Selenay YAĞCI
Yüksek enflasyonla birlikte artan maliyetler, turizmde kaliteyi düşürdü. Müşteriler, yüzde 100’den fazla artan fiyatlara rağmen kaliteli hizmet alamamaktan yakınıyor. Çevrimiçi şikayet platformlarında turistik tesisler ile ilgili son 1 ayda yapılan müşteri yorumlarında alınan hizmetin ödenen fiyatı karşılamadığı vurgulanıyor. Tesislerle ilgili şikayetler çarşafl arın temizliğinden yemeğin lezzetine kadar birçok farklı konuda gelse de müşteriler yıldızlı otellerde yıldıza yakışır hizmet alamadıkları konusunda birleşiyor. Çevrimiçi platformlarda butik otellerle ilgili şikayetlerde de artış yaşandığı gözleniyor.
Kara listedeki otel sayısı arttı
Turistik tesislerde kalitenin düştüğünü doğrulayan Jolly Yönetim Kurulu Başkanı Mete Vardar, maliyetlerinin çok arttığını, bu yazın oteller için biraz zorlu geçtiğini söylüyor. Vardar, “Bazı otellerde kalitenin düştüğünü görüyoruz. Biz kalite konusunda hassasız. Bu sebeple kara liste uygulamamız var. Müşterilerimizden şikayet aldığımız otelleri listeye alıyoruz ve bir daha çalışmıyoruz. Liste kabarıyor. Acenteden satın almak bu sebeple önemli” dedi.
Seyahat Acentaları Yöneticileri Derneği Başkanı Mehmet Gem ise kalitedeki düşüşün maliyetler kadar personelden de kaynaklandığı görüşünde. 2019’da en iyi sezonunu geçiren turizm sektörünün çalışanlara yeterince yatırım yapmadığını savunan Gem, COVİD-19 pandemisinin ardından yaklaşık 400 bin nitelikli turizm işçisinin başta lojistik ve enerji olmak üzere farklı sektörlere geçtiğine dikkat çekiyor. Nitelikli iş gücü kaybının sektörün geleceğini tehdit edecek boyuta ulaştığını vurgulayan Gem “Nitelikli personelin başka sektörlere geçmesi, turizmde hizmet kalitesinin düşmesine ve uzun vadeli sürdürülebilir büyüme hedeflerinin zedelenmesine yol açıyor” görüşünü dile getiriyor.
Maliyetlerde yüzde 300’e varan artış
İşletmeciler ise artan maliyetlere rağmen bir sezon önce yapılan protokollerin tesisleri zor durumda bıraktığına dikkat çekiyor. Dalaman, Ortaca ve Köyceğiz Turizm Otelciler ve Turistik İşletmeciler Birliği Derneği (DOKTOB) Başkanı Yücel Okutur, acenteler ile rezervasyon protokollerinin bir önceki sezon yapıldığını hatırlatarak şu görüşleri paylaşıyor: “Turizm tesislerinin gıda ve personel giderleri yüzde 100 ile yüzde 300'e varan oranlarda artmış durumda. Bu maliyetler işletmeleri ciddi anlamda tedirgin etti. Otellerin acentelere önceden verdiği oda fiyatlarıyla güncel maliyetler hemen hemen kâr marjlarını yok etmiş gözüküyor. Bir otelde asgari ücretli bir çalışanın maaş, sigorta, vergi, yemek, barınma ve kıyafet masrafı 21 bin 500 liraya ulaşıyor. Gıda, enerji, su ve diğer maliyetleri eklediğinizde bu yıl turizmci, enflasyona yenik düşecek gözüküyor. Avrupa’nın en kaliteli tesislerine sahip olmamıza rağmen turizmin en önemli sorunu, otellerimizin gerçek satış değerlerine ulaşamaması. Bunun nedeni turizmcinin kendi içinde rekabete girmesi ve devletimizle birlikte turizm kuruluşlarının ortak karar alamaması. Gelişmiş ülkeler kriz dönemlerinde riskleri yapılandırılarak, işletmeleri yeniden üretime ve ekonomiye kazandırıyor.” Turizm sektörü temsilcileri, yıllardır Türkiye’nin kaliteli ve iyi hizmetiyle öne çıktığını, yükselen maliyetlerle bu avantajın yitirilmeye başladığını kaydediyorlar. Bu gelişmenin önümüzdeki yıllarda yabancı turistlerin tercihlerini de etkileyebileceği endişesini dile getirirken kaliteli hizmetin bir iki otelle korunamayacağını, ortak hareket edilmesi gerektiğini vurguluyorlar.