HÜSEYİN GÖKÇE
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın katma değerli üretimi artırmak amacıyla 2019 yılında başladığı Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi programı kapsamında çıkılan çağrılara başvuran yatırım sayısı 185’e çıktı. Sağlık ve kimya ürünleri, dijital dönüşüm, mobilite, üretimde yapısal dönüşüm, makine alanlarında 65 milyar liralık sabit yatırım öngören 185 proje kabul edildi. Temmuz’da 2 milyar dolara yaklaşan sabit yatırım tutarı, Kasım ayının ilk yarısı itibarıyla 2.2 milyar doları aşmış oldu.
9 ayda 44,8 milyar dolar dış ticaret açığı verdi
Türkiye teşvik sistemini ithalatına yüksek bedeller ödediği yüksek teknolojili ürünlerin üretimini artırmaya yöneltmeye çalışıyor. Geçen yılın tamamında yüksek teknoloji ve orta yüksek teknolojili ürünlerin ithalatına 133 milyar 949 milyon dolar harcandı. Bu tutar 363 milyar 711 milyon dolarlık genel ithalatın yaklaşık yüzde 37’sine karşılık geliyor. Bu yıl ise Ocak-Eylül döneminde yüksek ve orta yüksek teknolojili ürün ithalatı 116 milyar 210 milyon dolar oldu. Buna karşılık ilk 3 çeyrekte bu ürünlerin ihracatı 71 milyar dolarda kaldı. Başka bir ifade ile Ocak-Eylül döneminde teknoloji dış ticaretinde Türkiye 44,8 milyar dolarlık açık verdi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ise uzun süredir yüksek dış ticaret açığına neden olan bu kompozisyonun değişmesi için, yürürlükteki teşvik programlarının yanı sıra özel teşvik programları için de çağırıya çıkıyor. Bunların en dikkat çekici olanı ise 2019 yılında başlayan Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi programı. Program çerçevesinde; mobilite, üretimde yapısal dönüşüm, sağlık ve kimya, dijital dönüşüm olmak üzere toplam 4 temel kategoride teşvik için yatırım çağırısına çıkıldı.
176,7 milyon dolar Ar-Ge yatırımı
Bakanlık çağırıya ilişkin son olarak Temmuz ayında toplulaştırılmış istatistik yayınladı. Program için ön başvuru sayısı 853 oldu. Bunlardan 422 tanesi kesin başvuru yaptı. Temmuz sonu itibarıyla kesin başvuruların 163 tanesi kabul edildi. Bunun 59’u sağlık ve kimya, 41’i mobilite, 36’sı dijital dönüşüm, 27’si ise üretimde yapısal dönüşüm kategorisinde. Bunların sabit yatırım tutarı 2 milyar dolar olarak duyuruldu. Ayrıca Ar-Ge yatırımı ise 176,7 milyon dolar olarak belirtildi.
Kasım’da toplam yatırım sayısı 185’e çıktı
Öte yandan Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi programı kapsamında kabul edilen yatırımlar, Bakanlık tarafından sürekli güncelleniyor. Buna göre Kasım ayı itibarıyla kabul edilen proje sayısı 185’e yükseldi. Bu projeler için öngörülen sabit yatırım tutarı ise 65 milyar liraya ulaştı. Kabul edilen projelerin il bazında dağılımına bakıldığında ise İstanbul 48 proje ile ilk sırada yer alırken, bunu 29 ile Ankara, 25 ile Kocaeli, 17 ile Bursa ve 9 proje ile Sakarya takip etti.
