Ahmet USMAN
Geçtiğimiz yılın ortasından beri kan kaybeden hazır giyim ihracatına Christmas da çare olamayacak. Beklediği siparişleri alamayan sektör pazarda canlanma umudunu 2024’ün ikinci yarısına erteledi. Ege Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Burak Sertbaş, her yıl eylül ayından itibaren canlanan siparişlerin, bu yıl her zamankinin yüzde 30 gerisinde kaldığını dile getirdi.
Sektörün 2022’ye çok iyi başladığını ama yılın ikinci yarısında Avrupa’daki resesyon ve Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle ihracatta meydana gelen gerilemenin bugüne kadar devam ettiğini belirten Burak Sertbaş, “Bu yıl bizim iyimser tahminimiz savaşın kanıksandığı ve Noel öncesi alışverişlerin başlayacağı yönündeydi. Ama hala bu yönde bir sinyal alamıyoruz. Avrupalılar her yıl ağustosa kadar tatil yapar, eylülde işe döner, eylül ortasından sonra bizler canhıraş şekilde siparişler almaya başlardık. Hazır giyimde yılın son çeyreği ihracatın en canlı olduğu dönemdir, bu da Christmas’tan kaynaklanır. Bu yıl normal bir sezona göre Egeli ihracatçılar olarak siparişlerimizde yüzde 30 gerileme var. Avrupa’daki fuarlarda bu durumu gözlemlemiştik” diye konuştu.
Avrupa’daki tüketicinin kabuğuna çekildiğini dile getiren Burak Sertbaş, “Pandemi sonrası intikam alışverişlerinin zamanın bu çeyrek olacağını düşünüyorduk ama ümidimizi kaybettik. Bu çeyrek kaybedilince 2024’ün ilk 6 ayını da kaybedebiliriz. Ümitlerimiz 2024’ün ikinci yarısına kaldı. Sektör şu anda idare eder pozisyonda, yeter ki daha fazla düşmesin. Hepimizde iş var ama biz harala gürele çalışamazsak para kazanamayız. Mesai yapmasak bile çark hiç durmamalı ki sektör para kazansın. Şu an o durumda değiliz. Bu da karlılıkları etkiliyor. Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde işçi çıkarmalarla ilgili duyumlarımız var. 150 bin kişiden bahsediliyor. Bunun 300 bine gideceği söyleniyor. Ege’de ufak tefek çıkarmalar var ama rahatsızlık yaratacak düzeyde değil” dedi.
“Tembellikten Avrupa’ya mahkum kalmanın sonucunu yaşıyoruz”
Gelinen noktanın sektöre sadece Avrupa’ya bağlı kalmakla tembellik yapmış olduğunu gösterdiğini vurgulayan Burak Sertbaş, “Türkiye’nin hazır giyim ihracatının yüzde 65’i Avrupa, yüzde 20’si ABD, geri kalanı Rusya ve Ortadoğu’ya. Avrupa’nın rahat bir pazar olması sektörü pazarlama anlamında tembelliğe itti. Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı Uzak Pazar Stratejisi çok doğru bir adım. Bu kapsamda biz de ABD pazarına yönelik çalışmalara başladık. Bu ülkede iki fuara gittik, devamı da gelecek. Kolay değil ama Avrupa bakış açısına en yakın pazar bu ülke. ABD’yi zorluyoruz. Bunu Avrupa’daki satışlarımız iyi giderken yapmalıydık. Oradan bir şeyler çıkacak ama önümüzdeki yılın ilk 6 ayına merhem olacak boyutta olmaz. Bir diğer hedefimiz de Rusya. Rusya’daki alıcılar Ege’deki üretici profiline çok uygun değil. Biz Ege’de genelde koleksiyon yapıp, sipariş alıyor, ona göre üretim yapıyoruz. Ama Ruslar, ‘bu ürünü beğendim hemen yolla’ diyorlar, iki ay sonrasını kabul etmiyorlar. Rusya’daki ticaret ateşemizle bizim tarzımıza uygun alım yapacak firmaları araştırıyoruz” diye konuştu.
“Avrupa yüzünü tekrar Uzakdoğu’ya çevirdi”
Pandemi döneminde alımlarını Türkiye’ye kaydıran Avrupalı alıcıların yüzünü tekrar Uzakdoğu’ya döndüğünü belirten Burak Sertbaş, şunları söyledi: “Avrupalı alıcılar zaten siparişleri azalttılar, üstelik stoklarında çok mal var. Uzakdoğulu üreticiler durgunluğun da etkisi ile bizden yüzde 30-40 daha aşağı fiyat veriyorlar. Navlun fiyatları da geriledi. Uçakla gönderdiklerinde bile daha ucuza geliyor. Avrupalılar bize verecekleri siparişlerin bir kısmını onlara yönlendiriyorlar. Biz tasarım konusunda çok iyiyiz. Hatta çok yaygın olmasa da buradaki tasarımı beğenip, fiyat tutmadığı için Uzakdoğu’da ürettiren ve Uzakdoğu’daki üreticiye buradaki tasarım için para ödettiren alıcılar biliyorum.”