ŞEBNEM TURHAN
Hisse senedi piyasaları bu yıl oldukça dalgalı bir seyir izliyor. Beklenen yabancı yatırımcının gelmemesi, sabit getirili enstrümanların öne çıkmasının yanı sıra uzmanlar enflasyon muhasebesinin yarattığı karmaşanın da piyasadaki zayıflığa etki ettiğinde hemfikir. Bu yıl 2500 puan yükselen BİST100 endeksine 2300 puanlık katkı yükselen ilk 15 hisseden geldi. Bu hisselerin 8’i enflasyon muhasebesinden muafken, 7’sine enflasyon muhasebesi uygulandı. En çok düşüş yaşayan 15 hissenin tamamında ise enflasyon muhasebesi ile bilanço açıkladı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz enflasyon muhasebesi uygulamasının geleceğine de bu yılsonunda yapılacak değerlendirmeyle karar verileceğini, yatırımları gözetici bir yasal düzenlemenin yapılabileceğini söyledi. Bu yeniden değerlendirmeye hem piyasadaki zayıflığın hem de gerileyen vergi gelirlerinin etkisi olduğunu söyleyen piyasa uzmanları eğer değişiklik yapılmazsa 2025 yılında finans sektörünün de enflasyon muhasebesine dahil olacağını hatırlattı. Ancak yeniden değerlendirme enflasyon muhasebesi uygulamasını ortadan kaldıracak ya da erteleyecekse piyasada ilk anda bir karmaşa olasılığı olsa da Maliye’nin de hisse yatırımcılarının yüzünün de güleceği yorumları yapılıyor.
1171.31 puan enflasyon muhasebesinden muaflardan
Garanti Yatırım BBVA’nın hazırladığı tablo piyasadaki zayıflıkta enflasyon muhasebesinin de bir yansıması olduğunu ortaya koyuyor. BİST100 endeksi bu yıl 2500 puanlık yükseliş sağladı. Dün itibariyle 2023 yılsonuna göre yüzde 34,4 artış var. 2023’ün son günü BİST100 endeksi 7.470,18 puandan kapattı. Önceki gün itibariyle kapanış 10.029,73 seviyesinde oluştu. Fark 2560 puan seviyelerinde.
Bilanço açıklayan şirketler arasında BİS100’ün bu yılki yükselişine en çok katkı veren hisse BİM olarak öne çıkıyor. BİM’i yüksek enflasyon ve artan harcamalar nedeniyle birçok yerli ve yabancı yatırım uzmanı bu yıl öne çıkacak hisseler arasında değerlendiriyordu. BİM bilançosunda enflasyon muhasebesi uygulayan şirketlerden, bu yıl BİST100’ün yükselişine ise 384.06 puan katkı verdi. Ardından Akbank enflasyon muhasebesinden muaf olan ve yükselişe en çok katkı veren şirketler arasında ikinci sırada. 2500 puana aşan BİST100 yükselişinin nerdeyse 300 puanı Akbank’tan geldi. THY yine yabancı para ile tutması nedeniyle enflasyon muhasebesi uygulamıyor bilançosunu ve bu son dönemde zayıf bir hareket sergilese de BİST100’e 180.75 puan katkı verdi. Yapılan hesaplamaya göre BİST100’ün 2500 puanlık yükselişine 2300 puan katkı veren ilk 15 şirketten enflasyon muhasebesi uygulanmayanların katkısı 1171.31 puan oldu. Kalan ve enflasyon muhasebesi uygulanan 7 şirketin katkısı da 1128,69 olarak hesaplandı.
BİST100 yükselişini en çok negatif etkileyen ve düşen ilk 15 hissenin ise tamamında enflasyon muhasebesi uygulandı. Birincilik Hektaş’ta olurken, onu Agrotech, Kontrolmatik, Europower, Reeder, Astor izledi. Şişecam da 11.24 puan düşüş etkisi yaptı BİST100’e, bir diğer dikkat çeken hisse ise SASA oldu.
Portföy yönetimi sektörünün yönettiği varlık GSYH’nin %16’sı
Türkiye Portföy Yönetimi Sektörünün yönettiği toplam varlıklar 2024 Ağustos ayı itibariyle 5.6 trilyon TL’ye ulaşarak GSYH’nin yüzde 16’sına yükseldi. Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği (TKYD) Başkanı Yağız Oral düzenlediği basın toplantısında sektörün son dört yılda yüzde 1500 büyüdüğünü belirtti. Oral, Ağustos 2024 itibarı ile yatırım fonlarının 3.6 trilyon TL’ye ulaştığını, Bireysel Emeklilik Sistemi(BES) fon tutarının 1 trilyon TL eşiğini geçtiğini, Otomatik Katılım Sistemi (OKS) fon tutarının 75.6 milyar TL’ye ve diğer yönetilen varlıkların ise 879 milyar TL’ye ulaştığını ifade etti. “Yatırım fonlarının hızlı büyümesi 2024 yılında da devam ederek 2023 yılı sonundan 23 Eylül 2024’e kadar 1.4 trilyon TL net giriş yaşandığını ve yatırım fonları büyüklüğünün 3.9 trilyon TL olduğunu söyleyen Oral, çok farklı temalardaki fonlara olan ilginin artmasının, yatırımcıların uzun vadeli bakış açısıyla yatırım yapmaya başladığının göstergesi olduğunu belirtti. Kurumsal yatırımcıların da reel sektöre yaptığı yatırım tutarının 23 Eylül 2024 itibarı ile yaklaşık 691 milyar TL’ye ulaştığını belirten Oral, bu tutar arttıkça şirketlerin uzun vadeli kaynaklara kurumsal yatırımcılar aracılığı ile rahat bir şekilde ulaşacağını ve ekonomik büyümenin uzun vadede sürdürülebilir şekilde artacağını vurguladı.