SÜTAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Yılmaz aradı:
- Sütaş Doğu Güneydoğu Anadolu Sütçülük Projesi Bingöl Entegre Tesisleri'nin son halini görmenizi istiyorum. Bir grup meslektaşınızla gitmek üzere plan yaptık, bekliyorum.
Bingöl yolundayken projeyle ilgili daha önce yazdığım yazıları gözden geçirdim:
- Nisan 2012: Gündemimizde 80 milyon dolarlık yatırım var. Bunun önemli bölümünü Doğu’da hayvan çiftliği ve süt fabrikası kurmaya ayıracağım.
- Eylül 2014: Bingöl’e o yatırımı mutlaka yapacağım.
- Aralık 2016: Tire’ye 80 milyon dolarlık yatırım yaptı, Bingöl’e yatırımı arsa geciktirdi.
Muharrem Yılmaz, Tire’deki sohbet sırasında o güne kadarki toplam yatırımları konusunda şu hesabı ortaya koymuştu:
- Karacabey, Aksaray ve Tire’ye toplam yatırım 620 milyon doları buldu…
- 29 Ocak 2020: Lahor’a (Pakistan) Bingöl fabrikasının kopyasını yapıyoruz.
- 1 Şubat 2021: Cevdet Yılmaz: “Bingöl’e Sütaş yatırımı tam bir kalkınma projesi. Buraya uzay üssü kurulsa bu kadar etkisi olmaz.”
Günübirlik Bingöl Entegre Tesisleri turunda Muharrem Yılmaz’a Sütaş Yönetim Kurulu Üyesi İlhan İl ile Sütaş Marka ve Kurumsal İlişkiler Direktörü Eylem Karakaş Soyluoğlu eşlik etti.
Eylem Karakaş Soylu, sunuma tarihçeden girdi:
- Sütaş, 1975 yılında kuruldu. O günlerde günlük süt işleme kapasitesi 5 tondu.
Muharrem Yılmaz araya girip tarihçeyi daha da eskilere doğru taşıdı:
- Ailemizin süt işine girişi aslında dedem Celalettin Yılmaz’ın Karacabey’de birkaç arkadaşıyla 1958’de süt ihalesine girmesiyle başlıyor. Arkadaşları vazgeçiyor, dedem söz verdiği için sütü alıp mandıracılığa adım atıyor.
İlk markalı ürünün “CY Kaşarları” olduğunu belirtti:
- İnek sütünden ilk kez kaşar üretiyorlar. Dedemin 7 çocuğu oluyor. En büyüğü babam Sadık Yılmaz. Erkeklerin hepsine “S” ile kızlara da “Ş” ile başlayan isim koymuş. Markayı da o dönemde “SY” olarak değiştiriyor.
1970’li yıllarda babası Sadık Yılmaz’a bir grup arkadaşının, “Önderlik yap, şirket kuralım” dediğini aktardı:
- Böylece 1975’te halka açık bir şirket kuruluyor. 1980’lerde biz işin içine girdik. 15-16 yıl Karacabey’den çıkmadık. 1996’da dağıtım ağımızla Türkiye geneline yayıldık.
2005 yılında babasının vefat ettiğini anımsattı:
- Aynı yıl ilk büyük hamleyi Aksaray’a yatırım kararı alarak yaptık. Aksaray Entegre Tesisleri, 2010 yılında devreye girdi. Hayvan gübresinden elektrik ürettiğimiz ilk biyogaz tesisimizi de Aksaray’da kurduk.
Yılmaz, tarihçeyi anlatırken arada yarattıkları iş modelini şöyle tanımladı:
- Kurulduğumuz günden beri sütçülüğe odaklanıp, bu alanda uzmanlaşıp büyürken “Çiftlikten Sofralara” uzanan süt değer zincirini entegre ettik. Ürünlerimizin izlenebilirliğini sağlayan bir iş modeli yarattık.
2015 yılında Tire tesislerinin hazır hale geldiğini vurguladı:
- Aslında Elazığ’da yatırım için yer bakarken Bingöllü olan şimdiki Cumhurbaşkanı Yardımcımız Cevdet Yılmaz, yönümüzü Bingöl’e çevirdi. Havalimanının açılmasıyla bu yatırıma başladık. 2020 yılında üretime hazır hale geldi.
Eylem Karakaş Soyluoğlu, ulaştıkları durumu şöyle özetledi:
- 4 entegre tesisimizle Türkiye’nin dört bir yanındayız. Entegre tesislerimizin her birinde damızlık yetiştirme çiftlikleri, yem fabrikası, süt ürünleri fabrikası, enerji ve gübre tesisleri yer alıyor.
Muharrem Yılmaz, Bingöl’le ilgili şu bilgiyi paylaştı:
- Geçen yıl buradaki sözleşmeli çiftçilerimize 245.4 milyon lira ödedik. Şu anda yüzde 25 kapasiteyle çalışıyoruz. Bu yıl hububat sapı, yonca ve silajlık mısır üretimi karşılığında Bingöl’deki sözleşmeli çiftçilerimize 414 milyon lira ödeyeceğiz.
Bingöl’e 202 milyon dolar yatırdıklarını kaydetti:
- Bingöl’deki çiftliklerimizde 7 bin 23 sağmal olmak üzere 15 bin 618 büyükbaş hayvanımız bulunuyor. Erkek buzağıları bölgede hayvancılık yapan çiftçilerimize satıyoruz. Ayrıca Bingöl’de 658 üretici aile ve çiftlikten günde 28.3 ton süt alıyoruz.
Bingöl’deki cirolarını sordum, Sütaş’ın konsolide cirosunu aktardı:
- 2024 yılı konsolide net ciromuz 39.6 milyar liraya ulaştı. 50’nci yılımızda İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) “En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu” listesinde 50’nci sıraya yerleştik.
Sütaş, adına uyan adımlarla yol aldı, 4 entegre tesise 822 milyon dolar yatırıp, ciroda 1 milyar doları aştı… 50’nci yılında Türkiye’nin 50’nci büyük sanayi kuruluşu olmayı başardı…
Günde 6.8 milyon adet süt ürünü dağıtıyor, her 10 evin 8’ine giriyor
SÜTAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Yılmaz, Sütaş Marka ve Kurumsal İlişkiler Direktörü Eylem Karakaş Soyluoğlu’nun ekrana yansıttığı sunumdan bazı verileri paylaştı:
- 5 bin 800 kişisi bordrolu, 2 bini sözleşmeli olmak üzere 7 bin 800 kişiye doğrudan istihdam sağlıyoruz.
- 20 bin üretici aile ile çalışıyoruz. 2024 yılında 1311 çiftçi aile ile sözleşmeli 51 bin dekar alanda 157 bin ton kaba yem üretimi gerçekleştirdik.
- Yem fabrikalarımızda 2024 yılında 486 bin ton kaba yem ürettik. Toplam kapasitemiz 750 bin ton/yıl.
- Karacabey, Aksaray ve Bingöl’deki tesislerimizde toplam 26 bin 500 hayvanımız bulunuyor. Toplam kapasitemiz 35 bin baş.
- 2024 yılında 1 milyon ton süt işledik. Toplam yıllık süt işleme kapasitemiz 1.6 milyon ton.
- Günde ortalama 6.8 milyon paket süt üretip dağıtıyoruz.
- Ürünlerimizi 182 bin satış noktasında tüketicilerle buluşturuyoruz.
- Türkiye’de her 10 hanenin 8’ine Sütaş ürünü giriyor.
Biyogazdan 22.3 MW elektrik üretiyoruz
SÜTAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Yılmaz, çoğunluğu çiftliklerdeki hayvan gübresi kullanılarak olmak üzere biyogazdan elektrik üretiminde öne çıktıklarını bildirdi:
- 2024 yılında çiftliklerimizin gübreleri ve fabrikalarımızın organik atıklarından 100.260 MWh elektrik, 49 bin 610 MWh sıcak su ve 73 bin 818 ton buhar olmak üzere 223 bin 278 MWh yenilenebilir enerji ürettik. Biyogazdan enerji kapasitemiz 22.3 MW.
Güneş enerjisi santrallarına değindi:
- Yenilenebilir enerji üretimimizi artırmak için çiftliklerimizin çatılarını da güneş enerjisi panelleriyle donatıyoruz. GES’lerimizin kurulu gücü 26.3 MW’I buldu.
Enerjide kendine yeterlilik noktasına çok yakın olduklarını belirtti:
- Endüstriyel tesislerimizin elektrik ihtiyacının yüzde 92’sini, ısı ihtiyacının yüzde 38’ini ineklerimizin gübreleri ve organik atıklardan ürettiğimiz yenilenebilir enerji ile karşılıyoruz. Bu yıl elektrik ihtiyacımızın tamamını kendi üretimimiz ile karşılamayı hedefliyoruz.
Biyogaz tesislerinden elde ettikleri organik gübre üzerinde durdu:
- 2024 yılında 740 bin ton sıvı organik gübreyi yem bitkilerimizin yetiştiği 117 bin dekar araziyle buluşturarak toprağın organik içeriğinin güçlendirilmesine ve onarılmasına katkı sağladık.
Bingöl’de Süt Hayvancılığı Ar-Ge merkezi kuruyoruz
SÜTAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Yılmaz, Bingöl’deki tesis turu sırasında “Hayvan Sağlığı Teşhis ve Analiz Laboratuvarı”nı anlattı:
- Merkezimizde çiftliklerimizdeki hayvanların periyodik sağlık kontrollerinin gerektirdiği testlerin yapılarak sürü sağlığının, bağışıklığının ve verimliliğinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar yürütülüyor.
Süt Hayvancılığı Ar-Ge merkeziyle ilgili şu bilgileri verdi:
- Bölgedeki hayvancılığın geliştirilmesine destek olmak üzere, nesil ıslahı çalışmaları ile yüksek verimli hayvanların belirlenmesi ve hastalıklara karşı direnci yüksek sığır ırklarının yetiştirilmesine yönelik projeler yürütülecek. Bu amaçla embriyo transferi ve sperma üretimi gibi çalışmalar başlatıldı.
Süt fiyatının yıllık artışı yüzde 17
BİNGÖL’de tesisi turu sırasında Sütaş Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Yılmaz’a gıda enflasyonunu yukarıda tutan kalemler arasında et ve süt ürünlerinin de bulunduğu soruldu.
Yılmaz, soruya süt fiyatlarını ortaya koyarak yanıt verdi:
- Süt fiyatlarını Ulusal Süt Konseyi belirliyor. 2024 yılı Mayıs ayında sütün kilosu 14.65 liraydı. Bu yılın Mayıs ayında 17.15 liraya çıktı. Yani, yüzde 17 arttı.
Süt fiyatlarındaki artışın enflasyonun çok altında olduğuna dikkat çekti:
- Süt üreticisi de, süt ürünleri üreten sanayici de enflasyon karşısında ezilmiş durumda.
Üretimin bollaştığı dönemde Et Süt Kurumu’nun sütte müdahale alımı yaptığını vurguladı:
- Bu şekilde süt fiyatında istikrar sağlamaya çalışıyorlar. Et Süt Kurumu müdahale döneminde aldığı sütleri süt tozuna dönüştürüyor. Süt tozunu da sanayiciye ihracat kaydıyla satıyor.
