Yener KARADENİZ
Geçen hafta Resmi Gazete’de yayınlanan düzenleme ile airfryer, robot süpürge ve ütü gibi 30 farklı elektrikli küçük ev aletleri ithalatında gözetim uygulamasına gidilmesi kararlaştırıldı. Yerli üretimi teşvik etmek amacıyla getirilen ve 23 Nisan’da yürürlüğe girecek uygulama kapsamında ürüne göre değişmekle birlikte 10 ile 200 dolar arasında değişen ücret tahsil edilecek. Bu ürünlerin önemli bir kısmının Türk şirketler tarafından yurtdışında ürettirilerek Türkiye’ye getirildiğini belirten sektör temsilcilerinden bazıları Türkiye’de yatırım için de düğmeye bastı. Karar ile gözetim uygulamasına konu olan ürünlerin 482,4 milyon doları bulan küçük ev aletleri ithalatının yüzde 40 azalması, 1,364 milyon dolar olan ihracatın ise önemli ölçüde artması bekleniyor.
İhracatı takip etmek lazım
Arzum Yönetim Kurulu Başkanı Murat Kolbaşı, söz konusu uygulamanın da etkisiyle Türkiye’de yerli sanayinin gelişeceğini ve Türkiye’nin Çin’e alternatif olma şansı yakalayacağını belirtti. Koruma önlemleri kapsamında getirilen gözetim uygulamasını ithalat maliyetlerini yükselterek yerli sanayiyi teşvik eden bir karar olarak değerlendiren Kolbaşı, “Önemli olan nokta yerli sanayinin bu koruma önlemleri ile ihracatı ne kadar geliştireceği. Sektör ve sanayinin bu anlamda ne kadar ilerleyeceğini takip etmek gerekiyor. Kararı çok önemli ve kıymetli buluyorum. Türkiye’de üretim de var bu ürünlerde, ama bu sektörün büyük oyuncusu Çin. Bu ürün gruplarında dünya markalarına da üretim yapıyor. Uygulama sanayinin daha da gelişmesini sağlayacak. Mühim olan yerli sanayinin ihracata odaklanarak, dünya pazarından Türkiye’nin de pay alması. O rakamları da takip ediyor olmamız lazım” dedi.
Fiyatlar 1.000-2.000 TL artacak
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, bahse konu 30 ürünün geçen yıl itibari ile ithalat değeri 482 milyon dolar iken ihracatı ise 1 milyar 364 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ürün grupları arasında ithalat değeri en fazla olan grup 243 milyon dolarlık ithalat faturası ile robot süpürgeler olarak öne çıktı. Onu 52 milyon dolarlık değer ile airfryer takip etti. Geçen yıl 1 milyon 790 bin adet robot süpürge ve 7 milyon adet airfryer ithal edildi. Bu alanda faaliyet gösteren Wiami Home Technology Genel Müdürü Mehmet Hayrettin Yılmaz, geçen yıl Türkiye’de 1,5 milyon adet airfryer satıldığını ve bunun yaklaşık yüzde 60’ının ithal olduğunu söyledi. Yılmaz, kararın ürün fiyatlarına bin -2 bin TL arasında değişen oranlarda artış olarak yansımasını beklediklerini belirterek, bunun ithalatta yüzde 40 düşüşe yol açabileceğini dile getirdi. Yılmaz, “Biz de Wiami Home Technology olarak ürünlerimizi her ne kadar yurt dışından ithal etsek de bu yıl içinde yerli üretime geçiş yapacağız. Yerli üretim ürünlerimizi tüketicilerle buluşturmayı hedefl iyor, bu yöndeki çalışmalarımızda da son aşamalara gelmiş bulunuyoruz” açıklamasında bulundu.
Zam beklentisi satışları artırdı
Öte yandan kararın ardından yüzde 20 zam beklentisi ertelenen talepleri harekete geçirdi. İhtiyacını zamsız fiyattan almak isteyen tüketiciler, alışverişe koştu. İncehesap.com’un Kurucu Ortağı Nurettin Erzen, zam beklentisiyle son birkaç gündür küçük ev aletlerinde özellikle airfryer ve robot süpürge satışlarının hareketlendiğini ifade etti.
Uzakdoğu ile rekabet avantajı oluştu
Üyeleri arasında elektrikli küçük ev aletleri markaları da bulunan Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD) Başkanı Talha Özger, karar ile ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: “Küçük elektrikli ev aletleri hem katma değeri yüksek, hem de mutfak eşyalarında en büyük pazar payına sahip olan sektörlerden bir tanesi. Airfryer, robot süpürge ve meyve sebze presleri gibi bu üçünün grubu da yurt dışından çok fazla ithal edilen ürün grupları. Eğer gözetim uygulaması gelmeseydi Türkiye'deki üreticiler, yabancı firmalar karşısında özellikle Uzak Doğu ile rekabet etmeleri çok zor olacaktı. Bu yüzden özellikle bu ürünleri üreten yerli üreticiyi, sanayiciyi korumak ve rekabet avantajı sağlamak için doğru bir karar.”