HÜSNİYE GÜNGÖR / İSTANBUL
Letonya Dışişleri Bakanı Baiba Braze, dünyanın coğrafi öneme sahip iki ayrı bölgesinde yer alan Türkiye ve Letonya’nın eğitimli nüfus ortak paydasında parlak bir geleceği olduğunu söyledi. Braze “İki ülkenin 100 yıla dayanan politik ilişkileri de oldukça sağlam. Ekonomik ilişkiler de gelişiyor. Türkiye bir medeniyet ve İstanbul da bu medeniyetin incisi olarak çok çeşitli büyüme olanakları sağlıyor” dedi.
Letonya Cumhuriyeti Fahri Konsolosu olarak atanan TAV Havalimanları İcra Kurulu Başkanı Serkan Kaptan’a beratını takdim etmek için geldiği İstanbul’da EKONOMİ’nin sorularını yanıtlayan Braze ikili ekonomik ilişkilerde öne çıkan iş birliği alanları hakkında bilgi verdi. TAV’ın Riga Havalimanı operasyonunun ikili ilişkilerin gelişmesine olan katkısına dikkat çeken Braze “Bu Türkiye’den Letonya’ya önemli bir hizmet ihracatı olarak başarılı bir kalkınma anlamına geliyor. Bunu büyütmemiz gerekiyor. Ayrıca Letonya’nın en çok büyüyen sektörlerinden bilgi ve iletişim teknolojilerinde önemli iş birliği fırsatları var. Ormancılık sektöründe de gelecek büyük ve bizim ormanların nasıl yönetilmesi gerektiği konusunda oldukça gelişmiş geoteknik altyapımız var. Liman ve eğitim sektörleri de önemli iş birliği alanları olarak öne çıkıyor” diye konuştu.
"EKONOMİK İLİŞKİLER İSTİKRARLI BÜYÜYECEK"
Letonya’nın GSYİH’sının yüzde 3’ünü savunma sanayiine yatırdığını hatırlatan Braze “Türkiye’nin başarılı olduğu bu alana da bakılabilir” dedi. NATO müttefiki olan iki ülkenin güvenlik açısından birbirini çok iyi anladığını belirten Braze şunları kaydetti: “Türkiye’nin güvenlik kaygıları konusunda büyük bir anlayış birliği var ve Türkiye, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı nedeniyle karşılaştığımız zorlukları çok iyi anlıyor. Karadeniz’in etrafını düşünün, Kırım Rusya tarafından işgal edildi, jeopolitik, güvenlik, savunma kaygılarının hepsi bizim için var. Ukrayna komşu bir devlet değil. Ancak Rusya’nın saldırısı elbette çok sayıda Ukraynalıyı Letonya’ya getirdi ve çözülmesi gereken bir dizi savunma ve güvenlik sorunu ortaya çıkardı. Dolayısıyla birbirimizi anlıyoruz.” Letonya Dışişleri Bakanı Baiba Braze Türk şirketlerin Letonya’da iş yaparak Avrupa’nın kalanına ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği’ne (Norveç, İsviçre, İzlanda, Lihtenştayn) ulaşabileceğine dikkat çekti. Letonyalı şirketlerin de Türk şirketlerle birlikte hareket ederek bölgedeki diğer ülkelere ulaşabileceğini söyleyen Braze “Olmayacak vaatlerde bulunmayalım ancak fırsatlar çeşitlilik arz ediyor ve adım adım bakıldığında tümünü hayata geçirmek mümkün. Ekonomik ilişkilerde istikrarlı ve mantıklı bir büyüme potansiyeli var. Bu anlamda Serkan Bey’in deneyim ve göz dolduran kariyerine güvenim tam” diye konuştu.
KAPTAN: TÜRK GİRİŞİMCİLER KUZEYİ KEŞFETMELİ
Letonya Cumhuriyeti’nin İstanbul, Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli’den sorumlu fahri konsolosluk ofisinin açılışı için düzenlenen tören sonrasında gerçekleştirdiğimiz röportajda Braze’e TAV İcra Kurulu Başkanı Serkan Kaptan da eşlik etti. Letonya ile ikili ilişkilerin vergilendirme ve politika geliştirme konularında da çok iyi olduğunu vurgulayan Kaptan “Bu yüzden ilişkilerin sadece iş yapma ölçeğinde kalmadan daha geniş bir alana yayılmasında fayda var” dedi.
DEİK Türkiye-Letonya İş Konseyi Başkanlığı görevini sürdüreceğini belirten Kaptan, Letonya tarafındaki muhatapları Letonya Ticaret Odası’nın çok aktif ve iyi olduğuna dikkat çekti. Letonya’dan bazı odak grupların Türkiye’deki iş insanlarıyla tanıştırarak üçüncü ülkelerde iş yapmaya teşvik edeceklerini söyleyen Kaptan “Letonya geleneksel olarak kereste, maden, teknoloji ve öğrencilerle tanınır, ancak daha fazlasına sahibiz. Biz de bunu göstermek istiyoruz. Diğer yandan Türkiye Letonya için sadece bir turizm destinasyonu olmamalı. Yapılacak çok şey var. Örneğin Türkiye inşaat alanında çok güçlü. Letonya da inşaat malzemesi üretiyor. Yani iyi bir eşleşme var” diye konuştu.
Tipik Batı Avrupa ülkelerinin Türk girişimciler için fazla olgun olduğunu belirten Kaptan “Türk yatırımcılar Letonya’da konumlanarak işlerini Kuzey Avrupa’ya açabilir. Özellikle politik merkez olan Riga onları Nordik ülkelere açabilir. Türk girişimcilere kuzeyi keşfetmelerini tavsiye ediyorum. Bence Riga, Letonya büyümeyi deneyimlemeye başlamak için en iyi nokta” dedi. Kaptan, 15 yıla yaklaşan TAV şemsiyesi altındaki Letonya tecrübesinin şirkete Rusça konuşan dünyanın kapılarını açtığını sözlerine ekledi.
■ Braze: Sayın Erdoğan, başkan olarak ilk ziyaretini Letonya’ya yaptı
Letonya 2025’te Türkiye ile diplomatik ilişkilerin 100’üncü yılını Riga’da bir dizi etkinlik ile kutlayacak. Letonya Dışişleri Bakanı Baiba Braze’in, İstanbul’daki tören sonrası Ankara’ya giderek “dostum” diye tanımladığı Hakan Fidan’ı ziyaret etme nedeni de bu. İki bakanın yoğun takvimlerinin ancak kesiştiğini belirten Braze “Fazla bilinmez ama Sayın Erdoğan 2014’te başkan seçildiğinde ilk ülke ziyaretini Letonya’ya yapmıştı. Dün gibi hatırlıyorum, ben Güvenlik Politikası ve Uluslararasılaşma Genel Müdürü olarak oradaydım” dedi.
■ Kaptan: Letonya iş yapma konusunda AB’nin geri kalanından daha hoşgörülü
Büyük pazarlarda AB’ye erişimin Türk şirketleri için kolay olmadığına dikkat çeken TAV İcra Kurulu Başkanı ve Letonya Fahri Konsolosu Serkan Kaptan “Letonya iş yapma konusunda AB’nin geri kalanından daha hoşgörülü. Bir şirket kurmak sadece birkaç saat sürüyor. İyi ve sağlam iş yaptığınızda çalışma izni almak da kolay, çünkü Letonya yabancı yatırımcıları ülkelerinde iş yapmaya teşvik ediyor” dedi. Türklerin Avrupa ülkelerini ziyaret etmek için vize almakta zorlandıklarına dikkat çeken Kaptan, Letonya’nın gidip görmeleri için Türklere bu şansı verdiğini belirtti.