MEHMET NABİ BATUK / KIZILTEPE
Kızıltepe Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Şahin, son dönemde Irak’ın gümrük vergilerine yaptığı ek zamların iki ülke ticaretine olumsuz yansıdığını kaydetti. Mardin’in hem tarım hem de sanayi altyapısıyla Irak’ın en önemli gıda tedarikçisi konumunda olduğuna dikkat çeken Şahin, Irak’ın gümrük vergilerinin daha sürdürülebilir seviyelere çekilmesi için bürokratik girişimlerin sıklaştırılması gerektiğini aktardı.
“Mısır yerini ayçiçeği ve pamuğa bırakacak”
Şahin, “Mardin OSB’deki gıda sanayicilerimizin en önemli pazarı Irak’tır. Burada yaklaşık 800 milyon dolarlık bir ticaret etkileşimi var. Lokasyon avantajımızı kaliteli üretimle birleştirerek Irak’a yüksek miktarda temel gıda ürünü ihraç ediyoruz. Irak hükümetinin vergi artışı kararlarının altyapısının tamamen siyasi olduğunu düşünüyoruz. Çünkü Irak’ın böylesine büyük bir ticareti sekteye uğratacak adımları pazardaki rakip ülkelerin elini güçlendiriyor. Altyapıda Irak’taki gıda taleplerinin başka komşu ülkelere kaydırılma isteği var. Bu noktada sahip olduğumuz bürokratik araçlarla daha etkin bir strateji geliştirmeliyiz. Mardinli gıda sanayicilerimizin milyonlarca dolarlık bu etkileşimi onlarca yıl emek vererek oluşturduğu unutulmamalı. Bu pazardaki kazanımların korunması için TOBB, Ticaret Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı nezdindeki temaslarımızı aralıksız sürdürüyoruz. Temennimiz Irak’ın vergi artışlarına karşı daha özel önlemlerin bir an önce alınmasıdır” diye konuştu. Küresel iklim değişikliği nedeniyle kentin en önemli tarım ürünlerinden biri olan mısır üretiminde hızlı bir düşüş yaşadıklarını belirten Mehmet Şahin, artan maliyetler karşısında mısır çiftçilerinin ayçiçeği ve pamuk yetiştiriciliğine yöneldiğini belirtti. Şahin, “Mısır üretimi için çiftçilerimiz yeraltı suyuna bağımlı. Yer altı suyunun seviyesinin 700 metreye kadar gerilemesi, enerji maliyetindeki artışlar ve devletimizin yüksek su kullanımı nedeniyle mısır üretimini azaltmaya yönelik hamleleri bölge çiftçimizi mısırdan uzaklaştırıyor. Mısır yerine bu yıl ilk defa bölgemizde ayçiçeği deneme üretimi başladı. Yaklaşık 12 bin dönüm araziye ekilen ayçiçeğinin hasadı için gün sayıyoruz. Mısır üreticisinin ayrıca pamuk ekimine yöneleceğini öngörüyoruz. Bu yönelim ile birlikte uzun yıllardır gerileyen pamuk üretimimizin yeniden artış trendi yakalayacağını bekliyoruz” dedi.
Çiftçinin en büyük beklentisi GAP projesinin bitirilmesi
Bölgedeki tarımsal üretimin sürdürülebilir bir şekilde geliştirilmesi için GAP sulama kanalı ve gölet inşaatlarını hızlandıracak adımlar atılması gerektiğini ifade eden Mehmet Şahin, şöyle konuştu: “Çiftçilerimiz yılın 3’üncü ürün hasadı için GAP projesinde planlanan yatırımların bitmesini bekliyor. Yatırımlar bittikten sonra kentimizin tarımsal ürün deseninde hızlı bir çeşitlenme yaşanacak. Bölge çiftçilerimizin devletimizden en büyük beklentisi GAP projesinin bir an önce tamamlanmasıdır. İki yıl içinde Kızıltepe deltasındaki yatırımların tamamlanacağı söylendi. Ancak daha da hızlandırılmalı. Bu alanda kaybettiğimiz her gün milli ekonomimizde milyonlarca TL kayıp demek.”
“9 ayda 24,5 milyar TL’lik işlem hacmine ulaştık”
Kızıltepe Ticaret Borsa’sının bu yılın ilk 9 ayındaki işlem hacmini mercek altına alan Mehmet Şahin, şu bilgileri verdi: “Ocak-Eylül 2024 döneminde borsamız bünyesinde yaklaşık 3 milyar ton ürünün satışı gerçekleştirilirken 24,5 milyar TL ticari hacme ulaştık. Hububat 2,8 milyar ton miktar ve 21,2 milyar TL değer ile en yüksek işlem hacmine sahip ürün grubumuz oldu. Hububatın ardından ikinci sırada olan bakliyat ve mamulleri ürün grubunda 79,3 milyon ton miktara 1.5 milyar TL değere ulaştık. Üçüncü ürün grubumuz ise 11,4 milyon ton ve 216,1 milyon TL değere sahip kuru meyveler ürün grubu oldu. Bu ürün grubumuzu şimdilik fıstık ürünleri sırtlarken ayçiçeği üretimimizin artmasıyla birlikte kuru meyvelerde daha fazla işlem hacmine ulaşacağımızı öngörüyoruz.”