Ülke olarak depremle birlikte seferber olduk. İlk iki gün kapatmadığımız borsada oluşan yatırımcı mağduriyetleri için destek paketleri açıkladık. Bunlardan biri de şirketlerin geri alımları... Depremden bu yana 69 borsa şirketi 26 milyar liralık geri alım programı açıkladı. Ancak işlemler iptal edilmedi.
Bölge halkı için yardımlar topladık. TV kanalları yardım için ortak yayında bir araya geldi. ‘Türkiye Tek Yürek’ adlı ortak yayında 115 milyar lirayı aşkın bağış toplandı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), kampanyaya 30 milyar TL ile katıldı. Bu arada bunları hiç görmeyenler de olmadı değil.
SÜRDÜRÜLEBİLİR DESTEK İHTİYACI
Rızkın hayırlısı, ihtiyaca yetendir. Bu yardımlar elbette ihtiyacı karşılayamaz ancak bir nebze olsun bölge halkında birlik ve beraberliğin simgesi olacaktır. Kaldı ki bölgedeki yıkım, televizyonlardan izlenince büyüklüğü anlaşılır gibi değil. Bizleri ve kurumlarımızı çok uzun sürecek bir kurtarma süreci bekliyor. Bu da yapılan yardımların sürekliliğini gerekli kılıyor. Onca desteğin boşa gitmemesi, desteklerin sürdürülebilirliğiyle mümkün… Toplanan yardımlar umut ışığı oldu. Fakat devamının gelebilmesi için dış yardımların yanı sıra daimi gelir kaynakları üretilmesini zorunlu kılıyor. Bu konu çalışılıyor zaten.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Borsaya sağlanan doping ters etki yapar mı?
Mark Mobius, depremin yarattığı kayıpları telafi etmek için sermaye piyasalarına yönelik getirilen tedbirlerin piyasada ters etki yaratabileceği uyarısında bulunuyor. Piyasa aktörleri para kazanmak ister ve hacim yaratmaya çalışır. Bu yapılan destekleri de fırsat olarak görüp piyasaları maniple etmeye çalışanlar çıkacaktır. Onca alınan tedbir heba olmamalı.
Sıfır risk var mıdır?
Yoktur. Ancak hızlı kazanılan para, hızlı kaybedilir. Borsadaki düşüş ve çıkışlardan çok fazla etkilenmemek için uzun vadeli bakmalı ve yatırımcı olmalı. Aksi takdirde yatırımcılar köpek balığı hedge fonların yemi olmaktan kurtulamaz. Siz ne kadar paket açıklarsanız açıklayın; kurallara tam riayet etmezseniz, tüm yardım paketleriniz heba olur. Hem de yatırımcılar ziyanda kalır.
not
YÖNETEMEDİĞİMİZ RİSKLER GÜN GELİR BİZİ YÖNETİR
Riski yönetmek; ölçebilmektir. Analiz edebilmektir. Organize olabilmektir. Kontrol edebilmektir. Riskleri minimize etmek ve hatta mümkünse ortadan kaldırmak, ortaya çıkabilecek kayıpların da etkisini en alt düzeye indirir.
Her zaman beklemediğimiz ve kontrol edemediğimiz riskler vardır. Başımıza gelen deprem gibi... Pandemi gibi… Üstelik bir de enflasyon ile mücadele edemez halde iken…
Finansal sağlığımızın bozulduğu bir dönemde beklenmedik bir zelzele elbette sıkıntılar yaratacaktır. İşte bu süreçte yardımları heba etmemeli, iyi organize olmalı, mağduriyetlerin de önüne geçmeliyiz.
Çoğu kriz, ölçülemeyen risklerin tetiklemesiyle zemin bulur. Risk, beklenmeden gelendir. Ancak bu, öngörülemeyeceği anlamına gelmez. Eğer yönetebileceğinden fazla risk almışsan, krizlere açık hale gelir, iç ve dış şoklardan fazlaca etkilenir olursun.
Burada dikkat edilmesi gereken; riskleri ölçme duyarlılığını taşıyor olup olmadığımızdır. Risk iştahı, genelde en büyük yanıltıcı olandır. Hazmedemeyeceğin lokmayı ısırmak, daima sorun çıkarmıştı
