Ukrayna, geleneksel olarak Türkiye’nin mısır ithalatında önemli bir paya sahip, yakın bir zamana kadar Türkiye, Ukrayna’nın toplam mısır ihracatının dörtte birini satın alıyordu. Ancak 2025/26 sezonunda Türk talebinin önemli ölçüde düşmesi bekleniyor. Bu da Ukraynalı çiftçileri kara kara düşündürüyor.*** Türkiye, başta soya fasulyesi ve mısır olmak üzere Ukrayna’dan önemli miktarda tarım ithalatı gerçekleştiriyor. Bu yılın Ocak-Temmuz döneminde Ukrayna’dan yapılan ithalat hacmi, 2024 yılına oranla yüzde 16 daha yükselerek 1,48 milyar dolara yükseldi. 2025 yılının ilk 7 ayında Türkiye, mısır ithalatını bir önceki sezona göre 2,4 kat artırarak 322,9 milyon dolardan 760,6 milyon dolara, soya fasulyesi ithalatını ise yüzde 80 artırarak 141,9 milyon dolardan 255,4 milyon dolara çıkardı. Aynı dönemde, ayçiçek yağı ithalatı ise yüzde 18 azalarak 389,9 milyon dolardan 319 milyon dolara geriledi.
2027in ikinci yarısında Türk pazarında varlığı azalacak
İthalatın artmasının nedeni ise Türkiye›nin Ukrayna›dan satın aldığı ürünlerin bir kısmını kendi şirketleri aracılığıyla İran'a satması olarak gösteriliyor. Ancak 2025›in ikinci yarısında, Rusya’nın Türkiye’ye soya fasulyesi ve mısır arzında artış bekleniyor, bu nedenle Ukrayna’nın Türkiye pazarındaki varlığının azalacağı tahmin ediliyor.
ABD Tarım Bakanlığı’nın (USDA) tahminlerine göre, Türkiye’nin 2025/26 mısır ithalatı 3.3 milyon ton olarak öngörülüyor; bu rakam, 2024/25 dönemine göre 2.5 milyon tonluk bir azalma anlamına geliyor. Türkiye’nin mısır üretiminin 2025’te artması, bu durumu destekliyor.
Rusya’nın mısırı rekabetçi hale geliyor
Rusya’nın mısır rekabeti de artıyor; Rusya’nın daha büyük mısır hasadı, Marmara bölgesine yönelik agresif fiyat teklifleri sunmasına olanak tanıyor. Bu da Türkiye pazarında varlığı azalma riskiyle karşı karşıya olan Ukrayna mısırının nereye gideceği sorusunu sorduruyor.
■ Ukrayna mısırı yeni adres arıyor
Ukragriconsult tarafından yapılan değerlendirmeye göre Ukrayna mısırı şu destinasyonlara bakıyor:
▶Avrupa Birliği: İtalya, İspanya, Hollanda ve Belçika gibi ülkeler, Ukrayna mısırının ana alıcıları olmaya devam edecek. Özellikle İtalya ve İspanya’nın ithalatını artırması bekleniyor.
▶MENA Bölgesi: Mısır, 2024/25 döneminde 1.6 milyon ton mısır satın aldı. Eğer Mısır hükümeti ithalat finansmanını stabilize edebilirse, Ukrayna bu pazardaki payını koruyabilir veya artırabilir.
▶ Asya: 2022 yılına kadar Çin, Ukrayna mısırının en büyük alıcılarından biriydi. ancak 2024/25 sezonunda büyük bir hasat ve yüksek stoklar nedeniyle toplam mısır ithalatını minimum seviyeye düşürdü. Güney Kore, tedarikçilerini çeşitlendirmeyi hedefliyor. Japonya ise ABD mısırını temkinli bir şekilde ithal ediyor, ancak güçlü spesifikasyonlar ve güvenilir teslimat süreleriyle deneme partilerine açık. Vietnam, Endonezya, Malezya ve Filipinler’de talep artış gösteriyor. Bu ülkelerdeki fi yatlar, Brezilya ve Arjantin ile karşılaştırıldığında, Ukrayna mısır ihracatının ana etkeni olmaya devam ediyor.