MEHMET KAYA/ANKARA
Türkiye’de son dönemde e-ticaret pazaryerleri ve aracı kuruluşların perakende sektöründeki ağırlığı artıyor. Bu tür şirketlerde ve bu şirketlere hizmet veren başta lojistik olmak üzere her türlü şirketin yabancı kuruluşlara satışı yoğunlaştı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, yurt dışında yerleşiklerin, Türkiye’ye yaptığı perakende yatırımları 2015’li yıllarda toplam yatırımların yüzde 10’unun altındayken, son yıllarda yüksek seyrini sürdürerek yüzde 47’ye kadar yükseldi. 2024 Ocak-Eylül döneminde de yüzde 21 seviyesinde oluştu.
EKONOMİ’nin derlediği verilere göre, Türkiye’ye yabancı doğrudan yatırımlarda ağırlık geleneksel olarak hizmetler sektöründe bulunuyor. Yıllar içindeki çeşitli büyük yatırımlar, satınalma-birleşme- devralmalarla yıllık verilerde dalgalanma görülse de hizmetler sektörü gelen yatırımların hep yarısından fazlası olarak gerçekleşiyor. Hizmetlerin içindeki perakende sektörüne bakıldığında ise detay verinin bulunduğu 2005 yılı sonrasında 2016’ya kadar yıllık bazda 2008 yüzde 14,2 ile istisna olmak üzere yüzde 10’un altında kaldı. Türkiye ve dünyada, e-ticaretin yoğunlaştığı, perakende sektörünün hızlıca dönüştüğü dönemin gelmesinin ardından ise bu sektörde yoğun bir yabancı girişi oldu. Öyle ki, 2021 yılında Türkiye’ye gelen doğrudan yatırımın yüzde 41,79’u perakende sektöründe oldu. Bu yılın ocak-eylül döneminde de gelen toplam doğrudan yatırımların yüzde 21,82’si perakende sektöründe gerçekleşti.