MARUF BUZCUGİL/OSAKA
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, EXPO 2025 Fuarı Türkiye pavyonunun açılışı için bulunduğu Japonya’nın Osaka kentinde gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Bakan Bolat, “ABD'nin aldığı tedbirlerde, dış ticaret açığı verdiği ülkeleri öncelemesi tabi bir durum. Bizimle alakalı olarak ABD’nin fazlası var. O anlamda yüzde 10 gümrük vergisinin kaldırılmasını bekliyoruz. Somut talebimiz bu olacak.” dedi.
Bolat, dengede giden ikili ticarette Türkiye’nin geçen yıl enerji ithalatından dolayı 2,5 milyar dolar dış ticaret açığı verdiğini anımsattı.
Mayıs ayında ABD’de yapılacak toplantılar
Türkiye’nin ABD ile ticaretini artırmakta kararlı olduğunu belirten Bolat, “Ticaret Bakanlığında, ABD ve Amerika kıtasına yönelik zaten uzak ülkeler ihracat stratejimiz yoğun şekilde uygulanıyor. İhracatçılar Birlikleri, Türkiye İhracatçılar Meclisi, DEİK hep birlikte yeni aksiyonlarla bu dış ticaret hedefine ulaşmaya gayret edeceğiz.” diye konuştu. Eyaletler, sektörler, ürünler bazında çalışmalar olduğunu dile getiren Bolat, "Bu yıl ABD'ye yönelik çalışma planlarımızı, en az iki katı artışla gerçekleştireceğiz. ABD ile olan ticaret ilişkilerimizde TİFA diye kurumsal resmi yapımız var. Ticaret ve Yatırım Çerçeve Anlaşması. Bunun toplantısı, mayıs ayı ortalarında Washington'da yapılacak. Düzenli olarak yapılan DEİK, Türkiye-ABD İş Konseyi (TAİK) yatırım konferansları da gerçekleşecek.” dedi.
Uluslararası ticarette DTÖ etkisi azalacak mı?
Bakan Bolat, Trump’ın artırdığı gümrük vergileri nedeniyle Dünya ticaretinde oluşan belirsizliğin DTÖ’nün etkinliğini azaltacağına dair endişeleri artırdığına dair soruya şu yanıtı verdi:
“Bu bu kaygı var ama ben ülkelerin ortak menfaatlerinin çok taraflı ticaret sistemini geliştirmekten yana olacağını fark edeceğine inanıyorum. Dönemsel böyle oynaklıklar veya dönemsel çalkantılar olmakla beraber dünya ticaretinin daralması demek dünya milli gelirinin daralması anlamına geliyor. Bunu fark edecek olan ülkeler sağduyuyla tekrar çok taraflı dünya ticaret sisteminin gelişmesi ve kurallarının uygulanması noktasına da gelmelerini temenni ediyoruz. Çünkü herkes kendi içine kapandığı zaman dünya ticareti azalınca dünyada da fakirleşme meydana gelecek. Dünya milli geliri küçülecek. Bu da hiç kimsenin faydasına olan bir durum değil. Böyle zaman zaman dalgalanmalar olsa da ben dünyada büyüme ve ticaretin birlikte gelişmesinin önemini fark edecek ülkelerin yeniden Dünya Ticaret Örgütü temelinde bu çok taraflı kuralları üstün kılacaklarına inanıyorum."
Türkiye-Japonya STA’sı neden gecikti?
Ömer Bolat, Türkiye ile Japonya arasında yapılması için çalışılan Serbest Ticaret Anlaşmasının neden geciktiğinin sorulması üzerine şunları söyledi: “Japonya'nın da AB ile bu şekilde anlaşması var. Türkiye-Japonya Ekonomik Ortaklık Anlaşması yapma konusunda müzakereler devam ediyor. Bu teknik süreç. Heyetler zaman zaman bu müzakere turlarında bulunuyorlar. Çeşitli sektörler ve ürünler itibarıyla taleplerini ve beklentilerini ortaya koyuyorlar. Ama bu arada tabii çok çalkantılı süreçler yaşandı. Türkiye'de bir darbe girişimi süreci yaşandı. Ardından yoğun seçim maratonları bizde yaşandı. Japonya'da yaşandı. Ve Kovid süreci yaşandı. Deprem süreci yaşandı. Bu arada müzakerelere ara verilmek durumunda kalındı. İki taraf karşılıklı olarak pozisyonlarını değerlendirip, müzakere davetinde bulunuyorlar, bir araya geliyorlar. Bunlar tabii bakkalda ya da bir markette ürün alıp verme gibi süreçler değil. Önemli süreçler. Tarım ürünleri, hizmetler sektörü, sanayi ürünleri, teknolojik ürünler, bütün bunlar değerlendiriliyor. 12 bin 500 tane ürün var değerlendirilen. O nedenle bizim bu konudaki istekliliğimiz devam etmekte. Teknik heyetler önümüzdeki süreçte yeniden bir araya geleceklerdir.”