RUHİ SANYER
DİMES, 2024 yılında yüzde 61 büyüme ile 7,7 milyar TL ciroya ulaştı. 100’ü aşkın ülkeye ihracat yapan DİMES, 2025 yılı için hedefini 11,7 milyar TL ciro ve TL bazında yüzde 73 ihracat büyümesi olarak belirledi.
Son 5 yılda geliştirilen ve piyasaya sürülen yenilikçi ürünler şirket finansallarında önemli ağırlığa sahip hale gelmiş. Şirketin yenilikçi ürün olarak tanımladığı Sıkma, OBSESSO, DİMES Milkshake, DİMES Smoothie, DİMES COOL Mix’in 5 yıl önce toplam tonajdaki payı yüzde 8 iken bugün yüzde 13’e ulaştı. Bu ürünlerin ciroda 5 yıl önce yüzde 18 olan payı bugün yüzde 31, brüt kârda yüzde 24 olan payı ise bugün yüzde 43.
DİMES CEO’su Ozan Diren yeni ürün geliştirilirken önce trendlere bakıldığını belirterek “Sonra hem ürün hem de konsepti birçok testten geçiyor. Biz prosesle ilerliyoruz. Bir kişiye yapıldığı zaman bile garantili sonuç aldığınız nörotestleri de kullanıyoruz. Tat testleri yapılıyor. Hedef kitlelerdeki insanlara tanıtılıyor. Bazı ürünler rafa çıkartılıyor ve raftaki çekişe bakılıyor” diye konuşuyor.
DİMES her sene kasım ayında tüm ürünleri gözden geçirip, bazılarının üretimini durdurup Ozan Diren’i deyişiyle “yerlerine daha iyilerini koyuyor”. Bazı ürünler raftan indirilirken üretim parti büyüklüğü, ciro, yılda kaç kez üretim yapılabildiği, iade oranı gibi kriterler de göz önünde bulunduruluyor. Üründe bir sıkıntı olmasa bile dağıtım kanallarına girilememiş olması raftan indirilmesine de neden olabiliyor. Ürünleri dünya pazarlarına bakarak geliştirdiklerini söyleyen Ozan Diren “Oturup da kahve yapalım demiyoruz. Dünya nereye gidiyor ona bakıyoruz. Mevcut bir ürün var haydi biz de yapalım demiyoruz. Biz ne yapıyorsak farklı bir şey yapmamız lazım ki sürdürülebilir olsun” diyor.
İhracatta 5 ana pazar var
DİMES’in dünyanın çok sayıda ülkesine ihracat yapmasına rağmen 5 ana pazarı var. Bunlar pazarlama yatırımı ve tüketici iletişimi yaptığı veya yapacağı ülkeler. Yani işi Türkiye’deki gibi yönettiği coğrafyalar. İlk sırada dünyanın en önemli pazarı ABD yer alıyor. Kanada ile birlikte hesaba katılan bu ülkeyi Japonya ve eşlikçisi Kore izliyor. Batı Avrupa, savaş nedeniyle potansiyelinin çok az bir kısmından yararlanılan Rusya ve Suudi Arabistan DİMES için öncelikli pazarlar. Diğer tüm ülke pazarları ise ihracat departmanı altında izleniyor. DİMES CEO’su Ozan Diren şirketin orta ve uzun vadeli planlarında en önemli ülkenin ABD olduğunu söylüyor. ABD ile bizzat ilgilendiği için orayı biraz ön planda tuttuğunu belirten Diren şunları söylüyor: “Japonya da en az o kadar önemli. Bir kere bu ülkelere biz her ürünü satmaya çalışmıyoruz. 130’un üzerinde ülkeyi araştırdık. Bunun önemli bir kısmı üzerinde 250-300 sayfalık analizler yaptık. Toplumun yaşı nereye gidiyor, tüketicinin karar verme mekanizması nasıl ilerliyor, yeni trendler. ABD’de smoothy, taze kahve ve taze sıkılmış kategorilerinde bir fırsat görünüyor. Neden? Çünkü kahve oranın çok kullandığı ürün ama pakete girmeye başladı. ABD için en önemli ürünlerimiz nar ve vişne suları, soğuk kahve çeşitleri ve smoothyler. Pazara girişi güç, önünde engeller olan işe giriyoruz.”
Zirai dondan nasıl etkilendi?
DİMES 2025 yılını 557 milyon TL düzeyinde yatırımla kapatacak. Yatırımlar Ar-Ge’nin yanı sıra donanım, altyapı ve yazılım temelli teknoloji yatırımları ile üretim tesislerindeki yeni hat yatırımları, alt ve üst yapı modernizasyonlarını kapsıyor. Ayrıca kalite, güvence ve patent alanlarındaki yatırımlar da sürdürülecek.
Ham madde alımı yapılan 15 binin üzerinde üretici ve aileleriyle birlikte yaklaşık 65 bin kişiyi kapsayan tarım ekosistemi, DİMES’in üreticiye rakip olmadan birlikte büyüme yaklaşımıyla destekleniyor. Nitekim bu ilişki sayesinde DİMES Türkiye’yi bu yıl etkileyen zirai dondan hammadde tedarikinde ihmal edilebilir düzeyde etkilenmiş.