Mehmet KAYA
Türk müteahhitler, 2023 Ocak-Ağustos döneminde 162 yeni proje için sözleşme imzaladı. Üstlenilen projelerin tutarı ise 11 milyar 8 milyon dolar olarak kaydedildi. Böylece Türk müteahhitlerin 1972’den bu yana üstlendiği iş tutarı 484 milyar dolara, sayısı da 11 bin 814’e ulaştı. Proje üstlenimlerinin yılın kalanında daha da hızlanması bekleniyor. 2022 yılında üstlenilen iş tutarı 19,1 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. Küresel ekonomik gelişmeler ve özellikle Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle Türk müteahhitlerin son dönemde yurt dışı proje üstlenimi önceki döneme göre düşük seyrediyor. Salgın nedeniyle yaşanan durgunluğun ardından, salgının sona erme beklentileri nedeniyle 2021 içinde ertelenen ihaleler tekrar açıldığı için 30,1 milyar dolarlık bir tutara ulaşılmıştı.
Yurt dışı müteahhitlikle yılın ilk döneminde görülen yavaş artışın ardından toparlanma sürüyor. Ticaret Bakanlığı verilerine göre Ocak-Ağustos döneminde üstlenilen işlerin tutarı 11 milyar dolara ulaştı. Yılsonuna kadar, önceki yıl düzeyi olan 19 milyar dolara ulaşma ihtimali belirdi. Sektör, 2005 yılında ilk kez 10 milyar dolar seviyesini aşmış, 2006-2016 yılları arasında 20 milyar doların üzerinde iş üstlenimi gerçekleşmişti. Sektörün üstlendiği yıllık proje tutarı, 2012, 2013 ve 2021 yıllarında da 30 milyar doların üzerine çıktı.
Ocak-Haziran döneminde üstlenilen iş tutarı 6,5 milyar dolar seviyesindeydi. Temmuz ve Ağustos ayında 4,6 milyar dolar tutarında 66 yeni proje imzalandı. Genel olarak görüşmeleri tamamlanma işlemleri yılın son dönemine denk geliyor. Ocak ve Temmuz aylarında üstlenilen işler arasında Suudi Arabistan, Cezayir, Irak ve Azerbaycan öne çıkan ülkeler oldu. Tüm yıllara bakıldığında Rusya, Türkmenistan, Irak, Libya, Kazakistan, Suudi Arabistan, Cezayir, Katar, Azerbaycan ve Birleşik Arap Emirlikleri en fazla iş üstlenilen ülkeler olarak sıralanıyor.