Fikri CİNOKUR
Antalya’da yüksek sezon olmasına ve turist sayısında tüm zamanların rekoru olan 2019 yılı rakamları geçilmesine rağmen üst segment otellerde dolulukların beklentilerin altında kalması “turist nereye gidiyor” tartışmasına neden oldu.
Antalya Havalimanı ve Gazipaşa Havaalanı’na yılın 7 ayında 8 milyon 100 binden fazla turist indi. Bu turistlerden 6,5 milyonu otellerde ve tatil köylerinde kaldı. Antalya’ya 8,1 milyondan fazla turist gelmesine rağmen 6,5 milyon turistin otellerde konakladığına dikkat çeken turizm sektörü, otellerde konaklamayan 1,6 milyon turistin peşine düştü.
“Rusların kiraladığı evler kayıt dışı”
Antalya’da Rusya’dan ve Rusça konuşan ülkelerden gelenlerin kiraladıkları 100 binden fazla konut olduğunu dile getiren Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Akdeniz Bölgesi Başkanı Rıza Perçin, “Bu ülkelerden gelen turistin yüzde 17-18’i yani 1,6 milyon kişi bu konutlarda kaldı. Bu konutların kiralanmasıyla ilgili alt yapı yok. Tamamen bu kayıt dışı yapılıyor. Bu kişiler kaçak seyahat acenteciliği yapıyor. Bu sadece Akdeniz’de değil tüm Türkiye’de oluyor. Kayıt dışı konaklayan bu kişilerin başına bir şey gelirse ne olacak?” diye konuştu.
“Rus turist sayısı azaldı”
TÜRSAB önceki dönem yönetim kurulu Üyesi Hamit Kuk da Antalya’da otellerin hem yerli hem de yabancı turist için çok pahalı hale geldiğini söyledi. Kuk, şunları kaydetti: “Üst segment otellerdeki doluluk oranlarının beklentilerin altında kalmasının birçok nedeni var. Maliyetleri sürekli artan oteller döviz bazında fiyatları artırdı. Avrupalı turist fiyatları yüksek bulunca daha uygun otelleri ya da ülkeleri tercih etmeye başladı. Pandemi sonrası insanların tatil tercihleri de değişti.”
Türkiye’de yabancıya satılan her 100 konuttan 38’inin Antalya’da gerçekleştiğini ifade eden Hamit Kuk, “Antalya’da yabancılara satılan konut sayısı 80 binden fazla. Bu her geçen gün artıyor. Antalya’da evi olan binlerce insan yıl içinde birkaç kez ülkesine gidip gelerek havalimanı giriş istatistiğinde yer alıyor. Antalya’da oturma izni olan yabancı sayısı 150 binden fazla. Bunun 100 bini Rusya ve BDT ülkesi vatandaşları oluşturuyor. Bu rakamın en az iki katının 90 günlük turis vizesi ile Antalya’da eş dost akraba ziyareti şeklinde veya kiralama şeklinde konakladığını ve yılda en az iki kez ve daha fazla giriş yaptığını düşünüyorum” dedi. 2019 yılının ilk 6 ayında Türkiye’ye gelen Rus yolcu sayısının 2,7 milyon olduğunu vurgulayan Kuk, “2023’ün ilk yarısında Rus turist sayısı 2,6 milyon civarında kaldı. 2023’de Türkiye’ye gelen Rus turistlerin sadece yarısının Antalya’ya gittiği kaydediliyor. Konaklama sektörü hiçbir bahanenin arkasına saklanmadan sorunların çözümüne odaklanmalı” diye konuştu.
“Sorun ekonomide ve değişen turist profilinde”
Antalya Kent Konseyi Turizm Çalışma Grubu Sözcüsü ve NBK Touristic Genel Müdürü Recep Yavuz, Antalya’ya gelen turist sayısının bilindiğini, ancak otel dışı konaklamayla ilgili bir istatistik olmadığını söyledi. Yavuz, şöyle konuştu: “10 yıl önce acente ile gelenler otele, acentesiz gelenler değişik konaklama alternatiflerine yöneliyorlardı. Bu yeni bir durum değil. 1,6 milyon turist otelde kalmamış. Bunun tek bir sebebi yok. Pandemiden sonra turizmde de radikal değişimler oluyor. Bakış açısı ve ekonomik durum tatilin şeklini belirliyor. Sadece Airbnb olayı ve burada kiralanan ev konusu değil. Kiralanan evler otelin alternatifi olamaz. Konunun daha çok genel ekonomik zorluklar ve değişen turist profili ile ilgisi var.”