, bize benzeyen ve zekâ sahibi robotlar söz konusu…
YOKSUL KAVİMLER NESLİ
Fakat bu yöntemin bir sorunu var; kronik işsizlik. Düne kadar kol işçilerini işinden eden sanayi robotları yerini şimdi daha karmaşık üretim süreçlerinde çalışan akıllı robotlar alıyor. Bu da nitelikli insanları işsiz bırakıyor. Misal rutin, fazla beceri gerektirmeyen ve tehlikeli işler için biçilmiş kaftanlar.
Peki, nitelikli işsiz sayısı artarsa ne olur? Dünya, farklı bir sosyal krize doğru yol alır, gezegende yeni tür yoksul kavimler nesli oluşur. Değil aylar, hatta yıllar, belki de bir ömür sürecek işsizlik gezegene yayılır. Her yenilik insanların gereksiz kalacağı korkusuyla karşılansa da insanlar daima var oldu.
İKİ SORU İKİ CEVAP / Stratejiye dair…
Mavi beyaz yakalar ne olacak?
Olacağı şu; dönüşecekler. Başka beceriler geliştirecekler. Metal yakalıların rutin odaklı işlerde çalışması, istihdam kaybı doğuracaktır. Sonuçta insan, kendine uğraşı bulacak zekâ sahibi yaratıktır.
Metal yaka markete gitmeyince?
Bu, haklı bir endişedir. Mademki üretimi metal yakalara bıraktık, üretilenleri; işini kaybetmiş insanlar nasıl alabilecek? Evrensel asgari ücret çözümü düşünülüyor. İnsanlar para alsın ki alışveriş yapabilsin.
NOT
GELENEKSEL FAKİRLİĞİ GİDEREMEDEN BİLGİ FAKİRLİĞİ OLUŞMAYA BAŞLADI
Bilgi fakirliği; İkbali kaybetmişlik tanımına yakın, garip davranış kalıpları sergileyen yeni fakirlik türüdür. Bunlar robotların işsiz bıraktığı nitelikli insanlardır… Geleneksel fakir, yoksulluğuyla ne yapacağını bilir. Zira hayatta kalma repertuarı geniştir ve yoksunlukla baş etme pratiği vardır.
FAKİRLİK LÛGATI
Gıda fakiri: Günlük 3,000 kaloriye dahi erişemeyen dünyadaki 1,2 milyar insan
Bilgi fakiri: Günde 3 gigabayt bilgiye erişemeyen dünyadaki 2,4 milyar insan
Su fakiri: Günde 3 litre suya erişemeyen dünyadaki 3,6 milyar insan
Tekno fakir: Günlük hayatı kolaylaştıran teknolojilerden mahrum 4,8 milyar insan