MERVE YİĞİTCAN/İSTANBUL
Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER) Başkanı Burak Önder, yönetim kurulu üyelerinin de katılımıyla düzenlenen basın toplantısında Türk ev ve mutfak eşyaları sektörünün ilk yarı performansı değerlendirirken, derneğin yeni dönemdeki faaliyetlerine ve ekonomik görünüme ilişkin de açıklamalarda bulundu.--- Küresel ticaret dengelerinin yeniden şekillendiği bu dönemin riskler kadar fırsatlar da barındırdığını söyleyen Önder, “Bu dönem hem Türkiye için hem de bizim için de fırsatlar dönemi. Zaman içerisinde Türkiye’nin bir hub, bir dağıtım noktası haline geleceğini görebiliriz” dedi.
Türkiye’nin ev ve mutfak eşyaları sektöründe dünyanın en fazla ihracat yapan ülkeleri arasında 6’ncı ve 7’nci sıralar arasında devamlı yer değiştirdiğini kaydeden Önder, sektörün 2035 vizyonunu, Çin haricindeki ülkeler arasında ihracatta üçüncü ülke konumuna gelmek olarak belirlediklerini dile getirdi. Türkiye’de züccaciye sektörünün ihracat anlamında son 25 senede önemli mesafe aldığını vurgulayan Önder, “AB’nin ithalatının azalmasına rağmen biz Türkiye olarak ihracatımızı artırıyoruz ve pazar payımızı koruyoruz. Afrika kıtası da bizim için önemli lokasyonlarından biri. Orta Doğu’da ise Çin ve Hindistan hegemonyası nedeniyle büyümemizde azalma var. Ama ödevimizi iyi yaparsak, dersimizi iyi çalışırsak, buralardaki pazar paylarımızı kolaylıkla artırabiliriz” diye konuştu.
Firmalar ‘yağlandırılmadan’ teşvik edilmeli
Türkiye ihracatının ilk 6 ayda büyüdüğünü, ev ve mutfak eşyaları sektörünün ihracatının ise yüzde 3,1 oranında azaldığına işaret eden Önder, bu noktada Türkiye ihracatının nasıl büyüdüğünün dikkatle incelenmesi gerektiğini dile getirdi. Yüksek teknoloji üretiminde, özellikle savunma sanayi ihracatında önemli mesafe kaydedildiğini, bunun çok kıymetli olduğunu anlatan Önder, ancak Türkiye’nin daha güçlü kaslara sahip olduğu orta-yüksek ve orta-düşük teknolojili sanayilerdeki düşüşün kritik olduğunu vurguladı. Önder, “Yüksek teknoloji Türk sanayisi için kuşkusuz çok önemli. Ama yüksek teknoloji üretmek için bile orta-yüksek ve orta-düşük teknoloji üretmeye ihtiyacımız var. Çünkü bu alanlar Türkiye’nin hala en güçlü kasları… Bu nedenle bir fetişizmle ‘hadi yüksek teknoloji üretelim’ diyemeyiz” diye konuştu. Üretim ve yatırım iştahındaki gerilemeye de değinen Önder, “10 fabrikanın 9’u satılık dediğimde kastım, artık kimsenin üretici olmak istememesiydi. Bu Türkiye için tehlikeli bir durum. Kamunun elinde kısıtlı kaynaklar var. Bunların etkin kullanılması önemli. Bu nedenle üreticiler teşvik edilmeli ama ‘yağlandırılmadan’ teşvik edilmeli. Yani dönüşen dünyaya adapte olacak şekilde teşvik edilmeli. Türk toplumu sanayi devrimini kaçırmış bir toplum. Ancak şu anda hem üretim hem ticaret kabiliyetimizle uluslararası ticarette iyi bir yere geldik. Bunu kaybetmememiz lazım” ifadelerini kullandı.
“Eskiden krizler 6-9 ay sürerdi, bu kez 2 yılı geçti”
Son dönemde genel olarak imalat sanayinde yaşanan sıkıntıların sektörde de hissedildiğini anlatan Burak Önder, “Sektörde her şey güllük gülistanlık diyemeyiz. Ancak biz görece krizlerden daha az etkilenen bir sektörüz. Tabii geçmişte de krizler yaşandı. Genelde 6-9 ay bir sıkışıklık olur, ardından düzelmeye başlardı. Ancak bu sefer süreç 2 yılı aştı. Müteşebbisler de bu 2 yılı kendi kabiliyetleriyle bir şekilde götürebildi. Ancak süreç bu şekilde devam ederse neler olur öngöremiyoruz” dedi. Faizlerin düşmesinin imalatçılar açısından da önemli olduğuna işaret eden Önder, “En başta bu bir güven veriyor, sevindiriyor. Ancak biz finansmana iki yönüyle bakıyoruz; erişim ve kalite. Şu anda faiz 500 baz puan da düşse, ticari kredi büyümesindeki sınırlama devam ettiği sürece finansman sorununda bir rahatlama olamaz” dedi.
“İKMİB başkan adaylığı net değil, süreç ekim-kasım gibi netleşir”
Önümüzdeki yıl ihracatçı birliklerinde yapılacak seçimlerin heyecanı şimdiden başladı. Bu noktada İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) için başkan adayı olarak adı geçen isimlerden biri de Burak Önder… Toplantıda adaylığa ilişkin bir soruyu yanıtlayan Önder, “İKMİB başkanlığı için adımın geçiyor olması beni mutlu ediyor. Ancak orada bir süreç var. Erken bir yorum yapmak istemiyorum. Ekim-kasım aylarında sürecin netleşeceğini düşünüyorum” dedi.
