Borsada olağandışı fiyat hareketleri var. Olağan dışı diyorum çünkü üst üste düşüş yaşanıyor. Üstelik faiz tek hanede ve enflasyon %64,27. Yılsonuna kadar enflasyon %35-40 bandına yerleşse bile şu anki seviyelerle enflasyon bazında bir değerlenme olması mümkün.
O halde gerilemeyi ne tetikledi: Tarih 5 Ocak 2023. Cumhurbaşkanı Erdoğan "Mevsim şartlarını dikkate alarak belki birazcık öne çekerek tarihini güncelleyeceğimiz 2023 seçiminin önemini en iyi siz biliyorsunuz" demişti. Erken seçim ihtimali borsacıların bahanesi oldu.
ÇIKIŞLAR KADAR İNİŞLER DE ENDEKSİN FITRATIDIR
Endeks; 5 Ocak'ta en yüksek 5.566 seviyesini görmüştü. Yani 5.704 zirvesine çok yakındı. Bu açıklamadan sonra endeks çok sert düşerek, 5 Ocak tarihini 5.116’dan kapatmıştı. Bir sonraki gün 5.341’den kapatmasına rağmen önceki zirvenin altında kaldı. 9 Ocak’ta 5.170, 10 Ocak’ta 4.987, 11 Ocak’ta 4.728’e geriledi.
Yineliyorum: Sorun şu ki hissen düşüyor diye aptalca şeyler yapacaksan, hisse senedi alma. 100 bin dolarlık evini, 80 bin dolara düşünce satıyor musun? Fiyat hareketlerinden etkileniyorsan borsadan uzak dur. Duygusal, psikolojik durumu bu iniş çıkışları kaldıramayan; gelmesin. Gelip pişman olmasın.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Bir erken seçimin masada olduğunu bilmiyor muyduk?
Biliyorduk. O halde bu düşüş de neyin nesi? Bu düşüş fonların biraz kâr realizasyonu... Zira yabancı çekilmiş durumda. Piyasayı domine eden yerli yatırım ve emeklilik fonlarıydı. Onlar da satışa geçince, panikleyen yerli yatırımcılar kervana katıldı. Sonuç; elbette istenmedik bir gerileme: 5.704’lerden 4.810’lara kayış.
Borsalar neden sert düşüşler yaşar?
Borsalar çeşitli nedenlerle sert düşüşler yaşayabilir; İşte bunlardan birkaçı: Ekonomik büyümede sert bir gerileme vardır. Şirket kârlarına yansır. Borsa düşer. Faiz oranlarında sert yukarı hareket vardır. Para faize kayar. Borsa düşer. Doğal afet ve beklenmedik bir gelişme vardır. Borsa düşer.
Şirketlerin değeri aşırı şişmiştir. Borsa düşer. Sürekli halka arzlarla piyasadan para çekiliyordur. Borsa düşer.
NOT
4 MİLYON YATIRIMCI İÇİN NE YAPMAYI DÜŞÜNÜYORSUNUZ?
Kurumlara, yetkililere soruyorum. Borsadaki 4 milyon yatırımcı için ne yapmayı düşünüyorsunuz. Bankalara, aracı kurumlara soruyorum; yatırım ve emeklilik fonlarında hisse fonlara yönlendirdiğiniz yatırımcılar için ne yapmayı düşünüyorsunuz?
Piyasa yapıcılara soruyorum; borsada bu kadar yüksek bireysel yatırımcıların olduğu bir ortamda bir günlük %7’lik düşüşler normal karşılanabilir mi? Borsa bu değeri hak etmiyorsa neden burada? Hak ediyorsa neden yatırımcı bu kadar dayak yiyor?
Bir borsa çöküşünün mutlaka ekonomik bir bunalım anlamına gelmediğini, piyasanın zamanla toparlanabileceğini not etmek önemlidir.
