Şebnem TURHAN
Bankacılık sektörü seçim sonrasında yoğun bir mesaiyle baş başa kaldı. Kur korumalı mevduatta vade sonu yoğunluklu olarak bu haftaya yığıldı. Son dönemde döviz dönüşlü KKM hesaplarında artış olması ve döviz dönüşlü KKM’de müşterilerin çıkışta döviz talebinde bulunabilmesi de bankacılık sektörünü zora soktu. Sektör çalışanları şu günlerde tasarruf sahiplerini KKM’ye devam için ikna çabalarına hız verdi ancak bankacılık sektörü kaynakları yüzde 100 çeviremediklerine dikkat çekti. Sektör kaynakları çevrilemeyen KKM hesabının yoğunlukta olduğunu ve KKM vadesi biten müşterilerin ise döviz talebinin arttığını vurguladı. Öte yandan TL mevduat faizleri yüzde 40’a dayanırken bankacılık sektörü kaynakları geçen hafta başlayan KKM dönüşlerinde kurumsal döviz satışı kısıtlamasının geldiğini de hatırlattı.
Bu yılın son ayında Merkez Bankası taraflı yani döviz dönüşlü KKM hesaplarında faiz üst sınırı kaldırıldı. Merkez Bankası KKM için politika faizinin en fazla 3 puan üzerinde faiz verilmesine izin veriyordu. 26 Ocak itibariyle bu sınırın kaldırılması hem bankacılık sektörünün faizleri yükseltmesine hem de tasarruf sahiplerinin daha fazla ürüne yönelmesine neden olmuştu. Ardından mart sonunda da Türk Lirası dönüşmü KKM hesapları için de faiz üst sınırı uygulaması ortadan kalktı. İki uygulama ve son dönemde döviz kurlarında görülen hareketlenme ile bankacılık sektörünün TL mevduat hedeflerini tutturma çabası KKM'ye yoğun bir katılım yaşanmasını sağladı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık verileri de bu ilginin ne kadar yoğun olduğunu ortaya koyuyor. BDDK verilerine göre 5 Mayıs itibariyle KKM hacmi 2.2 trilyon lirayı aştı ve yine BDDK verisine göre rakam 113 milyar 150 milyon dolara yükseldi. Bankacılık sektörü uzmanları KKM hacminin yaklaşık olarak yüzde 60’nın döviz dönüşlü yüzde 40’nın ise Hazine taraflı TL girişli KKM olduğunu hesaplıyor. Döviz dönüşlü KKM gerçekleştirmek bankacılık sektörünün en önemli gündemi çünkü hem TL mevduat oranında yüzde 60 hedefine yaklaşılıyor, hem de döviz dönüşüm hedeflerinin tutturulması da KKM yapılarak sağlanabiliyor.
Döviz satışı sınırlamaları sürebilir
İşte bu nedenle geçen haftanın son iki işlem günü ile bu hafta yoğun KKM vadelerinin sonunun gelmesi hem bankacılık sektörünü hem de regülatörleri harekete geçirdi. Bankacılık sektörü kaynakları seçim öncesi geçen hafta kurumsal döviz satışının kısıtlandığını hatırlatarak bu haftanın başında da talimat olmasa da satış kısıtlamasının sürdüğünü dile getirdi. Seçimlerin ikinci turuna kadar mevcut ekonomi yönetiminin döviz kurlarının daha fazla yükselmesini önlemek için kısıtlamalara ve talebi törpülemeye devam edeceğini ifade eden kaynaklar bankalararası piyasa ile serbest piyasa ve bankalardan satışta makasın da devam edeceğini vurguladı.
Kaynaklar, KKM vade sonlarında tasarruf sahiplerinin döviz dönüşlü KKM hesaplarında döviz talebinin de arttığını söylerken banka çalışanlarının da müşterilerin KKM’de kalması için seçim öncesi verdikleri yüzde 8,5 TL faizin üzerine yüzde 13-24 döviz cinsi opsiyon faizinin verildiğini vurguladı. Böylece döviz dönüşlü KKM’lerde yıllık döviz cinsi faizler yüzde 30-32’lere dayandığını kaydeden bankacılık sektörü kaynakları, şu örneği verdi: “Üç aylık 5 milyon dolar döviz dönüşlü KKM yapan bir tasarruf sahibi yüzde 30 yıllık döviz faizi verildiği durumda bile 3 ayın sonunda 375 bin dolar getiri elde etmiş oluyor. Ve döviz dönüşlü KKM’de mevduat sahibi vade sonunda bu miktarı döviz olarak da alabiliyor.” Ancak tüm bu verilenlere rağmen bankacılık sektörü kaynakları KKM’de kalan müşteri sayısının çok düşük olduğunu dile getirdi.
