BESTENİGAR KARA
Isıtma, soğutma ve iklimlendirme sektöründe bir asırdır faaliyet gösteren Japonya merkezli Daikin, 1 Nisan 2024-31 Mart 2025 dönemini kapsayan 2024 mali yılında Türkiye’de çift haneli büyüme hedefliyor. EKONOMİ’nin haftalık İngilizce yayını TR MONITOR’e konuşan Daikin Türkiye, Ortadoğu ve Afrika Bölgesi Başkanı Hasan Önder “1 Nisan 2023-31 Mart 2024 dönemini kapsayan 2023 mali yılını 18,4 milyar liralık ciro ile kapattık” dedi.
Türkiye’ye 1978 yılında distribütörler vasıtasıyla giren Daikin, 2011 yılında Airfel firmasını satın aldı ve ülkede doğrudan yatırımcı olarak faaliyet göstermeye başladı. Sakarya’da 163 bin metrekarelik alan üzerine kurulu fabrikasında şirket, Daikin ve Airfel markalarının kombi, klima üniteleri, ısı pompası, fancoil ve klima santralleri gibi farklı ihtiyaçlara yönelik ürünlerini imal ediyor. Üretimde yerlileştirme projesini başlatan Daikin Türkiye, 2022 mali yılında 13 tedarikçi ile 80 parça yerlileştirerek yüzde 30’luk maliyet avantajı; 2023 mali yılında beş tedarikçi ile 83 parça yerleştirerek yüzde 25’lik maliyet avantajı elde etti.
Ürünleri 170 ülkede kullanılan Daikin, Türkiye’ye girişinden bu yana lira bazında 35 kat büyüdü. Bugün, Daikin Türkiye, dört bölge müdürlüğü, yaklaşık 2 bin çalışan, 500 bayi, 500 satış noktası ve 500’ü aşkın yetkili servisle ülkede faaliyet gösteriyor. “Doğu Avrupa, Ortadoğu, Kuzey Afrika bölgelerinin Ar-Ge, üretim ve lojistik üssüyüz. Bu nedenle, BDT ülkelerinden Azerbaycan, Özbekistan, Türkmenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Ermenistan, Tacikistan ve Gürcistan ile Kuzey Irak, Moğolistan ve KKTC pazarlarının da sorumluluğu bize ait” diyen Önder “Avrupa ve sorumluluğumuzdaki ülkelere ihracat gerçekleştiriyoruz. 2023 mali yılını 350 milyon Euro’luk ihracat ile kapattık” ifadelerini kullandı. Daikin Türkiye’ye bağlı BDT ülkelerinde 95 satış noktası ve 50’ye yakın yetkili servis bulunduğunu belirten Önder “Sahip olduğumuz know-how, nitelikli insan kaynağı, yönetim becerileri ve üretimdeki başarımız ile referans alınan bir bölge konumundayız. Servis teknisyeni sayımız bu yıl itibariyle bin 500’ü aştı” dedi.
Ar-Ge bütçesini beşe katladı
Daikin Türkiye, 2011 yılında Sakarya’da kurduğu Ar-Ge merkezi bütçesini beş kat, çalışan sayısını ise 3,5 kat artırdı. Tesisin, Daikin Avrupa’nın en hızlı büyüyen bağlı Ar-Ge merkezi olduğunu vurgulayan Önder “Avrupa ile paralel olarak kombilerde yeşil hidrojen kullanımına yönelik çalışmalar yapıyoruz. Fabrikamızda üretilen yeşil hidrojene uyumlu kombi modellerimiz Avrupa’ya ihraç ediliyor” dedi. Daikin, Türkiye’de R-32 soğutucu akışkanı içeren split klima modelini Avrupa ile aynı anda piyasaya sundu. Şirket, bu akışkanın kullanımına ilişkin 93 patenti sektörle ücretsiz olarak paylaşıyor.
Avrupa’nın ilk deneyim merkezi
Daikin’in Tokyo, Osaka, Şangay ve İstanbul’da dört deneyim merkezi bulunuyor. 2015’te kurulan Daikin Türkiye İklimlendirme Teknolojileri Deneyim Merkezi, Japon şirketin Avrupa’daki ilk deneyim merkezi olma özelliğini taşıyor. Önder “Kuruluşundan bu yana merkezimizi 21 bini aşkın kişi ziyaret etti. Ayrıca 2013’te kurduğumuz Daikin Türkiye Akademi ile 68 bin 901 kişiye toplamda 546 bin 364 saatlik eğitim verdik” dedi. Şirket, 2050’de sera gazı emisyonunu net sıfıra indirmeyi hedefliyor.
■ “Yatırım cazibesi ve maliyet avantajı tehlikede”
Hasan Önder, stratejik konumu, lojistik yeteneği, inovasyona yönelik altyapı ve teknolojik imkânlarıyla Türkiye’nin avantajlı konumunu koruduğunu söyledi. “Mevcut koşullarda maliyet avantajı ve yatırım çekme cazibemizi yitirme tehlikesi her geçen gün artıyor. Sektörümüz, yüksek maliyet artışı ile karşı karşıya. Artan hammadde fiyatı nihai ürün fiyatını etkiliyor” diyen Önder “Nitelikli insan kaynağı sorununu özel sektör tek başına çözemez. Bu konuda ciddi bir kaynak gereksinimi bulunuyor. Kamu ve özel sektör bu konuda daha çok birlikte hareket etmeli” ifadelerini kullandı.