Bir süredir ekonomimizde yeni bir tecrübe yaşıyoruz. Bazı sektörlerde olumlu, bazılarında yatay, bazılarında ise negatif bir performans var. Sanayi genelinde büyüme devam ediyor ve üretim miktarı da artıyor olmasına rağmen, hemen her sektör mali sıkıntı içinde.
Son büyüme verisinde sanayi sektöründeki yıllık büyümenin yüzde 6,5 olmasına şaşıranlar var. Oysa bu öncü göstergeler ile uyumsuz olan, sürpriz bir gelişme değil. Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında sanayi üretim endeksindeki artış sırasıyla yüzde 5,2, yüzde 7,3 ve yüzde 2,9’du. Dolayısı ile sanayi üretimindeki artışa paralel bir büyüme ile karşı karşıyayız.
Ama bir süredir ekonomimizde yeni bir tecrübe yaşıyoruz. Sanayi genelinde büyüme devam ediyor ve üretim miktarı da artıyor olmasına rağmen, hemen her sektör mali sıkıntı içinde. Bu süreçte şirketler kârlarından feragat ediyor hatta tamamen vazgeçiyor.
Burada esas nokta, sanayideki üretim performansının homojen bir yapı göstermiyor olması. Bazı sektörlerde olumlu, bazılarında yatay, bazılarında ise negatif bir performans var.
Negatif performans gösterenler arasında tekstil ve giyim imalatı olduğunu söylememe gerek yok sanırım. Bu iki sektörün üretiminde sırayla 8 ve 6 aydır gerileme var. Üretimde en uzun süreli gerileme deri ürünleri imalatında. Son 26 ayın 24’ünde sektörün üretimi düşmüş. Üretim miktarı gerileyen sektörler arasında iki tanesi var ki; eminim sizler için şaşırtıcı olacaktır. Çünkü bu iki sektörde üretim tekstil ve hazır giyime göre çok daha uzun süredir düşüş eğiliminde olmasına rağmen, yüksek sesli serzeniş ve şikâyetler duymuyoruz. İlki makine sektörü. Makine imalatı tam 21 aydır kesintisiz düşüşte. Sektörün PMI endeksi de 2024 yazından beri 50’nin altında değer alıyor. İkincisi plastik imalatı. Plastik ürünlerin imalatı ise son 18 ayın 14’ünde düştü.
Buna mukabil, ana metal, fabrikasyon metal, kağıt, kömür ve petrol, gıda, motorlu kara taşıtları, diğer ulaşım araçları, kimya, metalik olmayan mineral, mobilya, bilgisayar ve elektronik ürün imalatı ise artış eğiliminde.