Yumurtalık ÖEB 25 milyar dolar yatırıma hazır

ERDEMOĞLU Holding Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Erdemoğlu, geçen cumayı cumartesiye bağlayan gece saat 00.18’de Resmi Gazete’de yayınlanan “Cumhurbaşkanlığı Kararı”nı gönderdi:

• Adana İli, Yumurtalık ilçesinde bulunan ve ekli haritada sınırları gösterilen alanın “Sasa Polyester Sanayi Anonim Şirketi Yumurtalık Özel Endüstri Bölgesi” olarak ilan edilmesine, 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanununun 4/Ç maddesi gereğince karar verilmiştir.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla yayınlanan kararı okuduktan sonra sordum:

-          Bu kararla birlikte yatırım için düğmeye basılabilecek ortam sağlanmış oldu mu? Beklediğiniz başka bir adım var mı?

İbrahim Erdemoğlu yanıtladı:

-          Şimdilik yok. Detaylar Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile halledilir.

Çıkan “Özel Endüstri Bölgesi” kararıyla birlikte Erdemoğlu Holding’in Sasa için 2017 yılından itibaren gündeme getirdiği dev yatırımla ilgili öyküyü bir kez daha anımsatmak istedim.

2017 yılı Haziran ayı idi… Cumhurbaşkanı Erdoğan, medya gruplarının sahipleri, yöneticileri, yazar ve program yapımcılarına İstanbul’da Huber Köşkü’nde verdiği iftarda konuşurken isim vermeden bir yatırımcının o gün öğrendiği sıkıntısından söz etmişti:

-          Bugün bir vatandaş benimle görüşmeye geldi. Bir fabrika satın almış. 3.5 milyar dolarlık yatırım yapıp, açılışını bana yaptıracağını söyledi.

İftar çıkışı bir-iki mesaj yoklamasıyla söz konusu iş insanının İbrahim Erdemoğlu olduğunu öğrenmiştim. Hemen aramış, KAP’a yaptıkları açıklamalar üzerinden detayları almıştım:

-          Sasa’nın ana hammaddesini üretmek üzere 3.6 milyar dolarlık yatırım planladığımızı KAP’a açıklamıştık. Hatay Dörtyol’da TPAO’ya ait 2.9 milyon metrekarelik arazinin satın alma, kiralama veya tahsisi için Ekonomi Bakanlığı ve Enerji Bakanlığı ile görüşmelerimiz sürüyor.

Erdemoğlu, öykünün sonraki bölümünü geçen yıl Aralık ayı başında Adana’daki Sasa tesislerinde yaptığımız sohbette yeni bilgiler de ekleyerek tazelemişti:

• Biz Dörtyol’daki arazi ile ilgili görüşmeleri sürdürürken Yumurtalık’ta Çalık Holding’e boru hattı için tahsis edilmiş alanın süresi doldu. O arazi için başvuruda bulunduk. Biz başvurduktan sonra Varlık Fonu da aynı arazide benzeri yatırıma niyetlendi.
• 3.5 yıl önce Yumurtalık’taki arazinin bize tahsisi sürecinin başlatılması için Sayın Cumhurbaşkanı talimat verdi. Dönemin Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’la görüştük.
• Zamanla yatırım planlarımızı büyüttük. Arsa talebimizi 11 milyon metrekareye çıkardık. 4.5 milyon metrekaresini açılan ihalede Hazine’den aldık. 2.5 milyon metrekare de vatandaşlardan topladık. Arsaya 4 milyar lira harcadık.
• Arsamız 6.5 milyon metrekareyi bulunca yatırım için ön başvurularımızı yaptık. İzinleri aldık. En son Tarım Bakanlığı da vize verdi.
• Arazinin “Özel Endüstri Bölgesi” ilan edilmesini bekliyoruz. Karar bugünlerde çıksa bile 2026’da temel atacağız. İlk yatırım 5.5 milyar dolar olacak.
• Yüzde 100’ü Sasa’ya ait olacak bu yatırımlar adım adım paraksilen, propan, etilen üretimi derken rafineri ve limanla devam edecek. İlk yatırımın sonuçlarını gördükten sonra 10 milyar dolarlık yatırıma başlayacağız.
• Yumurtalık’ta yatırımlarımız 3’er yıllık aralıklarla sürecek. Toplamda 25 milyar doları bulacak. Ham petrol bazlı hammaddeler, ara ürünler derken,nihai ürün ipliğe kadar uzanmış olacağız.
• Yumurtalık’taki yatırımlarımız devreye girince ülkemizin bu alandaki 22 milyar dolarlık ithalatını ikame etme şansı yakalayacağız.

Erdemoğlu, Adana’daki sohbette 25 milyar dolarlık yatırıma yabancı ilgisi ve planlarını da şöyle anlatmıştı:

• Yumurtalık’taki yatırım için yüzde 100’ü Sasa’ya ait 5 şirket kuracağız. Sasa değil ama kurulacak şirketlerde yüzde 49’ar hisseyi yabancılara verme konusunda tekliflere açığız. Şimdiden 4 farklı yabancı şirket nabız yokluyor.

Erdemoğlu, bu ayın ilk günlerinde gazetede Hakan Güldağ’la birlikte sohbet ederken de şu bilgileri paylaşmıştı:

• Erdemoğlu Holding ve proje, dünyada bu sektörde faaliyet gösteren kuruluşların ilgisini çekiyor. Hammadde tedarikini ve ürünlerin satışını içeren ticari ortaklıktan doğrudan sermaye ortaklığına uzanan işbirliği olanakları görüşülüyor.
• Küresel enerji piyasasında üretici ve satıcı olan iki çok büyük aktör çeşitli boyutlarda işbirlikleri ve hatta ortaklık konusundaki ilgilerini ifade etmiş bulunuyor.
• Dünyanın önemli petrol ve gaz üreticisi bir ülkenin devlet yatırım fonu ile bu çerçevede fikir alışverişinde bulunulmak üzere temas sağlandı.
• Henüz bir ön anlaşma ya da mutabakat belgesi imzalanmış değil.

Sözün kısası, Yumurtalık’ta 25 milyar dolarlık yatırımın önünü açacak en büyük adım, “Özel Endüstri Bölgesi” kararıyla atıldı…

İnönü Üniversitesi çapraz karaciğer naklinde dünyada bir ‘ilk’e imza attı

MALATYA İnönü Üniversitesi Karaciğer Enstitüsü Müdürü Prof. Sezai Yılmaz, kısa süre önce yayımlanan dünyada çeşitli merkezlerdeki karaciğer nakillerinin incelendiği bir makaleyi gönderdi. Makalede Pakistan’da ülke açısından gerçekleşen bir ilk de ele alındı:

• Mart 2022’de Pakistan Kidney and Liver Institute, ilk 3’lü karaciğer değişimini (3- way LPD) gerçekleştirerek 6 canlı vericili karaciğer nakli (LDTL) sağlandı.
• Bu işlem, Stanford Üniversitesi’nden bir ekonomist ile geliştirilen özel karaciğer değişim algoritması kullanılarak yapıldı.

Ardından İnönü Üniversitesi Karaciğer Enstitüsü’nün çalışmalarına değinildi:

• Dünya çapında bir ilk olarak, Türkiye’de İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakli Enstitüsü’nden Prof. Sezai Yılmaz ve arkadaşları, aynı eşleştirme döngüsünde bir 4’lü (4-way) ve bir ikili (2 way) değişimi birleştirerek 6 hastaya LDLT sağladı.
• Bu başarı, Boston College (Massachusetts, ABD) Ekonomi Bölümünden tasarım ekonomistleri (Prof. Tayfun Sönmez, Prof. Utku Ünver) ile yürütülen disiplinler arası bir işbirliği sayesinde gerçekleşti.
• Bu deneyim, iki merkezli veya yüksek hacimli merkezlerde, 22'den fazla çiftin yer aldığı değişimlerin uygulanabilirliği sayesinde LPD yoluyla LDLT sayısının artırılabileceğini gösteriyor.

Makalede Prof. Sezai Yılmaz ve ekibi ile formülü ortaya koyan Prof. Tayfun Sönmez- Prof. Utku Ünver ikilisine işaret edildi:

• Bu ekip, büyük çaplı LPD uygulamalarını sürdürüyor. Ekim 2024’te ilk 5’li (5-way) ve ilk 6’lı (6-way) karaciğer eşleştirmesini gerçekleştirdi.
• İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakli Enstitüsü’nde başlatılan tek merkezli LPD programı kapsamında, Şubat 2024’e kadar toplamda

13 adet 2’li

9 adet 3’lü

4 adet 4’lü

2 adet 5’li

1 adet 6’lı

değişim yapıldı.

• 2023 yılı içinde, bu program aracılığıyla 64 LDLT gerçekleştirildi. Bu sayı aynı yıl yapılan toplam LDLT’nin yüzde 27.7’sini oluşturdu.
• Bu deneyim, kaynak açısından güçlü ve tecrübeli cerrahi ekibe sahip bir merkezde gerçekleştirilen, dünya çapında benzersiz bir uygulamayı temsil ediyor.

Prof. Sezai Yılmaz, Haziran ayı sonunda aldığı davet üzerine Singapur’da “çapraz karaciğer nakli” deneyimlerini anlattıklarını bildirip ekledi:

-          Kısa süre önce de ABD’den davet geldi. Washington’a gidip “çapraz karaciğer nakli” deneyimlerimizi aktaracağım.

Ardından bir hatırlatma yaptı:

-          Gönderdiğim makalede bizim en son “6’lı çapraz karaciğer nakli” yaptığımız bilgisi yer alıyor. Makale, Şubat 2024’e kadar olan dönemde yapılanları kapsıyor. Biz daha sonra “çapraz karaciğer nakli”nde “7’li”ye kadar ulaştık. Yani, aynı anda 14 operasyon yaptık…