Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan ekim ayına ilişkin geçici dış ticaret verileri açıklandı. Buna göre, Genel Ticaret Sistemi (GTS) kapsamında ihracat, ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,4 artarak 22 milyar 871 milyon dolar, ithalat yüzde 0,6 yükselerek 29 milyar 390 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret açığı, ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17,5 azalarak 7 milyar 902 milyon dolardan, 6 milyar 519 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı Ekim 2022’de yüzde 72,9 iken, geçen ay yüzde 77,8’e yükseldi.
Ocak-ekim döneminde ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla ihracat yüzde 0,2 artarak 209 milyar 904 milyon dolar, ithalat yüzde 1,1 yükselerek 303 milyar 821 milyon dolar oldu. Dış ticaret açığı, ocak-ekim döneminde yüzde 3,2 artışla 91 milyar 44 milyon dolardan 93 milyar 917 milyon dolara çıktı.
İhracatın ithalatı karşılama oranı Ocak-Ekim 2022’de yüzde 69,7 iken bu yılın aynı döneminde yüzde 69,1’e geriledi.
Enerji ve altın hariç dış ticaret
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, ekimde yüzde 4,6 artarak 19 milyar 721 milyon dolardan, 20 milyar 627 milyon dolara yükseldi. Ekimde enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat da yüzde 18,8 artarak 18 milyar 637 milyon dolardan, 22 milyar 135 milyon dolara çıktı.
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı, ekimde 1 milyar 508 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi, yüzde 11,5 artarak 42 milyar 761 milyon dolar oldu. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 93,2 olarak gerçekleşti.
İmalat sanayisinin payı yüzde 93,5
Ekonomik faaliyetler incelendiğinde, ihracatta ekimde imalat sanayisinin payı yüzde 93,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 4,6, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,5 oldu. Ocak-ekim döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayisinin payı yüzde 94,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,6, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,5 olarak kaydedildi.
Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta ekimde ara mallarının payı yüzde 68,2, sermaye mallarının payı yüzde 15,7 ve tüketim mallarının payı yüzde 16,1 olarak hesaplandı. Ocak-ekim döneminde ise ara mallarının payı yüzde 73, sermaye mallarının payı yüzde 14,1 ve tüketim mallarının payı yüzde 12,8 oldu.
Almanya ihracatta, Çin ithalatta ilk sırada
Ekimde ülkeler özelinde ihracatta ilk sırayı 1 milyar 763 milyon dolarla Almanya aldı. Bu ülkeyi 1 milyar 322 milyon dolarla Irak, 1 milyar 254 milyon dolarla ABD, 1 milyar 115 milyon dolarla Birleşik Arap Emirlikleri ve 1 milyar 110 milyon dolarla İtalya izledi. Söz konusu ayda ilk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 28,7’sini oluşturdu.
Ocak-ekim döneminde de ihracatta ilk sırada Almanya yer aldı. Bu ülkeye 17 milyar 666 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Almanya’yı 12 milyar 261 milyon dolarla ABD, 10 milyar 269 milyon dolarla İtalya, 10 milyar 253 milyon dolarla Irak ve 10 milyar 178 milyon dolarla Birleşik Krallık takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 28,9’una karşılık geldi.
Ekimde ithalatta ise ilk sırayı Çin aldı. Çin’den yapılan ithalatın tutarı 3 milyar 761 milyon dolar olurken bu ülkeyi 3 milyar 233 milyon dolarla Rusya, 2 milyar 606 milyon dolarla Almanya, 1 milyar 344 milyon dolarla İtalya, 1 milyar 247 milyon dolarla ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 41,5’ini oluşturdu.
Ocak-ekim döneminde de ithalatta ilk sıra Çin’in oldu. Bu ülkeden yapılan ithalatın tutarı 38 milyar 156 milyon dolar olarak gerçekleşti. Çin’i 37 milyar 937 milyon dolarla Rusya, 23 milyar 796 milyon dolarla Almanya, 17 milyar 707 milyon dolarla İsviçre, 13 milyar 87 milyon dolarla ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 43’üne tekabül etti.
Arındırılmış verilerle ihracat geriledi
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre, ekimde bir önceki aya kıyasla ihracat yüzde 0,2 azalırken ithalat yüzde 6,6 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise ekimde geçen yılın aynı ayına kıyasla ihracat yüzde 4,7 artarken ithalat yüzde 1,9 azalış gösterdi. Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, “ISIC Rev.4” sınıflaması içinde yer alan imalat sanayisi ürünlerini kapsıyor. Ekimde bu sınıflamaya göre imalat sanayisi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 93,5 oldu. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 4,1 olarak kayıtlara geçti. Ocak-ekim döneminde “ISIC Rev.4”e göre imalat sanayisi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,5 olarak hesaplandı. Aynı dönemde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,7 oldu. Ekimde imalat sanayisi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 82,6 olarak belirlendi. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 11,1 olarak kaydedildi. Ocak-ekim döneminde ise imalat sanayisi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 80,9 oldu. Söz konusu dönemde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 10,3 olarak kayıtlara geçti.
Özel Ticaret Sistemi verileri
Özel Ticaret Sistemi’ne göre ekimde ihracat, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 6,3 artarak 20 milyar 730 milyon dolara, ithalat da yüzde 0,2 artarak 27 milyar 550 milyon dolara çıktı. Ekimde dış ticaret açığı yüzde 14,8 azalarak 8 milyar 2 milyon dolardan 6 milyar 819 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı Ekim 2022’de yüzde 70,9 iken bu yılın aynı ayında yüzde 75,2’ye yükseldi. Özel Ticaret Sistemi’ne göre ihracat ocak-ekim döneminde ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 1,9 azalarak 190 milyar 730 milyon dolar olurken ithalat yüzde 0,4 artışla 284 milyar 265 milyon dolara çıktı. Ocak-ekim döneminde dış ticaret açığı yüzde 5,4 artarak 88 milyar 723 milyon dolardan 93 milyar 535 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı Ocak-Ekim 2022’de yüzde 68,7 iken bu yılın aynı döneminde yüzde 67,1 oldu.
