Son aylarda Almanya’da ekonomik büyüme de yavaşlama, sanayi üretiminde gerileme ve otomotiv sektöründe yaşanan krizlere yönelik giderek artan sayıda haber alıyoruz. Aslında bu gelişmeler sadece Almanya ile sınırlı değil Batı Avrupa ülkelerinin büyük kısmında benzer sorunları farklı yoğunlukta görüyoruz.
Yavaş büyüme
Son 15 yılda AB ile ABD büyüme ortalaması arasında 1 puan civarında fark var. AB ekonomisi 2010’dan bu yana ortalama yüzde 1,5 hızla büyürken, ABD’de büyüme ortalaması yüzde 2,5, Çin’de yüzde 6,7 civarında.
2010’da ABD ekonomisinin büyüklüğü 15, AB’ninki 14,6, Çin’inki 6 trilyon dolar civarında idi. Bu yıl sona erdiğinde GSYH’nin, ABD 29,2, AB’nin 19,4, Çin’in 18,3 trilyon dolar olması bekleniyor. Grafikte göreceğiniz gibi AB ekonomisi dolar bazında yatay bir seyir izlerken, Çin ve ABD’de yön yukarı.
Zayıflayan verimlilik
AB ile ABD ve Çin arasında gerek emek verimliliği, gerek toplam faktör verimliliğinde uzun yıllardan bu yana ABD lehine fark var.
Teknoloji yatırımlarının zayıflığı
Teknolojiye dayalı yeni girişimlerde ABD’nin ezici bir üstünlüğü var. AB’de kurulan teknoloji şirketlerinin bir bölümü de zamanla ABD’ye göç ediyor. Bu durumun altı Draghi raporunda da çiziliyor.
Kamu borçları
AB ülkelerinin kamu borç sorunu yeni bir gelişme değil. 2008-2009 küresel krizinde de aynı zayıflık AB ekonomilerinin başına bela olmuştu. Son verilere göre AB’de kamu borçlarının GSYH’ye oranı yüzde 81,5. Euro Bölgesinde aynı oran yüzde 88,1. Yunanistan, İtalya, Fransa, Belçika, İspanya, Portekiz borçluluğun en yüksek olduğu ülkeler. Fransa’da geçtiğimiz günlerde son Başbakanın güven oyu alamamasının nedenlerinden birinin ucu maliye politikasına dayanıyordu.
Zayıflayan liderlik
Avrupa’nın sesi son yıllarda küresel siyasette daha cılız çıkmaya başladı. Bir zamanlar Chirac, Schroeder, Thatcher ve Blair gibi etki yaratan liderlerin son temsilcisi Merkel görevden ayrıldıktan ve özellikle de en büyük Avrupa ekonomisi olan Almanya’nın hem siyaset hem de ekonomi kulvarında güç kaybetmesi bir liderlik sorununa da işaret ediyor.
Yaşlanan nüfus
AB ülkelerinin toplam nüfusu 450 milyona yakın ve bu nüfus önümüzdeki yıllarda yavaşça azalacak. Şu anda 90 milyonun biraz üzerinde olan +65 nüfusunun yakın gelecekte 130 milyona ulaşması bekleniyor.
Nisan’da Enrico Letta, Eylül’de Mario Draghi’den Avrupa ekonomisinin temel sorunlarına ve mevcut trendden nasıl çıkılacağına dair iki farklı rapor geldi. Raporlar çok ses getirmiş olsa da; Avrupa harekete geçme konusunda hala çok yavaş.
Ve Türkiye…Acaba firmalarımız, ihracatın yeniden canlanması için, en büyük pazarımız olan Avrupa’da büyümenin hareketlenmesini beklerken, son 15 yılda farkı giderek açan ABD ve Asya pazarlarını göz ardı mı ediyor?
