EKSİM Holding’in kurucusu babası Abdullah Tivnikli’nin vefatı sonrası Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini üstlenen Ebubekir Tivnikli’yle geçen yıl Ocak ayında sohbet ederken elektrik üretimi alanındaki işlerini şöyle özetlemişti:
- Grubumuz 2000’lerin başında yenilenebilir enerji üretimine dönük hedefle yola çıktı. Elektrik üretim portföyümüzün yüzde 100’ünün yenilenebilir enerji olmasına özen gösterdik. Rüzgar, güneş ve hidroelektrik santrallarına yöneldik.
- Eksim Enerji’nin portföyünde İzmir, Balıkesir, Osmaniye, İstanbul, Sakarya, Tokat ve Amasya’da bulunan toplam 464 MW kurulu güce sahip 8 adet rüzgar enerjisi santralı (RES) ile sektörün bu alandaki öncüleri arasında yer alıyoruz.
- RES’e 150 milyon Euro yatırdık. RES’lerimizin biri Balıkesir Susurluk’ta. İzmir Otoyolu bizim santralın içinden geçiyor.
- Ülkemizde 1 adet 63 MW, Gürcistan’da 2 adet toplam 99 MW olmak üzere, 162 MW kurulu güce sahip hidroelektrik santrallerimiz faaliyette.
- Güneş enerjisi (GES) için de ihaleye girdik. Viranşehir’de açılan ihaleden 187 MW’lık bölümü biz aldık.
İzmir Otoyolundaki yolculuklarımda Susurluk’ta yolun iki tarafındaki rüzgar güllerinin dikkatimi çektiğini söyleyince sözleştik:
- Eksim Enerji’nin Susurluk’taki RES’inde birlikte saha gezisi yapalım.
Ebubekir Tivnikli, geçen yıl Ocak ayındaki sohbetimizden yola çıkarak Silivri’deki RES’e davet etti. Tivnikli’ye Eksim Enerji CEO’su Arkın Akbay da eşlik etti. Küçük bir grup meslektaşımla Eksim’in Silivri’deki RES alanına gittik. Yeni direklerin montajını yerinde gördük.
Arkın Akbay, Eksim Enerji’nin mevcut portföyünü ortaya koydu:
- Yurtiçi ve yurtdışı toplam 912.5 MW’lık kurulu güç var. Bunun 564 MW’ı RES, 186.5 MW’ı GES, 162 MW’ı HES’lerden oluşuyor.
Ebubekir Tivnikli, Türkiye’deki kurulu gücü ayrı paylaştı:
- Türkiye’de RES, GES ve HES toplam 814.7 MW kurulu üretim gücümüz var. Yatırımlarımız devam ediyor. Yıl sonunda Türkiye’deki kurulu güç 1030 MW’a çıkacak. Yenilenebilir enerjide ülkemizde ilk 10’a, RES liginde ise ilk 3’e gireceğiz.
Arkın Akbay, Silivri’ye döndü:
- Silivri Fener Köyü mevkiindeki RES’imizde 23 türbin’le 63 MW üretim yapıyoruz. Mevcut için yapılan yatırım 66 milyon Euro idi. Silivri, RES’ler için kritik bir bölge. Burası diğer bölgelerdeki RES’lerimize göre daha yüksek kapasite kullanımıyla çalışabiliyor.
Tivnikli, Silivri’de süren yatırımlara işaret etti:
- Buraya 10 türbin daha ekliyoruz. Türbin sayısı 33’e çıkacak. Toplam yatırım da 130 milyon Euro’yu bulacak. 129 MW kurulu güce ulaşıp, 170 bin haneye yetecek elektrik üretir hale geleceğiz.
Arkın Akbay, Silivri’deki RES’in 2014’te faaliyete başladığını kaydetti:
- Bugüne kadar toplam 2.2 milyon MWh elektrik üreterek 760 bin hanenin elektrik ihtiyacını karşılamış olduk.
Geçen yılki toplam elektrik üretimleriyle ilgili veriyi paylaştı:
- Geçen yıl RES ve HES’lerimizde toplam 1.9 milyon MWh, 792 bin hanenin ihtiyacına eş düzeyde elektrik ürettik. Böylelikle 1.2 milyon ton karbon salımını da önlemiş olduk.
Ebubekir Tivnikli, Sakarya’nın Geyve ilçesine uzandı:
- Geyve’deki RES’e 2024-2025 döneminde 14 türbin ekledik. 2024 başında 50 MW olan üretim kapasitemiz 150 MW’a ulaştı. Geyve’deki RES’imiz, 171 hanenin ihtiyacına denk elektrik üretiyor.
Tivnikli, 2029’da Türkiye’deki toplam yenilenebilir enerji üretiminde 1700 MW’lık kurulu kapasiteye ulaşabileceklerinin altını çizdi:
- Ukrayna ve Gürcistan dahil, belki yakın çevreye başka yapacağımız yatırımlarla birlikte Eksim Enerji’nin kurulu gücü 2030 yılında 3 bin MW’ı bulur.
Tivnikli, toplam 3 bin MW kurulu güç hedefini aktarınca yatırım büyüklüğünü merak ettim, hesapladı:
- 2 milyar Euro’luk ek yatırım yapmak gerekecek…
Eksim Holding, hem Türkiye’de hem çevre ülkelerde RES; GES ve HES yatırımlarını büyütmek için radarlarını açık tutuyor…
Eksim, RES’te ilk 3’e girmekle kalmayıp, yenilenebilir enerji liginde daha da öne çıkmak için yatırım iştahını koruyor…
Kanat boyu 81.5, direk yüksekliği 113 metreye, üretim de 7 MW’a çıktı
EKSİM Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ebubekir Tivnikli, Silivri’deki RES’in yönetim binasının terasında kurulu ve hazırlığı yapılan kanatları, direkleri işaret etti:
- RES’lerde kanat boyu 50 metreydi. 81.5 metreye çıktı. Direk boyu da 50’den önce 80-85 metreye, sonra da 113 metreye ulaştı. Bir direkte üretim kapasitesi de 7 MW’a kadar yükseldi.
RES’lerde MW başına yatırım bedelini sorduk, şu yanıtı verdi:
- Aslında 600 bin Euro’ya inmişti. 500 bin Euro’ya inmesini bekliyorduk. Direk başına kapasiteleri de yükselince maliyetleri de yukarıda kaldı. MW başına yatırım 750-800 bin Euro’yu buluyor.
RES’te yatırım bedelinin dönüş süresini merak ettik, hesapladı:
- Normalde 7-8 yıl dolayında. YEKA ihalelerinde yatırım dönüşü 11-12 yılı bulabiliyor.
Eksim Enerji CEO’su Arkın Akbay, RES’lerdeki yerlilik oranıyla ilgili şu bilgiyi verdi:
- Yerlilik kurallarına uyulursa, üretilen elektrik için alım garantisi veriliyor. Türkiye’de yerli üretime ağırlık verildi. Kanat, direk ve jeneratör yerli üretiliyor. Bir türbinde yerlilik oranı yüzde 55’i bulabiliyor.
Viranşehir GES 191.5 MW’a çıkacak
EKSİM Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ebubekir Tivnikli, Viranşehir’de ihaleyle girdikleri GES yatırımına değindi:
- Güneş enerji santralleriyle de portföyümüzü büyütmeye çalışıyoruz. Şanlıurfa Viranşehir’deki GES projesinin 45 MW’lık ilk etabı idari onaylar doğrultusunda devreye alınmıştı.
6 ayda kurulu gücü 4 kattan fazla artırdıklarını belirtti:
- Viranşehir GES’de kurulu gücü 181.5 MW’a çıkardık. Bu ay içerisinde tamamlanacak projede 191.5 MW kurulu güce ulaşacağız. Böylece 170 bin hanenin ihtiyacına denk gelen elektrik üreteceğiz.
GES’ten söz açılmışken şu bilgiyi de verdi:
- Balıkesir Susurluk ve Ovacık hibrit GES yatırımlarımız da hız kesmeden devam ediyor.
Depolama için ön lisans tamam
EKSİM Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ebubekir Tivnikli, RES ve GES’lerde üretilen elektriğin depolanmasına dönük hazırlıklarının sürdüğünü bildirdi:
- Toplam 608 MW gücünde depolamalı RES ve GES’ler için ön lisans adımlarını tamamladık. Bu lisanslar Kırklareli, İstanbul, Edirne, Eskişehir, Muğla ve Antalya’ya uzanan 9 santral sahası, Marmara, İç Anadolu, Ege ve Akdeniz bölgelerini kapsıyor.
Ardından ekledi:
- Depolamalı santral kapasitesinin 437 MW’ı rüzgar, 171 MW’ı GES’ten oluşuyor.
Gürcistan’a 2017’de girdik, Ukrayna’da varız çevre ülkelere bakıyoruz
EKSİM Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ebubekir Tivnikli, Gürcistan’ın Acara bölgesinde hidroelektrik santral (HES) işine 2017-2018 döneminde girdiklerini belirtti:
- 50’şer MW’lık iki HES’le çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Gürcistan’da yenilenebilir enerjide daha da büyüyeceğiz.
Ukrayna’ya uzandı:
- Ukrayna’nın Polonya sınırına yakın bölgesinde 63 MW’lık RES’imiz var. Orada da büyüme hedefimizi koruyoruz.
Yurt dışı yatırımları konusunda şu mesajı verdi:
- Yenilenebilir enerjideki tecrübemizi Gürcistan ve Ukrayna dışında başka çevre ülkelere de taşımayı planlıyoruz. Bu konuda arayışlarımız sürüyor.
İzin süreleri 1.5-2 yıla iniyor
EKSİM Enerji CEO’su Arkın Akbay, Türkiye’deki rüzgar koridorlarına işaret etti:
- Marmara-Çanakkale
- Doğu Marmara-Sakarya-Çeşme
- Hatay-Karaman
Sonra ekledi:
- Bu koridorlarda kapasite artışlarıyla büyümek gerekiyor.
Eksim Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ebubekir Tivnikli, mevzuattaki yeni düzenlemeler üzerinde durdu:
- RES yatırımı için 40 kadar kurumdan izin almak gerekiyor. Yine de bizim ülkemizde izin süreci örneğin Almanya’ya oranla daha iyi. Almanya’da izin süreçleri 7 yılı bulabiliyor. Bizde şu anda 2.5 yıl olan süreç, yeni düzenlemelerle 1.5-2 yıla inecek gibi görünüyor.
85 metreye çıktık
EKSİM Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ebubekir Tivnikli, Silivri RES’teki ekibin iş güvenliği ekipmanlarıyla ilgili hazırlıklarına işaret etti:
- Hadi, bu direğin tepesine, türbinin üstüne çıkacağız.
Teknisyen, önce Ebubekir Tivnikli’ye eşlik etti. Ardından beni yanına aldı. Yeleğe monte iş güvenliği ekipmanlarını giydik, iki kişilik asansöre bindik. 80 metreyi 5 dakikada çıktık.
Sonra iki ayrı merdivenli aşama ile türbinin tepesine ulaştık. Ben yarı belime kadar çıkıp, o aşamada durmayı tercih ettim. Kancalarla güvenlik önlemi alınsa da o aşamada durdum.
Tivnikli, bugüne kadar 10 kez direklere çıktığını belirtip, yüksekliği bildirdi:
- Şu anda 85 metredeyiz…