İSTANBUL / EKONOMİ
Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası Genel Müdürü İbrahim Öztop, kaynak çeşitlendirmeyi önemsediklerini bu nedenle de piyasaları yakından takip ettiklerini belirterek, yeşil temalı eurobond ihracı için piyasayı kolladıklarını dile getirdi. Öztop, “Kapı kapı dolaşıp milletten para istiyoruz, en son görüştüğümüz kurum özel şirket olmadığınız için kaynak sağlayamıyoruz dedi, yıkıldım. Başka bir tanesinden bekliyoruz. Durmak yok, devam, sokak kedisi misali aç kalmaz yani. Biz de mecbur para bulacağız” diye konuştu.
Tahvil ihracı 2025 yılında yapılacak
Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası Genel Müdürü İbrahim Öztop bankanın 50’nci kuruluş yıldönümü nedeniyle düzenlenen basın toplantısında soruları yanıtladı. Türkiye’ye yurtdışından kaynakları kazandırdıklarını ancak bunu çeşitlendirmek istediklerini dile getiren Öztop, ne kadar çok kaynak getirirlerse özel sektöre desteklerinin o kadar yükseleceğini kaynakları da uygun maliyetli getirmeye çalıştıklarını söyledi. Öztop şunları söyledi: “Bu yıl bankalar, özel şirketler 27 milyar dolar kaynak getirdi Türkiye’ye. Bu olağanüstü bir rakam. Yabancı şu anda bu piyasaya geliyor, iyi fonlama imkanı sağladık. Biz burayı kolluyoruz eurobond ihracı için. Bunun teması mutlaka yeşil olacak ve tatminkar bir rakam olacak. Uygun zamanda çıkacağız, yatırım bankalarıyla konuşuyoruz.”
Sendikasyona da çıkabileceklerini kaydeden Öztop, küresel olarak faiz indirimi sürecinin de fonlama maliyetine olumlu katkısının olacağına dikkat çekti. Öztop, ihracı 2025 yılında yapmayı planladıklarını belirterek, ancak ihraç büyüklüğünü belirlemediklerini, piyasa koşullarına göre belirleneceğini ifade etti.
6 yıldır hiç sorunlu kredi oluşmadı
2018’deki yeniden yapılanma sürecinde Ankara’dan İstanbul’a 60 kişiyle geldiklerini kalan 600 kişinin başka kamu kurumlarına geçtiğini, özel sektörden 290 kişiyi bünyelerine katarak şu an 350 kişilik kadroyla devam ettiklerini söyleyen Öztop, “350 kişilik kadroyla 6 yılda büyüklüğümüzü dolar bazında yüzde 90 arttırdık, kredilerde de dolar bazında yüzde 42 artışla bugüne geldik. 154 milyar lira aktif büyüklüğümüz var. Kredilerin payı da 97 milyar TL’ye ulaştı. Sorunlu kredilerin oranı da yüzde 1’in altında yüzde 0,7 olarak gerçekleşti” diye konuştu.
6 yılda yeni kredilerde hiç sorunlu kredi oluşmadığını vurgulayan Öztop, şunları söyledi: “Aktif büyüdükçe geçmişten gelen sorunlu kredilerde de tahsilatları yaparak takipteki alacak oranı yüzde 1’in altına geldi. Son 6 yılda sorunlu kredi oluşmadı. İhtiyatlı kredi inceleme sürecimiz var. Kredilerin sadece iktisadi tarafına bakmıyoruz sosyal ve çevresel anlamda da etkisini değerlendiriyoruz” dedi.
Özkaynak karlılıklarının yüzde 40 civarında olduğunu, sermaye yeterlilik oranlarının da yüzde 20,9 olduğunu ifade eden Öztop, Varlık Fonu’nun 3 milyar lira sermaye enjeksiyonu sonrasında ciddi bir sermaye artışı gerçekleştirdiklerini artık ona bağımlılıklarının kalmadığını vurguladı. Öztop, yenilenebilir enerjinin önemli alanlarından biri olduğunu, kredilerinin yüzde 58’ini kapsadığını dile getirerek fosil yakıtlarda kredilendirme yapmadıklarını işletme kredisi de verdiklerini şu anda en çok deprem kredisi verdiklerini söyledi.
Öztop, kredileri ucuz olmakla nispeten alımında ve sürecinde şirketlere meşakkat gerektirdiğini belirterek “Bizim gibi bankaların en önemli görevlerinden biri bir şekilde özel sermayenin mobilizasyonu. Ülkenin dönüşümüne tek başınıza bir şey yapamazsınız ama katalizör etkisi yapabilirsiniz. Sizin yüzde 25 gireceğiniz projeye diğer finansman kuruluşları da girerse etkili olur” diye konuştu. Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası Genel Müdürü Öztop, “Temin ettiğimiz kaynakların yüzde 58’ini yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği temalı kaynaklar oluşturuyor. Bugün kredi portföyümüzün yaklaşık yarısını oluşturan enerji projeleri ile Türkiye'nin yenilenebilir enerji kapasitesinin yaklaşık %6’sının oluşturulmasını sağladık” şeklinde konuştu.
■ NATO savunma fonu ile temas halindeyiz
Özel sektörle menfaatlerinin ilişkilenmesi gerektiğini dile getiren Öztop, 200 milyon dolar karbon emisyonu azaltması konusunda kredileri bulunduğunu ancak ihtiyaç varken iştahın tam olarak var olduğunu söyleyemediklerini belirtti. Öztop, sektörlerin önünü görmek istediklerini söyleyerek savunma sanayi destek için çalıştıklarını da kaydetti. NATO’nun bu konuda kurulmuş 1 milyar dolarlık fonu ile iletişim içinde olduklarını belirten ve onlara aday şirket tanıtımları yaptıklarını söyleyen Öztop, “Amacımız işbirliği yapmak, günün sonunda yatırım yaptırırken iyi şirketleri bulmak istiyoruz. Onlardan da kaynak talep ediyoruz. NATO fonu yetkilileri 3 kere geldiler, onları firma ve fonları tanıştırdık. Onlar, hem fonlara hem de direkt sermaye koyuyorlar. Daha Türkiye’ne yatırım yapmadılar ama bekliyoruz yatırım yapmalarını” diye konuştu.
■ 2025 bankalar için zor bir yıl olacak
Bu yılın bankacılık sektörü için zor bir yıl olduğunu kaydeden Öztop, enflasyon muhasebesi dikkate alındığında kar anlamında banka olarak başa baş bir noktada kapatacaklarını söyledi. Bankalar açısından 2025'in zor bir yıl olmasını beklediklerini ifade eden Öztop, ancak günün sonunda faiz indiriminin de olumlu yansıyacağını söyledi. Öztop, 2018’deki yeniden yapılandırmanın ardından teknoloji startuplarını desteklemek için Türkiye Kalkınma Fonu’nu kurduklarını kaydederek, teknoloji için 8 tane fonları bulunduğunu ve yatırımlara tohum aşamasından başladıklarını söyledi. 238’e yakın projeye finansman sağladıklarını, yeni kurdukları TKYB üst fonu ile de fonlara yatırım yapmak istediklerini kaydeden Öztop, “50 milyon dolarlık oluşturduğumuz üst fon için 35 milyon dolar Hazine ve Maliye Bakanlığı, 15 milyon dolar da biz koyduk. Fonlara para vereceğiz. 125 milyon dolarlık fon kaynağı yönetiyoruz. Etki fonu kurmak için de çalışmalarımızı yapıyoruz” diye konuştu.
■ 2025’te yabancının ilgisinin artmasını bekliyoruz
Kamu yatırım bankası olarak halka arzlarda ve satın alma birleşme işlemlerinde çalıştıklarını belirten Öztop, daha önce Özelleştirme İdaresi ve Türkiye Varlık Fonu'na da danışmanlıklar yaptıklarını kaydetti. Öztop, 9 halka arz yaptıklarını seçici davrandıklarını kaydederek yabancı sermayenin 2025’te geleceğini ümit ettiklerini ve bu alanlarda aktif olmaya devam ettiklerini dile getirdi. şunları söyledi: "Yabancı sermayenin 2025'te geleceğini ümit ediyoruz. Özelleştirmelerde şu anda planlanan büyük bir özelleştirme yok ancak, satın alma birleşmelerde, teknoloji, servis sektörü, enerji, sağlık önemli kritik sektörlerden... Yatırım bankacılığında, halka arzlarda momentum düştü. Elimizde bazı güzel işler var. Bunların ölçeği biraz büyük ancak yabancı yatırımcı ile başarılı olabilecek halka arzlar bunlar. Biz de bekliyoruz şu anda yabancıyız."
